Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

Wojna na Ukrainie. Atak na cele cywilne w Winnicy w środkowej Ukrainie.

• W czwartek wojska rosyjskie ostrzelały centrum Winnicy w środkowej Ukrainie, w ataku zginęły co najmniej 22 osoby. Pokazuje to, że Rosjanie mogą przeprowadzać ataki na terenie całej Ukrainy, choć działania wojenne toczą się w Donbasie. Ambasada USA wezwała swoich obywateli do pilnego opuszczenia Ukrainy ze względu na niestabilną sytuację bezpieczeństwa. Podobne ostrzeżenie wydano poprzednio pod koniec maja.

Włochy: rząd jedności narodowej M. Draghiego się chwieje.

• Po tym jak jedna z partii rządzących - Ruch Pięciu Gwiazd - nie wzięła udziału w głosowaniu o wotum zaufania do rządu w Senacie, premier M. Dragi złożył dymisję na ręce prezydenta. Ten jej jednak nie przyjął i poprosił premiera o przedstawienie informacji w parlamencie i ponowną ocenę sytuacji. Zostało to zaplanowane na 20 lipca.
• Możliwe są różne scenariusze – od utrzymania rządu w dotychczasowym składzie do wcześniejszych wyborów najwcześniej na początku października lub na wiosnę 2023. Możliwa jest także rekonstrukcja rządu pod przewodnictwem M. Draghiego, ale bez udziału Ruchu Pięciu Gwiazd. Taki rząd miałby większość w parlamencie, co pokazało głosowanie w Senacie. Nie ma pewności czy sam premier chciałby kierować takim gabinetem. Scenariusze te będą miały wpływ na notowania euro w stosunku do dolara czy franka szwajcarskiego. Wcześniejsze wybory byłyby źródłem presji deprecjacyjnej dla euro i wzrostu spreadu włoskich obligacji do niemieckich bundów, prawdopodobnie powyżej 200pb.

Wiadomości krajowe

Solidny eksport ograniczył deficyt obrotów bieżących w maju.

• Deficyt w obrotach bieżących wyniósł w maju €1,9mld, wyraźnie mniej od konsensusu (€3,5mld) i naszej prognozy, po €3,5mld w kwietniu (po rewizji z €3,9mld). Szacujemy, ze w ujęciu 12-miesięcznym saldo to pogorszyło się z około -3,5%PKB do -3,8%PKB. Deficyt w obrotach towarowych wyniósł €1,2mld w maju po €2,6mld w kwietniu. W skumulowanym ujęciu 12-miesięcznym oznacza to wzrost deficytu z około 2,2%PKB do 2,5%PKB. Dodatnie saldo usług €2,5mld nie skompensowało łącznie deficytów: w dochodach pierwotnych €2,6mld i wtórnych €0,6mld.
• Wyniki handlu zagranicznego w maju 2022 podlegały istotnym zmianom strukturalnym w związku z rosyjską agresją na Ukrainę i wstrzymaniem dostaw rosyjskiego gazu do Polski. Wysoka roczna dynamika importu towarów, wyrażona w euro (35,8%r/r) wciąż przewyższała dynamikę eksportu (26,7%), ale różnica wyraźnie spadła z prawie 17pp w kwietniu do niespełna 10pp w maju. Wynikało to zaskakująco silnego odbicia w polskim eksporcie, m.in. na Ukrainę.
• Komunikat NBP stwierdza, ze w obrotach towarowych największe wzrosty dotyczyły towarów, których ceny rosły najmocniej - paliw, towarów zaopatrzeniowych i żywności. NBP wskazuje również na istotne zmiany w handlu zagranicznym wynikające z wojny na Ukrainie. W maju Rosja przestała być największym dostawcą paliw do Polski, wyprzedziły ją Niemcy, istotnie wzrosły dostawy gazu skroplonego z USA. Wartość importu ropy naftowej czasowo spadła w maju w związku z wahnięciem ceny w dół. Silnie wzrósł polski eksport do Ukrainy (ósmy odbiorca eksportowy w maju).
• Zawężenie deficytu obrotów bieżących względem poprzednich odczytów to pozytywny sygnał dla PLN, który jednak w ostatnich dniach pozostaje jednak głównie pod wpływem czynników globalnych, takich jak zmiany eurodolara i nastrojów na światowych rynkach. W najbliższych miesiącach spodziewamy się dalszego pogłębienia deficytu w obrotach bieżących do około 5%PKB pod koniec roku.

Prezes NBP: Możliwe szybkie zakończenie cyklu zacieśniania polityki pieniężnej.

• W przypadku gdy zmaterializuje się scenariusz makroekonomiczny z ostatniej projekcji NBP, to możliwe będzie szybkie zakończenie cyklu zacieśniania polityki pieniężnej, a  w 2023 możliwe będą obniżki stóp procentowych – ocenił prezes Narodowego Banku Polskiego A. Glapiński. Dodał, że szczyt inflacji przypadnie w 3kw22 na poziomie ok. 16%r/r.
• Podtrzymujemy nasze obawy, że jesień tego roku może przynieść kolejną falę podwyżek cen opału (węgiel, gaz płynny), a początek roku to dalszy silny wzrost cen regulowanych (energia elektryczna, gaz ziemny). Oznacza to możliwość przesunięcia szczytu inflacji na 1kw23 i nie pozwoli na szybkie zakończenie cyklu podwyżek stóp. Ponadto prawdopodobne wydłużenie Tarczy Antyinflacyjnej na 2023 oznacza wysoki poziom inflacji także w 2024, co nie pozostawia przestrzeni do rozpoczęcia cięć stóp w 2023.

Kotecki z RPP: W 2023 inflacja może być wyższa niż w 2022.

• Nie można wykluczyć, że średnioroczna inflacja CPI w Polsce będzie w 2023 wyższa niż w 2022 – powiedział członek RPP L. Kotecki. W jego ocenie we wrześniu można się spodziewać kolejnej podwyżki stóp procentowych, a polską gospodarkę czeka scenariusz stagflacji. Wzrost gospodarczy w przyszłym roku może wynieść zaledwie 1%, a inflacja może wzrosnąć do ok. 18% w 2poł22 i powyżej 20% w 1kw23.

Minister Finansów M. Rzeczkowska: Założenia makroekonomiczne do budżetu 2023 będą aktualizowane.

• Założenia makroekonomiczne do budżetu na 2023 bazują na kwietniowej aktualizacji programu konwergencji, ale już widzimy, że będzie potrzeba ich aktualizacji – powiedziała minister finansów M. Rzeczkowska. Nowe założenia będą przedstawione na początku sierpnia. W szczególności należy oczekiwać rewizji w górę prognoz inflacji oraz rewizji w dół wzrostu gospodarczego.

Rewizja prognoz KE dla Polski.

• W letniej rundzie prognoz makroekonomicznych Komisja Europejska podniosła prognozę wzrostu PKB w Polsce w 2022 do 5,2%, a prognoza na 2023 została obniżona do 1,5% z odpowiednio 3,7% i 3,0% oczekiwanych w maju (Spring Forecast). Z kolei wzrost cen mierzony indeksem HICP jest przewidywany na 12,2% w 2022 i 9,0% w 2023. Poprzednio prognozowano odpowiednio 11,6% i 7,3%.
• Scenariusz nakreślony przez Komisję wskazuje na uporczywość inflacji, której towarzyszy silne spowolnienie koniunktury. Nasza prognoza wzrostu PKB na 2023 jest nieco bardziej optymistyczna (2,5%), czemu towarzyszą oczekiwania dwucyfrowego wzrostu cen.

Prezydent A. Duda podpisał wakacje kredytowe, zmianę stawki referencyjnej i wydłużenie tarczy antyinflacyjnej.

• Prezydent A. Duda podpisał wczoraj ustawę która m.in. wprowadza (1) wakacje kredytowe, (2) dofinansowanie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, (3) zmianę wskaźnika WIBOR oraz (4) wydłużenie tarcz antyinflacyjnych do końca października 2022.
• W ramach wakacji kredytowych osoby, które zaciągnęły złotowy kredyt hipoteczny na własny cel mieszkaniowy mogą zawiesić spłatę dwóch rat odsetkowych i kredytowych w 3kw22 i dwóch w 4kw22 oraz analogicznie dwóch rat w 1kw23 i 2kw23. Okres kredytowania zostanie wydłużony o liczbę miesięcy zawieszenia spłaty kredytu. Kredytobiorcy nadal będą ponosili opłaty ubezpieczeniowe.

Premier M. Morawiecki: Baltic Pipe istotnie pokryje krajowe zapotrzebowanie na gaz.

• Gazociąg Baltic Pipe jest zakontraktowany na 5mld m3 w 2022 i ok. 10mld m3 w 2023 – powiedział premier M. Morawiecki. Krajowe wydobycie gazu ziemnego to ok. 4mld m3, a gazoport w Świnoujściu może przyjmować 6,5mld m3, a jego zdolności mają wzrosnąć do 8mld m3. W efekcie krajowe potrzeby gazowe, szacowane na ok. 20mld m3 powinny być w pełni zaspokojone z dostępnych źródeł zaopatrzenia.

Wysoka waloryzacja rent i emerytur w 2023.

• Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia w sprawie waloryzacji przyszłorocznych emerytur i rent o 9,6%. Koszt waloryzacji jest szacowany na PLN27,5mld.
• W 2022 budżet państwa był beneficjentem wzrostu dochodów podatkowych z tytułu inflacji, przy wciąż ograniczonym wpływie wzrostu cen na stronę wydatkową. W roku 2023 wzrost wydatków budżetowych będzie w większym stopniu obciążony wpływem wzrostu cen z uwagi na mechanizmy indeksacyjne, natomiast przy założeniu wolniejszego niż w 2022 wzrostu cen, inflacja będzie w mniejszym stopniu podnosiła wpływy podatkowe.

MF: na przetargu zamiany sprzedano obligacje za PLN4,3mld.

• Na wczorajszej aukcji zamiany Ministerstwo Finansów sprzedało obligacje za PLN4,3mld, odkupując papiery warte PLN3,6mld.

Komentarz rynkowy

• Wyższy od oczekiwań odczyt inflacji PPI w USA i jastrzębie wypowiedzi ze strony przedstawicieli Fed spowodowały przejściowy spadek €/US$ poniżej parytetu. Wzrostom rentowności w USA towarzyszyły spadki dochodowości Bundów, co m.in. odzwierciedlało wzrost awersji do ryzyka po dymisji premiera M. Draghiego we Włoszech, która oznacza wzrost niestabilności politycznej w tym kraju.
• Umocnienie US$ poniżej parytetu względem wspólnej europejskiej waluty nie zaszkodziło notowaniom PLN. Złoty zignorował także gołębie wypowiedzi prezesa NBP, a €/PLN obniżał się w kierunku 4,80 na fali poprawy nastawienia inwestorów do regionu. Rentowności krajowych obligacji rosły wczoraj pomimo deklaracji A. Glapińskiego o zbliżającym się końcu cyklu podwyżek stóp procentowych.

Przestrzeń do dalszych spadków €/US$ ograniczona.

• Pomimo kolejnych zaskoczeń inflacyjnych w górę (CPI, PPI) w USA i rosnących spekulacji, że Fed może w lipcu podnieść stopy procentowe nawet o 100pb, €/US$ nie jest w stanie w sposób trwały i zdecydowany przebić parytetu. Może być to sygnał zbliżającej się korekty z odbiciem kursu w okolice co najmniej 1,0250. Skłonność do dalszej gry na spadek głównej pary walutowej ograniczona. W średnim terminie fundamenty gospodarcze faworyzują jednak amerykańską walutę. Wysokiej inflacji w USA towarzyszy solidna koniunktura, zwłaszcza na rynku pracy, co pozwoli Fed na zdecydowane zacieśnianie polityki pieniężnej w krótkim okresie. Z kolei Europa stoi w obliczu ryzyka głębokiej recesji, zwłaszcza jeżeli dojdzie do zatrzymania dostaw gazu z Rosji. Negatywnie na postrzeganie euro wpływa sytuacja polityczna we Włoszech, która może doprowadzić do wcześniejszych wyborów.
• Notowania €/US$ w drugiej połowie miesiąca będą w dużym stopniu uzależnione od decyzji EBC w sprawie stóp procentowych w przyszłym tygodniu. Ostrożne rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp procentowych (+25pb) przez Radę Prezesów, może ograniczyć ruch głównej pary walutowej w górę. Z kolei bardziej zdecydowane zacieśnienie polityki pieniężnej to szansa na wzrost €/US$ w okolice 1,05. Długoterminowe perspektywy euro nie rysują się jednak korzystnie z uwagi na rosnące ryzyko recesji w Europie. Szanse, że €/US$ zdoła dotrzeć do 1,07 pod koniec 3kw22 obniżają się. Jednocześnie EBC dopiero zaczyna cykl podwyżek stóp procentowych i może działać w sposób bardziej zdecydowany niż wycenia to obecnie rynek, co wciąż przemawia za wzrostem €/US$ w 2poł22, chociaż para może nie zdołać wrócić powyżej 1,07 przed końcem roku.
• W końcówce tygodnia oczekujemy względnej stabilizacji na bazowych rynkach długu, chociaż możliwe jest dalsze rozszerzenie się spreadu między amerykańską a niemiecką krzywą. Rosnące oczekiwania na podwyżkę Fed nawet o 100pb pchają w górę krzywą U.S. Treasuries, podczas gdy destabilizacja polityczna we Włoszech wspiera popyt na bezpieczne aktywa, spychając w dół dochodowość Bundów.
• Druga połowa tego roku może przynieść spłaszczenie krzywych dochodowości po obu stronach Atlantyku. Utrzymuje się wysoka presja inflacyjna z rosnącym zagrożeniem efektami drugiej rundy, do sprzyja wzrostom rentowności krótkoterminowych obligacji. Jednocześnie coraz bardziej rosną obawy o recesję, zwłaszcza w Europie, co może ograniczać wzrosty rentowności na długim końcu.

€/PLN zyskał, ale fundamenty nadal niekorzystne dla notowań krajowej waluty.

• Złoty zyskał wczoraj wraz z innymi walutami regionu pomimo gołębich sygnałów ze strony prezesa NBP A. Glapińskiego i braku podwyżki tygodniowej stopy depozytowej NBH, która nie przełożyła się negatywnie na notowania HUF. W przypadku korekty i odbicia w górę notowań €/US$ złoty może wciąż nieco zyskać, chociaż potencjał do umocnienia PLN jest w naszej ocenie ograniczony i trudno liczyć na spadek €/PLN poniżej 4,78-4,80. W średniej perspektywie kurs prawdopodobnie wróci w okolice ostatnich lokalnych szczytów (4,85). Sygnały wysyłane przez prezesa NBP rodzą obawy, że reakcja NBP może być niewystarczająca w stosunku do zagrożeń inflacyjnych. Pomimo mniejszego od oczekiwań deficytu obrotów bieżących w maju skala nierównowagi zewnętrznej nadal powiększa się, co może wciąż ciążyć notowaniom PLN.
• Nasz scenariusz na 2poł22 to względna stabilizacja €/PLN z możliwym zejściem w okolice 4,70, chociaż rozkład ryzyk jest asymetrycznie skrzywiony w kierunku potencjalnie słabszego PLN. Wciąż uważamy, że NBP będzie zmuszony do podniesienie stóp procentowych do ok. 8,50%, chociaż może to zająć dłużej niż wydawało się do niedawna. Utrzymuje się także niepewność co do rozpoczęcia napływu środków z KPO, który wydaje się bardziej prawdopodobny w 2023 niż w 4kw22. Gdyby PLN pozostawał pod presją, to należy się liczyć z koniecznością dalszych podwyżek stóp lub nawet interwencji walutowych.
• Wyceny SPW na koniec tygodnia będą najprawdopodobniej uzależnione od sytuacji na rynkach bazowych. Nie spodziewamy się większych zmian cen, a dalsze pogorszenie nastrojów na giełdach i zwrot inwestorów w stronę Bunda w związku ze wzrostem niepewności politycznej i ekonomicznej w Europie może przełożyć się na rozszerzenie krajowych asset swapów, kompensując ewentualnie niższe stawki IRS w PLN.
• W dłuższej perspektywie niezmiennie widzimy przestrzeń do wzrostów rentowności POLGBs. Inflacja jest daleka od opanowania, a mniej jastrzębie komunikaty ze strony NBP mogą ciążyć na notowaniach PLN. Wzrost kosztów energii może spowodować dalszy wzrost inflacji w 4kw22 i 1kw23. Może to spowodować konieczność podniesienia stóp NBP do wyższych poziomów niż wycenia to obecnie rynek. Naszym zdaniem stopa referencyjna może wzrosnąć w okolice 8,50%, jednak nie spodziewamy się aby rentowność 10letnich SPW przebiła ostatni szczyt w okolicach 8%. Zachowanie rynku sugeruje, że są to już atrakcyjne dla inwestorów zagranicznych poziomy, które zachęcają do angażowania się w polskie obligacje.