Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

 

Wojna na Ukrainie.

• Działania wojenne: Po pośpiesznym wycofaniu się wojsk rosyjskich z północnej Ukrainy, oddziały rosyjskie przesuwają się do Donbasu i tam będą toczyć się najcięższe walki. Będą próbować otoczyć wojska ukraińskie w Donbasie, kluczowe do tego będzie zdobycie miasta Izium. Wciąż jednak dochodzi do eksplozji w różnych częściach kraju, m.in. w rejonie Lwowa na zachodzie i Dniepropietrowska na południowym wschodzie.
• Prezydent Ukrainy W. Zełenski powiedział, że obecnie jest decydujący moment wojny, a sankcje Zachodu wobec Rosji muszą być współmierne do wagi zbrodni wojennych wojsk rosyjskich na Ukrainie. Sekretarz Stanu USA A. Blinken poinformował, że USA przekazały Ukrainie dodatkową pomoc wojskową o wartości $100mln.
• Sankcje na Rosję: Przewodnicząca KE U. von der Leyen zapowiedziała nowe sankcje na Rosję obejmujące:
  • zakaz importu węgla z Rosji o wartości €4mld rocznie oraz zakaz importu innych produktów m.in. drewna, cementu, owoców morza, alkoholu - o wartości €5,5mld. UE zaproponuje również zakaz eksportu do Rosji komputerów, półprzewodników, maszyn i sprzętu transportowego o wartości €10mld;
  • zakaz wstępu statków rosyjskich do portów w UE (z wyłączeniem żywności, energii i pomocy humanitarnej);
  • zakaz dla rosyjskich i białoruskich przewoźników drogowych;
  • wykluczenie firm rosyjskich z zamówień publicznych w krajach UE;
  • całkowity zakaz transakcji dla 4 banków rosyjskich, w tym drugiego co do wielkości VTB.

Wprowadzenie sankcji wymaga jednomyślności w UE.

• Ministerstwo Skarbu USA ogłosiło natychmiastowy zakaz spłacania rosyjskiego długu publicznego rezerwami zdeponowanymi w amerykańskich bankach. Decyzja ta zwiększa ryzyko technicznej niewypłacalności Rosji.

USA: Brainard z Fed zapowiada kolejne podwyżki stóp procentowych oraz początek redukcji bilansu Fed od maja, wyprzedaż na rynkach obligacji.

• Wiceprzewodnicząca Fed L. Brainard powiedziała, że Fed będzie kontynuował serię podwyżek stóp procentowych i  w maju podejmie decyzję o rozpoczęciu szybkiej – w porównaniu z latami 2017-19 - redukcji sumy bilansowej banku Dodała, że inwazja Rosji na Ukrainę jest sejsmicznym ryzykiem geopolitycznym i tragedią ludzką oraz podnosi ryzyko wzrostu inflacji.
• Fed rozpoczął cykl zacieśnienia polityki pieniężnej w połowie marca podwyżką o 25pb. Spodziewamy się obecnie trzech podwyżek po 50pb na najbliższych posiedzeniach, a następnie kolejnych po 25pb aż do osiągnięcia 3% na początku 2023.
• Najbliższe posiedzenie FOMC odbędzie się 3-4 maja. Wtedy Fed podniesie stopy o 50pb i ogłosi QT, czyli proces odwrotny dla QE. QT to zmniejszanie bilansu Fed i jego portfela skupionych obligacji. Zakładamy, że Fed będzie „schodził” z portfela obligacji w tempie szybszym niż w 2017 roku a wiec zacznie od 50 mld USD miesięcznie.

UE: Komisja Europejska uruchomia mechanizm warunkowości w budżecie przeciwko Węgrom

• Przewodnicząca KE U. von der Leyen poinformowała o uruchomieniu przeciwko Węgrom procedury mechanizmu warunkowości w budżecie UE, który zakłada zamrożenie funduszy unijnych w przypadku łamania zasad praworządności. Mechanizm ten obowiązuje od początku 2021 na początku 2022 jego legalność potwierdził TSUE w odpowiedzi na skargi Węgier i Polski. Ewentualne zawieszenie lub zmniejszenie płatności unijnych musi zostać zatwierdzone przez co najmniej 15 z 27 państw członkowskich UE, procedura może potrwać 6-9 miesięcy.
• Naszym zdaniem, decyzja KE to istotny sygnał pokazujący dużą determinację w kwestii przestrzegania zasad praworządności. Węgry mają jednak dużo do stracenia (deadline na alokację 70% grantów z Funduszu Odbudowy upływa 31 grudnia 2022 i chodzi o kwotę €4,1mld) i dlatego spodziewamy się porozumienia w najbliższych miesiącach.

Rumunia: podwyżka stóp procentowych o 50pb do 3%.

• Bank centralny Rumunii podniósł wczoraj główną stopę procentową o 50pb do 3%, zgodnie z naszymi oczekiwaniami i konsensusem. Była to piąta podwyżka stóp procentowych w bieżącym cyklu, podczas poprzednich 4 posiedzeń stopy wzrosły łącznie o 125pb. Oznacza to, że Rumunia przyśpiesza podwyżki, ale stopy banku centralnego są wciąż najniższe w regionie. Cel inflacyjny wynosi 2,5 proc., +/- 1 pkt proc., inflacja CPI w lutym wyniosła 8,6%r/r.

Wiadomości krajowe

RPP podniesie dziś stopę referencyjną o 50pb do 4,00%, dalsze podwyżki przed nami.

• Dziś RPP podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. Spodziewamy się podwyżki o 50pb, część rynku spekuluje, że stopy mogą wzrosnąć nawet o 75pb, niezależnie czy stopy wzrosną 50-75pb dalsze istotne podwyżki będą kontynuowane, naszym zdaniem do 6,5% w tym roku, bo wymaga tego sytuacja inflacyjna, kurs PLN i duża ekspansja fiskalna.
• Opublikowane w piątek dane inflacyjne (flash za marzec) okazały się wyższe od oczekiwań. Znacząca część wzrostu cen była związana z szokiem na rynkach surowców po wybuchu konfliktu militarnego na Ukrainie (wzrost cen paliw, żywności i nośników energii). Co istotne dane pokazują na silne „rozlewanie się” presji cenowej, czyli występowanie tzw. efektów drugiej rundy - inflacja bazowa wzrosła aż 0,8-1%MoM. Jest to trzeci tak duży wzrost z rzędu. Ten wzrost jest w grupie 5 najwyższych skoków inflacji bazowej w ostatnich 20 latach.
• Przypisujemy nieco większe szanse podwyżce o 50pb niż 75pb, bo zakładamy że 75pb było podwyżką o skali „awaryjnej” kiedy €/PLN był w okolicach 5,00. Obecnie kurs PLN jest także wyraźnie mocniejszy. Wciąż jednak jest słabszy niż przed wybuchem wojny co wymaga utrzymania jastrzębiego języka.
• Uważamy jednak, że cykl podwyżek stóp NBP jest daleko do końca. Czeka nas specyficzne spowolnienie gospodarcze ze słabszym eksportem i inwestycjami oraz utrzymującym się mocnym popytem konsumpcyjnym, stymulowanym m.in. polityką fiskalną. Dlatego silnie działać będą efekty drugiej rundy, tj. przerzucanie wysokich kosztów firm na ceny detaliczne, oczekiwania cenowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw rosną.
• Bierzemy pod uwagę zapowiedzi NBP o jastrzębim nastawieniu, celowaniu w CPI i kurs. Analiza funkcji reakcji NBP pokazuje, że przy naszych prognozach CPI PKB oraz założeniu że nastawienie obecnej RPP będzie podobne do tej z lat 2010-16 (która była nieco bardziej jastrzębia niż Rada z lat 2016-2022, ale historycznie umiarkowana), to stopa powinna wynieść 7,5%.
• W naszej ocenie w obecnym otoczeniu konieczne będzie dalsze zacieśnianie polityki pieniężnej, w tym roku do około 6,5%, a docelowo stopa referencyjna może wzrosnąć do 7,5%.

Pogarszają się perspektywy sprzedaży samochodów w Polsce.

• W marcu zarejestrowano 45,7tys samochodów osobowych i dostawczych, co oznacza spadek o 17,8%r/r – poinformował instytut SAMAR. Instytut obniżył prognozę rejestracji nowych aut w tym roku do 455tys. sztuk z oczekiwanych wcześniej 485tys. sztuk.
• Informacje płynące z branży samochodowej wpisują się w scenariusz ograniczenia zakupów dóbr trwałych przez gospodarstwa domowe w związku z podwyższoną niepewnością w obliczu wojny na Ukrainie. W naszej ocenie ten negatywny efekt będzie z nawiązką skompensowany zwiększonymi zakupami dóbr pierwszej potrzeby na rzecz uchodźców z Ukrainy. Spodziewamy się, że pomimo spowolnienia wzrostu PKB, konsumpcja prywatna wzrośnie w tym roku o ok. 6%.

MRiPS: Stopa bezrobocia rejestrowanego spadła w marcu do 5,4%

• W marcu stopa bezrobocia wyniosła 5,4% wobec 5,5% w lutym – wynika z szacunków Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Nasza prognoza wynosi 5,3%, a oficjalne dane GUS opublikuje 26 kwietnia.

MRiT: Wzrost PKB w 2022 wyniesie ok. 4%.

• Wzrost gospodarczy w Polsce w 2022 wyniesie ok. 4% - powiedział wiceminister rozwoju i technologii M. Golecki podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju. Dodał, że trudno obecnie ocenić bezpośredni wpływ wojny i sankcji na perspektywy gospodarcze, natomiast wzrost cen surowców i energii oraz inflacja będą potencjalnie dotykały wszystkich branż. Wiceminister zwrócił uwagę, że w związku z działaniami wojennymi i zaburzeniami w łańcuchach dostaw firmy zgłaszają duże problemy z dostępnością drewna i wyrobów metalowych.

W lutym polska otrzymała €462,3mln środków z UE.

• Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że w lutym Polska otrzymała €462,3mln z budżetu UE, z czego €393,2mln stanowiły transfery bieżące, a €69,1mln transfery kapitałowe. Po dwóch miesiącach tego roku saldo rozliczeń z UE jest pozytywne na kwotę €1,5mld.

Blisko 700tys. uchodźców z Ukrainy z numerami PESEL.

• Do 4 kwietnia nadano 667tys. nr PESEL dla obywateli Ukrainy, a liczba złożonych wniosków wyniosła 706tys. – poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Komentarz rynkowy

• We wtorek obserwowaliśmy dalsze wzrosty rentowności, szczególnie w USA. To efekty kolejnej wypowiedzi z Fed (więcej w wiadomościach z zagranicy) uważanej za przedstawicielkę gołębiego skrzydła L. Dochodowość amerykańskiej 10latki podniosła się o ponad 10pb, a Bunda o niecałe 10pb. Inwestorzy coraz mocniej nastawiają się na zdecydowany cykl podwyżek stóp Fed oraz redukcję bilansu Rezerwy Federalnej. Rozszerzający się spread między krzywą amerykańską i niemiecką wsparł też dolara. Od początku tygodnia para €/US$ obniżyła się z 1,1050 do 1,09.
• Spory wzrost rentowności obligacji negatywnie wpłynął też wczoraj na nastroje na rynkach. Obserwowaliśmy m.in. spadki na giełdach akcji, straciły też waluty CEE. Kurs €/PLN wzrósł wczoraj z 4,62 na 4,65. Dużo mocniej osłabił się jednak forint, gdzie dodatkowo pojawia się duże ryzyko utraty przez Węgry dostępu do części środków unijnych. Na krajowym rynku długu obserwowaliśmy również wzrosty rentowności. 10latka straciła poniżej 10pb, podobnie do Bunda.

Umocnienie dolara, wzrost spreadu Treasuries ponad Bunda.

• Para €/US$ dotarła do 1,09 jeszcze przed publikowanymi dziś minutes Fed. Widzimy duże szanse, że dokument tylko wzmocni scenariusz przyspieszenia cyklu podwyżek stóp Fed (po 50pb podwyżek na najbliższych posiedzeniach). Z kolei minutes EBC, które poznamy w czwartek, najprawdopodobniej będą bardziej neutralne i nie wesprą oczekiwań na szybkie rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp w strefie euro. Dlatego do końca tygodnia widzimy duże szanse na dalszy spadek €/US$ do 1,08-0850.
• Najbliższe podwyżki stóp Fed są już w dużym stopniu w cenach. Dla rynku zaskoczeniem byłoby teraz zwiększenie ich skali do 75pb co posiedzenie FOMC, ale to mało prawdopodobny scenariusz. Z kolei zacieśnienie stóp EBC jest ciągle raczej odległe w czasie, mimo podwyższonej inflacji w Europie. Ponadto gospodarcze konsekwencje rosyjskiej agresji, np. sankcje, czy wysokie ceny surowców, najprawdopodobniej okażą się długoterminowe. Dlatego nawet jeżeli wojna na Ukrainie przejdzie do bardziej regionalnego konfliktu albo zakończy się, to nie powinno to wpłynąć na większe osłabienie dolara w 2-3kw22. Oczekujemy raczej stabilizacji pary €/US$ w okolicach 1,08.
• Do końca tygodnia spodziewamy się dalszego wzrostu spreadu między krzywą amerykańską i niemiecką. Publikowane dziś minutes Fed powinny nie tylko wzmocnić oczekiwania na przyspieszenie cyklu podwyżek stóp w USA, ale również poruszyć temat redukcji bilansu Fed. Wcześniejsze komentarze z FOMC sugerują, że zmniejszanie aktywów Fed powinno być wyraźnie szybsze niż w poprzednich cyklach. Nakładają się na to komentarze po piątkowych payrolls, czy posiedzeniu OPEC+, sugerujące duże ryzyka inflacyjne w średnim terminie. Z kolei jutrzejsze minutes EBC pokażą raczej duże zaniemówienie Rady Prezesów perspektywami koniunktury, co zniechęca do podwyżek stóp mimo wysokiej inflacji.
• Oczekujemy także, że rentowności na rynkach bazowych będą rosnąć przez większą część tego roku. Rynki przekonują się do scenariusza uporczywie wysokiej inflacji, która wymusi bardziej zdecydowaną odpowiedź głównych banków centralnych. Ew. koniec wojny oznacza, że na nieco większą skalę zacieśnienia może zdecydować się również EBC. Unijne gospodarki czeka duży impuls fiskalny – decyzje o wzroście wydatków na zbrojenia, czy odejściu od rosyjskich źródeł energii już zapadły. Zmiany w energetyce powinny też skutkować długotrwale wyższymi cenami energii w gospodarkach zachodnich, dodatkowo potęgując presję inflacyjną jeszcze z czasów pandemii.

RPP może rozczarować rynki, możliwe dalsze osłabienie złotego.

• Dziś najważniejsze w tym tygodniu wydarzenie z kraju, czyli posiedzenie RPP. Spodziewamy się raczej 50pb podwyżki stóp, podczas gdy po ostatniej niespodziance inflacyjnej spora część rynku stawia na 75pb. W połączeniu z umacniającym się dolarem sugeruje to powrót €/PLN bliżej 4,70 pod koniec tygodnia. Na większe osłabienie złotego nie liczymy. Zarówno komunikat po posiedzeniu RPP, jak i przekaz podczas jutrzejszej konferencji Prezesa Glapińskiego powinny wspierać oczekiwania na dalsze zacieśnienie polityki NBP (po 50bp) na kolejnych posiedzeniach, naszym zdaniem do 6,5% w tym roku.
• Nadal uważamy, że będzie to jednak przejściowe osłabienie złotego. Z jednej strony oczekiwania na dalsze podwyżki stóp NBP powinny tylko rosnąć. Rosną też szanse na regionalizację konfliktu na Ukrainie i dalszy spadek znaczenia tego czynnika ryzyka dla aktywów CEE. Dlatego oczekujemy, że para €/PLN będzie stopniowo zbliżać się do poziomów odpowiadających różnicy w oczekiwanej ścieżce stóp między ECB a NBP (4,40-50). Dlatego pod koniec 2kw22 kurs €/PLN powinien znaleźć się między 4,50 i 4,60. Zagrożeniem dla scenariusza aprecjacji PLN jest ew. ponowne umocnienie dolara.
• Mniejsza skala podwyżki stóp NBP, niż oczekuje tego duża część rynku, powinna zahamować wzrosty rentowności SPW do końca tygodnia. To jednak raczej tylko tymczasowa przerwa w dłuższym trendzie na osłabienie SPW. Zarówno komunikat RPP, jak i wypowiedzi Prezesa NBP powinny wspierać oczekiwania na wyższą ścieżkę stóp w kraju niż wycenia to obecnie rynek. Dokłada się do tego ryzyko wyższych podaży SPW np. z uwagi na brak porozumienia co do KPO.
• Oczekujemy, że wzrost rentowności SPW potrwa również przez większą część 2kw22. Sytuacja gospodarcza w kraju nadal sugeruje, że ścieżka stóp NBP będzie wyższa niż obecnie wycenia to rynek. Uważamy, że średnioroczny CPI w tym roku będzie dwucyfrowy, pomimo tarcz antyinflacyjnych. Odpowiadają za to nie tylko wyższe ceny surowców, ale i silnie oparta na konsumpcji struktura krajowego PKB. Nie podzielamy również wycenianego przez krzywą dochodowości spadku stóp w 2023. Oczekujemy silnego impulsu fiskalnego. Solidny popyt wewnętrzny oznacza utrzymanie wysokiej inflacji także w przyszłym roku.