Serwis Ekonomiczny ING

Dziennik |

Dziennik ING: Eksplozja cen gazu ziemnego w Europie. Polscy konsumenci kupują na potęgę.

Wiadomości zagraniczne

Covid-19 na świecie: Omikron wariantem dominującym w kolejnych krajach. Izrael będzie szczepił 4 dawką.

  • Liczba nowych przypadków Covid-19 na świecie szybko rośnie w ostatnich dniach, zarówno za sprawą wariantu delta jak i omikronu. Średnia 7-dniowa globalnie przekroczyła 675tys. dziennie, o 65tys. więcej niż przed tygodniem. Szczególnie silne wzrosty są widoczne ostatnio w USA i Francji. W tym pierwszym kraju prawie ¾ próbek sekwencjonowanych wskazuje na zakażenie omikronem. Wariant ten jest dominujący w Danii, w Niemczech ma to nastąpić już na początku stycznia, gdyż liczba zakażeń tym wariantem podwaja się tam co 3 dni.
  • Premier Izraela N.Benet zapowiedział szczepienia 4 dawką szczepionki przeciw Covid-19. Szczepienie to obejmie mieszkańców powyżej 60lat, medyków oraz osoby z obniżoną odpornością. Czwarta dawka ma być podawana przynajmniej 4 miesiące po trzeciej dawce.
  • Zgodnie z informacją MZ, w Polsce wykryto do tej pory 7 przypadków omikronu, ale w najbliższych dniach spodziewane są kolejne zakażenia tym wariantem koronawirusa. MZ przewiduje, że stanie się on wariantem dominującym w ciągu kilku miesięcy.

Szok gazowy w UE: Rosja wstrzymuje przepływ gazu do Niemiec, ceny gazu szybują w górę.

  • Niemiecki operator sieci Gascade poinformował, że wczoraj zostały wstrzymane odstawy rosyjskiego gazu do Niemiec gazociągiem Jamał, a następnie przepływ gazu w punkcie Mallnow na granicy polsko-niemieckiej został skierowany na wschód (w tym puncie przepływ może być dwukierunkowy). Przepływ gazu na zachód był zmniejszany od soboty i wpłynęło to wzrost cen spot do rekordowych poziomów. Wczoraj kontrakty terminowe na gaz wystrzeliły do ponad €180/MWh, podczas gdy w ostatnich tygodniach ich ceny kształtowały się w okolicach €100, a średnia od 2010 roku do początku 2021 wynosiła około €20. Zaburzenia w dostawach rosyjskiego gazu do Europy Zachodniej wiązane są z napięciami między Rosją a Ukrainą oraz kryzysem migracyjnym na granicy polsko-białoruskiej oraz presją Rosji na przyśpieszenie certyfikacji gazociągu Nord Stream 2.
  • Już w listopadzie europejskie ceny gazu pobiły rekordy wszechczasów, od początku roku wzrosły ponad 4-krotnie. Jeszcze w styczniu średnia cena benchmarku europejskiego TTF (Title Transfer Facility) wynosiła €20/MWh, natomiast w listopadzie już €81. Ceny gazu bezpośrednio wpływają na ceny energii elektrycznej, gdyż elektrownie gazowe są jednostkami krańcowymi w wielu systemach elektroenergetycznych krajów UE i Wielkiej Brytanii. Dlatego średnie ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym wzrosły ponad 4-krotnie od początku roku i średnia cena sięgnęła €182/MWh w listopadzie.
  • Eksplozja cen gazu w Europie odbije się ostatecznie na rachunkach dla gospodarstw domowych, a możliwości szybkiej substytucji tego paliwa w Europie są ograniczone, ale mogą wpłynąć na zwiększenie wykorzystania węgla i elektrowni jądrowych w produkcji energii elektrycznej. Może to oznaczać, że ostatnio ogłoszona podwyżka cen taryf gazowych przez URE w Polsce (wzrost o 54% od nowego roku) może wymagać istotnej korekty w górę już za kilka miesięcy.

Wiadomości krajowe

Wysoka sprzedaż detaliczna w listopadzie, widać silny popyt i rosnące ceny.

  • Po mocnym odczycie produkcji przemysłowej za listopad, również dane o sprzedaży detalicznej okazały się istotnie lepsze od oczekiwań. W ujęciu realnym sprzedaż w listopadzie wzrosła o 12,1%rr, wobec 6,9% miesiąc wcześniej. Na wysokim odczycie zawarzył silny wzrost sprzedaży ubrań (55,8%r/r, 29,3% miesiąc wcześniej), mebli, rtv, agd (10,3%, po 0,2% w październiku) oraz kategorii pozostałe (23,8%, po 13,2% miesiąc wcześniej). Są to typowo kategorie związane z popytem konsumpcyjnym. Na wysoki odczyt wskazywały zarówno bardzo mocne dane z rynku pracy, a także struktura produkcji przemysłowej, gdzie silnie na plus zaskoczyło m.in. wytwarzanie odzieży.
  • Utrzymał się spadek sprzedaży pojazdów (-4,9%r/r, po -5,2% miesiąc wcześniej). Najprawdopodobniej jest to wynikiem utrzymujących się problemów w dostępnie do komponentów elektronicznych, z jakimi zmaga się przemysł motoryzacyjny. Dynamika sprzedaży paliw i żywności utrzymała się na poziomach zbliżonych do października.
  • Wysoka dynamika sprzedaży ogółem potwierdza siłę popytu konsumpcyjnego w Polsce. Mogła być tez efektem przyspieszenia zakupów z uwagi na wzrost cen, a także narastającą falę pandemii w Polsce. Udział sprzedaży internetowej (11,4%) był o 3pp wyższy niż w październiku. Czynniki te mogą wyhamować dynamikę zakupów na przełomie roku. Tym niemniej momentum gospodarki w 4kw21 pozostaje mocne, wspierając nasz scenariusz całorocznego PKB na poziomie 5,4%r/r.
  • W danych widać też przyśpieszającą dynamikę cen - deflator sprzedaży detalicznej podniósł się z 7,5% do 9,1%r/r. Dynamika cen przyspiesza w kategoriach typowo napędzanych popytem, jak odzież, żywność, czy pozostałe. Rośnie też dynamika cen paliw i energii, co odzwierciedla sytuację na globalnych rynkach surowcowych. Obok mocnej produkcji przemysłowej i wysokich podwyżek taryf URE na gaz i energię elektryczną, także wyniki sprzedaży detalicznej wspierają scenariusz dalszych podwyżek stóp NBP. Naszym zdaniem docelowa stopa (4-4,5%) zostanie osiągnięta na przełomie 2022-23.
  • Mocny obraz gospodarki pod koniec roku wsparły też dane o produkcji budowlano-montażowej. W listopadzie wzrosła ona o 12,7%r/r, wobec konsensusu na poziomie 6,0% i 4,2%r/r miesiąc wcześniej. Za wyższym wynikiem stoi przede wszystkim silna poprawa w budowie budynków (wzrost dynamiki do 12,6%r/r z -0,6%r/r w październiku), choć wyższe dynamiki odnotowano we wszystkich kategoriach.

Komentarz rynkowy

  • We wtorek pary €/PLN i €/US$ utrzymały się w dotychczasowych trendach bocznych. Na rynku widać niską przedświąteczną zmienność i obroty. Złoty praktycznie nie zareagował na kolejne mocne dane z kraju, tj. sprzedaż detaliczną.
  • O stabilizacji ciężko jednak mówić w przypadku rynków długu. Zaburzenia w dostawach gazu z Rosji do Europy wywołało skokowy wzrost cen tego paliwa na nowe szczyty. Efektem byłą przecena na rynkach długu, szczególnie w Europie. Rentowność amerykańskiej 10latki podniosła się o 5pb, a Bunda o 8pb. Dochodowość krajowej 10latki wzrosła o kolejne 7pb, zbliżając się do 3,50%. Największe zmiany widać jednak na środku krzywej, gdzie rentowności od piątkowej decyzji URE podniosły się o blisko 40pb.

€/US$ nadal stabilny, ale rentowności długu rosną.

  • Mimo napięć na rynku surowcowych i długu nie widać większych zmian na €/US$. Naszym zdaniem taka sytuacja utrzyma się do końca roku. W najbliższych dniach nie ma szczególnie istotnych danych z głównych gospodarek, stabilizacji sprzyja też mniejsza aktywność inwestorów w okresie przedświątecznym. Niepewność związana z pandemią powinna być dla dolara neutralna. Obawy o koniunkturę w Azji wspierają powrót kapitału z rynków wschodzących do USA, ale ograniczają również oczekiwania na podwyżki stóp Fed. Z kolei wyższe ceny gazu oznaczają wyższą inflację, szczególnie w Europie, ale też pogarszają perspektywy gospodarcze strefy euro. Dlatego nie widać większych zmian euro mimo rosnących oczekiwań na podwyżki stóp EBC.
  • Perspektywy rynków długu w końcówce roku są niepewne. Mamy do czynienia z niską płynnością, gdyż duża część krótkoterminowych pozycji spekulacyjnych jest już prawdopodobnie zamknięta na okres świąteczny. Mamy też przeciwstawne czynniki. Jednej strony wariant omikron oznacza duże ryzyko kolejnych obostrzeń sanitarnych w Azji i pogłębienia zaburzeń w łańcuchach dostaw. Obserwujemy też duży wzrost zakażeń w USA. Z drugiej strony widzimy jednak silne wzrosty cen gazu w Europie, co oznacza silne ryzyko wyższej inflacji w 2022 (nie tylko przez same ceny gazu, ale również m.in. żywności). Na razie górę wzięły obawy o inflację i wyższe stopy, ale na niskiej płynności kolejne doniesienia o pandemii mogą ten trend zatrzymać.

€/PLN ponad 4,60. Zmienność SPW prawdopodobnie pozostanie wysoka.

  • Oczekujemy, że do końca tego roku para €/PLN pozostanie w trendzie bocznym powyżej 4,60. Kurs powinien jednak zakończyć rok bliżej 4,60 niż 4,65. Duże zmiany taryf wg ostatniej decyzji URE oznaczają wyższą ścieżkę inflacji w 2022 i prawdopodobnie wyższą ścieżkę stóp. Scenariusz taki wsparły też mocne dane z kraju za listopad. Powinno to wspierać dalsze umocnienie złotego od nowego roku, gdy powróci normalny handel. Naszym zdaniem skala spadku €/PLN będzie jednak ograniczona, a para utrzyma się ponad 4,50 co najmniej do końca 1kw22. Obserwujemy bowiem pogorszenie krajowego bilansu handlowego. Trend ten tylko zwiększają rosnące ceny surowców energetycznych.
  • Sytuacja na krajowym rynku długu prawdopodobnie pozostanie trudna zarówno do końca 2021 jak i na początku 2022. Skokowy wzrost cen gazu, ostatnie decyzje URE, czy bardzo mocne dane z kraju za listopad podnoszą oczekiwania na podwyżki stóp w kraju. Rynek jest ciągle w fazie dostosowania do ścieżki stóp NBP kończącej się na 4+% w 2023. To wszystko w okresie niskiej płynności, która dodatkowo pogorszyła się w okresie przedświątecznym.