Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

 

Wojna na Ukrainie.

• Działania wojenne: Potwierdziły się informacje o wycofaniu się części wojsk rosyjskich z obwodów kijowskiego i czernihowskiego na Białoruś. Rosjanie opuścili tez rejon elektrowni w Czarnobylu. Świat obiegły wstrząsające obraz z opuszczonego miasteczka Bucza, potwierdzające zbrodnie na cywilach. Rosja kontynuuje bombardowania (m.in. Odessy) i przegrupowuje część jednostek z Białorusi na wschodnią Ukrainę.
• Negocjacje: Doradca prezydenta Ukrainy M. Podolak poinformował w piątek, że negocjacje delegacji ukraińskiej i rosyjskiej zostały wznowione drogą online.
• Wydarzenia polityczne: Po szczycie drogą video UE-Chiny w piątek, przewodniczący Rady Europejskiej C. Michel wezwał Chiny, by pomogły w zakończeniu wojny na Ukrainie. Szczyt na wysokim szczeblu był pierwszym takim spotkaniem KE-Chiny od dwóch lat. Napięcia w relacjach wynikały m.in. z nałożenia przez UE w marcu 2021 r., po raz pierwszy od 30 lat, sankcji za łamanie praw człowieka w Chinach, na które Chiny odpowiedziały kontr-sankcjami wobec Unii.
• Obydwie strony zgodziły się, że wojna na Ukrainie zagraża światowemu bezpieczeństwu i gospodarce światowej. C. Michel stwierdził, że próby obejścia sankcji lub udzielenia finansowej lub militarnej pomocy Rosji przedłużyłyby tę wojnę. Przewodnicząca KE powiedziała, że przywódcy instytucji unijnych jasno przekazali Chinom, aby nie ingerowały w unijne sankcje przeciw Rosji. Wartość handlu UE-Chiny wynosi €2mld dziennie, a Chiny-Rosja €0,3mld.

Niemcy: Gazprom wycofuje się z prowadzenia biznesu w Niemczech.

• W związku ze sporem o płatności w rublach i rozważanym przez niemieckie ministerstwo gospodarki wywłaszczeniu spółek rosyjskich koncernów Gazprom i Rosnieft z powodu obaw o bezpieczeństwo dostaw energii, Gazprom poinformował o wycofaniu się z prowadzenia biznesu w Niemczech. Spółki tych koncernów mają systemowe znaczenie w Niemczech – zarządzają dużymi magazynami gazu i są kluczowym graczem na rynku paliw (25% udział w rafineriach, głównie na wschodzie Niemiec). Do tej pory były wyłączone z unijnych sankcji.

Covid-19 na świecie: Zakażenia w trendzie spadkowym, ale wciąż 1,5mln osób dziennie.

• Średnia 7-dniowa liczba zakażeń koronawirusem na świecie wyniosła niespełna 1,5mln w ostatnim tygodniu i była niższa o 12,5% w porównaniu z poprzednim tygodniem. Na Europę przypadło 0,7mln nowych zakażeń (głównie Niemcy i Francja, gdzie trend jest ponownie wzrostowy), na Azję 0,6mln (głównie w Korei i Wietnamie). Liczba zgonów na świecie z powodu Covid-19 wyniosła 4,2tys. i spadła w ujęciu tygodniowym prawie o 20%. W Polsce notuje się średnio niespełna 5tys. zakażeń dziennie (spadek o 42% t/t). Średnia liczba zgonów wyniosła 73 osoby, tj. o 22% mniej niż przed tygodniem. Od kwietnia restrykcje epidemiczne są minimalne m.in. obowiązek noszenia maseczek w placówkach służby zdrowia i aptekach.
• W Szanghaju w piątek rozpoczęła się 4-dniowa kwarantanna dla całego miasta, wcześniej było ono dzielone na połowę i wprowadzano lockdown oraz prowadzono masowe testowanie. Rozwój pandemii jednak nie spowolnił i dlatego zdecydowano się na bardziej restrykcyjne środki, ponownie celem jest testowanie i izolacja. Chiny próbują minimalizować skutki gospodarcze lockdownu.

Węgry: zdecydowane zwycięstwo Fideszu V.Orbana w wyborach parlamentarnych.

• Po przeliczeniu 85% głosów oddanych we wczorajszych wyborach, rządzący Fidesz V. Orbana uzyskał 2/3 mandatów (135 na 199 miejsc w parlamencie), czyli większość konstytucyjną. Fidesz uzyskał w wyborach 54% głosów, zjednoczona opozycja około 34%, prawicowa partia Nasza Ojczyzna 6,3%. Frekwencja w wyborach wyniosła prawie 69%.
• Z duża większością w Parlamencie Fidesz może dostarczyć zacieśnienie fiskalne i wspomóc bank centralny w walce z inflacją i słabym forintem. Z drugiej strony rosną obawy o odblokowanie środków z KPO dla Węgier, co nie służy forintowi. Z punktu widzenia oczekiwanych stóp docelowych, Węgry planują zacieśnienie fiskalne w 2023, a krzywa dochodowości wycenia tam podwyżki stóp do 8%. Polska planuje luzowanie fiskalne w 2022 i pewnie w 2023 a krzywa dochodowości wycenia stopy na 6%, układ policy mix sugeruje dalszy wzrost oczekiwań na wyższe stopy w Polsce.

USA: mocne dane rynku pracy i  z przemysłu.

• W marcu powstało 431tys. nowych miejsc pracy w gospodarce USA poza rolnictwem przy konsensusie 490tys. Jednakże dane za poprzedni miesiąc zostały skorygowane w górę z 678tys. do 750tys. Stopa bezrobocia wyniosła 3,6% przy konsensusie 3,7% i 3,8% miesiąc wcześniej. Wynagrodzenia rosły w tempie 5,6% r/r przy konsensusie 5,5%.
• Indeks PMI w przemyśle wyniósł 58,8pkt w porównaniu z 57,3pkt w lutym. Natomiast indeks ISM wyniósł 57,1pkt przy konsensusie 59pkt i 58,5pkt w poprzednim miesiącu. Choć zmiany tych indeksów okazały się kierunkowo rozbieżne, obydwa potwierdzają mocną koniunkturę w amerykańskim przemyśle, co może sugerować pewne złagodzenie napięć w globalnych łańcuchach dostaw.
• Piątkowe dane są argumentem przemawiającym za zdecydowanym zacieśnieniem polityki pieniężnej. Spodziewamy się serii trzech wyższych podwyżek (po 50bp) na najbliższych posiedzeniach Fed, a następnie kolejnych kroków po 25pb aż do osiągnięcia 3% na początku 2023 r.

Najbliższy tydzień na rynkach bazowych: Minutes z posiedzeń Fed i EBC.

• Minutes z marcowego posiedzenia Fed zostanie opublikowany w środę, natomiast EBC – w czwartek. Fed podniósł w marcu stopy procentowe o 25pb, po raz pierwszy od 2018 roku. W minutes Fed pojawią się informacje nt planowego zmniejszania bilansu Fed, które oficjalnie zostanie ogłoszone i rozpoczęte w maju.
• Z danych makro, we wtorek zostanie opublikowany PMI w usługach i ostateczny łączny PMI dla Eurolandu.
• W czwartek poznamy dane o sprzedaży detalicznej w strefie euro w lutym, konsensus przewiduje wzrost 0,6%m/m po 0,2% w styczniu.

Wiadomości krajowe

W środę RPP dokona kolejnego zacieśnienia polityki pieniężnej. Oczekujemy podwyżki stóp o 50pb.

• Spodziewamy się, że w środę RPP podniesie stopę referencyjną o 50pb, po podwyżce o 75pb w marcu. Naszym zdaniem skala podwyżki będzie mniejsza niż miesiąc wcześniej ponieważ złoty umocnił się o ponad 25gr względem € od poprzedniej podwyżki. Wciąż jednak spodziewamy się systematycznego wzrostu stóp w kolejnych miesiącach do 6,5%. Inflacja zaskakuje po wyższej stronie, rosną ceny surowców ale także inflacja bazowa notuje rekordowe miesięczne przyrosty, więc presja inflacyjna rozlewa się na cały koszyk CPI.
• Bierzemy pod uwagę zapowiedzi prezesa NBP mówiące o zmianie nastawienia na jeszcze bardziej jastrzębie. Nasza analiza funkcji reakcji RPP wskazuje, że przy obecnych prognozach PKB i inflacji oraz zakładając, że nastawienie obecnej Rady zbliży się do tego z lat 2010-2016 (była bardziej restrykcyjna niż ta z lat 2016-2022, ale historycznie raczej umiarkowana) to sugeruje stopę docelową nawet około 7,5%,

Dwucyfrowy wzrost cen konsumpcyjnych w marcu. Obecne policy może być nieskuteczne w walce z inflacją.

• Inflacja CPI wzrosła w marcu do 10,9%r/r, z 8,5%r/r w lutym, osiągając dwucyfrowe poziomy. W porównaniu do poprzedniego miesiąca roczna inflacja wzrosła o 2,4 pkt. proc., z czego 1,3 pkt. proc. można przypisać wzrostowi cen paliw (wzrost o 33,5%r/r vs. 11,1%r/r w poprzednim miesiącu). Przyspieszyło także roczne tempo wzrostu żywności i napojów bezalkoholowych, co dołożyło kolejne 0,4 pkt. proc. do wyższej inflacji. Pozostała część wzrostu inflacji CPI to w głównej mierze „zasługa” wyższych cen nośników energii. Wkład inflacji bazowej nie był tak duży jak energii, czy żywności, wciąż jednak wzrosła ona niemal 1%m/m, co jest trzecim z rzędu tak dużym skokiem cen, wcześniej porównywalne miesięczne wzrosty bazowej notowaliśmy w kwietniu 2019 oraz po wejściu do UE. Dlatego roczny wskaźnik bazowej wzrósł w okolice 7%r/r.
• Gospodarka dostosowuje się do nowego szoku, a nadchodzące kwartały upłyną pod znakiem dwucyfrowej inflacji, na co składa się szereg czynników. Po pierwsze, pomimo bardzo wysokiej bazy odniesienia i obniżki VAT wzrost cen paliw będzie się w 2022 utrzymywał na wysokim poziomie w związku z sytuacją geopolityczną. Po drugie, nasiliła się, i tak już wysoka, presja na ceny surowców energetycznych, których Rosja jest ważnym dostawcą. Będzie to generowało podwyższone koszty produkcji i transportu w szeregu branż przetwórstwa. Po trzecie, spodziewamy się dalszej presji na wzrost cen żywności, z uwagi na mniejsze zbiory w regionie konfliktu, droższe paliwa i energia, drogie nawozy. Po czwarte, przed nami kontynuacja ekspansji fiskalnej. Tarcze antyinflacyjne powinny być raczej selektywne, tymczasem mają powszechny charakter. Po obniżkach podatków pośrednich (VAT, akcyza) zapowiadane są dalsze cięcia podatków bezpośrednich (obniżenie pierwszej stawki PIT z 17% do 12%). Towarzyszyły będą temu rosnące wydatki na uzbrojenie oraz utrzymanie uchodźców (edukacja, służba zdrowia, wydatki socjalne). Rząd zapowiada także rekompensaty dla rolników z tytułu wzrostu cen nawozów oraz rekompensaty z powodu embarga na import węgla z Rosji dla dotkniętych podmiotów krajowych.
• Czeka nas specyficzne spowolnienie gospodarcze ze słabszym eksportem i inwestycjami oraz utrzymującym się mocnym popytem konsumpcyjnym, stymulowanym m.in. polityką fiskalną. Przy mocnym popycie krajowym silniej działać będą efekty drugiej rundy, tj. przerzucanie wysokich kosztów firm na ceny detaliczne. Rosną także oczekiwania cenowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, co grozi ich odkotwiczeniem i utrudni zbicie inflacji.
• Obecny policy mix może być nieskuteczny w walce z inflacją, która w takim otoczeniu będzie miała uporczywy charakter. Zacieśnieniu polityki pieniężnej będzie towarzyszyła dalsza ekspansja fiskalna, co jest czynnikiem proinflacyjnym. Duża część z obserwowanych obecnie wzrostów cen surowców oraz cen hurtowych będzie się przekładała na ceny detaliczne dopiero w kolejnych miesiącach i kwartałach.
• Tak wysoki poziom inflacji obserwowaliśmy ostatnio w połowie roku 2000. W obecnym otoczeniu konieczne będzie dalsze zacieśnianie polityki pieniężnej, w tym roku do około 6,5%, a docelowo stopa referencyjna może wzrosnąć do 7,5%.

S&P: bez zmian w ocenie polskiej wiarygodności kredytowej.

• Agencja S&P potwierdziła rating Polski na poziomie „A-„ z perspektywą stabilną. W ocenie agencji konflikt militarny między Rosją, a Ukrainą będzie miał znaczący wpływ na polską gospodarkę i finanse publiczne. Ekonomiści S&P obniżyli prognozę wzrostu PKB Polski w 2022 do 3,6% z 5,0%, oraz zrewidowali prognozę deficytu sektora general government z 3%PKB do 4%PKB.

W 2021 deficyt sektora general government wyniósł 1,8%PKB.

• Według wstępnego szacunku GUS w 2021 deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł 1,8%PKB, wobec 6,9%PKB (po korekcie) w 2020. Dług sektora obniżył się w ubiegłym roku do 53,8%PKB z 57,1%PKB rok wcześniej (dane zrewidowane).

Prezes NBP A. Glapiński przeciwko podwyżce stopy rezerwy obowiązkowej w styczniu.

• Wniosek o podwyżkę stopy rezerwy obowiązkowej do 3,5% nie uzyskał w styczniu większości RPP. Za wnioskiem głosowali E. Gatnar, Ł. Hardt oraz K. Zubelewicz. Decyzja o podwyżce stopy rezerwy obowiązkowej zapadła w lutym, po zmianach w składzie osobowym Rady.

Komentarz rynkowy

• Ubiegły tydzień przyniósł poprawę nastrojów na rynkach. Inwestorzy z optymizmem przyjęli zapowiedz Rosji deeskalacji działań militarnych na zachodniej i środkowej Ukrainie, choć np. Stany Zjednoczone informowały, że jest to tylko przegrupowanie wojsk przed kolejną ofensywą na wschodzie. Efektem był m.in. spadek pary €/PLN z 4,70 na 4,64. Kurs €/US$ na fali optymizmu z 1,10 dotarł ponad 1,11. Pod koniec tygodnia wrócił jednak do 1,1050 za sprawą oczekiwań na podwyżki stóp Fed.
• Na bazowych rynkach długu obserwowaliśmy natomiast stabilizację lub umocnienie. To konsekwencja nadziei na niższe ceny surowców energetycznych w konsekwencji deeskalacji działań na Ukrainie, czy tez uwolnienia części rezerw strategicznych ropy przez USA. Zmienność POLGBs pozostała natomiast wysoka. Na fali optymizmu rentowności 10latek spadły prawie 40pb. Pod koniec tygodnia umocnienie wynosiło jednak już tylko 10pb. Zaważyło na tym kolejne zaskoczenie inflacją z kraju, wzmacniające oczekiwania na dużą podwyżkę stóp NBP w najbliższą środę.

Liczymy na umocnienie dolara i lekkie wzrosty rentowności.

• Piątkowe dane z amerykańskiego rynku pracy (payrolls) potwierdzają bardzo mocny popyt na pracowników oraz presję placową. Wspiera to scenariusz przyspieszenia zacieśnienia polityki Fed (po 50pb podwyżek na najbliższych posiedzeniach). W tym samym kierunku oddziałują komentarze analityków rynku surowcowego, sugerujące, że uwolnienie części rezerwy ropy przez USA wpłynie na ceny surowca tylko na krótko. Dlatego w tym tygodniu spodziewamy się stabilizacji pary €/US$ przy 1,10.
• W 2kw22 liczymy na stabilizację lub ograniczony spadek €/US$. Nawet jeżeli poprawa nastrojów na rynkach okaże się trwała, a wojna przejdzie do bardziej regionalnego konfliktu albo zakończy się, to jej konsekwencje gospodarcze (np. duża część sankcji) będą długoterminowe, szczególnie dla Europy. Co więcej, polityka pieniężna głównych banków centralnych nie wskazuje na osłabienie dolara. Obserwujemy wyraźne zaostrzenie retoryki Fed, który przygotowuje rynek na bardziej zdecydowany cykl podwyżek stóp i jest gotowy walczyć z inflacją nawet kosztem koniunktury.
• W tym tygodniu spodziewamy się stabilizacji lub lekkiego wzrostu rentowności na rynkach bazowych. W kalendarium nie ma zbyt wielu istotnych danych i wydarzeń gospodarczych. Dlatego oczekujemy, że inwestorzy skupią się na wyżej wspomnianych komentarzach dot. rynku ropy naftowej. OPEC+ nie zdecydował o zwiększeniu produkcji, więc decyzja USA o uwolnieniu części swoich rezerw strategicznych ropy naftowej może obniżać ceny surowca jedynie na krótko. To nakłada się na zdecydowanie proinflacyjne dane z USA (payrolls), czy strefy euro (HICP) jakie poznaliśmy w ubiegłym tygodniu.
• Oczekujemy także, że rentowności na rynkach bazowych będą rosnąć przez większą część tego roku. Rynki przekonują się do scenariusza uporczywie wysokiej inflacji, która wymusi bardziej zdecydowaną odpowiedź głównych banków centralnych. Ew. koniec wojny oznacza, że na nieco większą skalę zacieśnienia może zdecydować się również EBC. Unijne gospodarki czeka duży impuls fiskalny – decyzje o wzroście wydatków na zbrojenia, czy odejściu od rosyjskich źródeł energii już zapadły. Zmiany w energetyce powinny też skutkować długotrwale wyższymi cenami energii w gospodarkach zachodnich, dodatkowo potęgując presję inflacyjną jeszcze z czasów pandemii.

Złoty może zyskać przez decyzją RPP.

• Na początku tygodnia spodziewamy się spadku pary €/PLN bliżej 4,60. Kolejne zaskoczenie inflacją z kraju wzmacnia oczekiwania na 75pb podwyżki stóp na posiedzeniu RPP w tą środę. Widzimy jednak duże szanse, że Rada rozczaruje część rynku i raczej zdecyduje się na 50pb podwyżki stóp, chociaż utrzyma jastrzębi język. 75pb podwyżka miała miejsce w szczytowym momencie napięć na rynkach i €/PLN blisko 5,0. Dlatego w drugiej połowie tygodnia kurs €/PLN powinien wrócić do 4,65-70 w zależności od tego czy para €/US$ się obniży.
• Rosnące szanse na szybki koniec wojny i perspektywa podwyżek stóp NBP oznaczają, że złoty powinien kontynuować umocnienie również w dłuższym okresie. Krajową walutę wzmocni też wymiana środków pomocowych dla Polski na rynku, nie wykluczamy również porozumienia ws. KPO. Dlatego pod koniec 2kw22 kurs €/PLN powinien znaleźć się między 4,50 i 4,60. Zagrożeniem dla scenariusza umocnienia PLN jest ew. ponowne umocnienie dolara.
• Na krajowym rynku na początku tygodnia spodziewamy się dalszych wzrostów rentowności. Podobnie jak w przypadku złotego, piątkowa CPI z Polski wspiera oczekiwania na podwyżkę stóp NBP ponad 50pb w tą środę. Sami zakładamy raczej 50pb, więc w drugiej połowie tygodnia osłabienie SPW powinno wyhamować.
• Nadal liczymy na dalsze osłabienie SPW w 2kw22. Sytuacja gospodarcza w kraju nadal sugeruje, że ścieżka stóp NBP będzie wyższa niż obecnie wycenia to rynek. Uważamy, że średnioroczny CPI w tym roku będzie dwucyfrowy, pomimo tarcz antyinflacyjnych. Odpowiadają za to nie tylko wyższe ceny surowców, ale i silnie oparta na konsumpcji struktura krajowego PKB. Nie podzielamy również wycenianego przez krzywą dochodowości spadku stóp w 2023. Oczekujemy silnego impulsu fiskalnego oraz odblokowania KPO. Solidny popyt wewnętrzny oznacza utrzymanie wysokiej inflacji także w przyszłym roku.