Dziennik |
Dziennik ING: Eskalacja wojny na Ukrainie. Konflikt w RPP.
Wiadomości zagraniczne
Ukraina: Ataki rakietowe Rosji na ukraińskie miasta w tym Kijów.
- Wczoraj wojska rosyjskie ostrzelały rakietami ukraińskie miasta, w tym Kijów. Celem były obiekty użyteczności publicznej, infrastruktura energetyczna, ale także obiekty cywilne. Prezydent Ukrainy W. Zełenski rozmawiał z Prezydentem USA J. Bidenem o możliwych dostawach systemów obrony przeciwrakietowej. Wsparcie wojskowe i finansowe dla Ukrainy będzie przedmiotem dzisiejszego spotkania państw grupy G7 z udziałem Ukrainy za pośrednictwem łącz video.
- Według doniesień prasowych Komisja Europejska pracuje nad mobilizacją pomocy finansowej o wartości około €1,5mld miesięcznie dla Ukrainy w przyszłym roku. USA już się zobowiązały do pokrycia porównywalnej kwoty.
Niemcy: Sygnały poparcia dla nowego programu wspólnego długu UE do przeciwdziałania kryzysowi energetycznemu.
- Na nieformalnym szczycie UE w ubiegły piątek w Pradze pojawiły się rzekomo sygnały ze strony Niemiec o możliwych ustępstwach w kwestii wspólnego długu UE na sfinansowania programu przeciwdziałania kryzysowi energetycznemu. W ten sposób Niemcy miały odpowiedzieć na krytykę ze strony innych krajów UE w związku z przyjęciem krajowego wsparcia gospodarki niemieckiej kwotą €200mld. Inne kraje UE nie mogą sobie pozwolić na tak hojne wsparcie swoich gospodarek, co może prowadzić do zniekształceń w ramach UE.
- Nowy program UE mógłby wzorować się na pandemicznym programie wsparcia zatrudnienia SURE i zapewniać niskooprocentowane pożyczki dla krajów UE. Czynnikiem przemawiającym za nieuruchamianiem nowego programu jest wciąż niski poziom wykorzystania środków z Planu Odbudowy. Jest on jednak uzależniony od postępów reform i zawansowania inwestycji, podczas gdy wdrożenie dopłat do rachunków energetycznych byłoby znacznie prostsze i szybsze w realizacji.
USA: Retoryka przedstawicieli Fed w umiarkowanie jastrzębim tonie.
- Według przedstawicieli Fed zaczynają pojawiać się sygnały oddziaływania zacieśnienia w polityce pieniężnej na gospodarkę. Wiceprezes Fed L. Brainard powiedziała wczoraj, że polityka pieniężna Fed pozostanie restrykcyjna, ale otwarta na pojawiające się ryzyka, w tym ryzyka globalne. Z kolei Prezes Fed z Chicago C. Evans zwrócił uwagę na sygnały osłabienia rynku pracy i mniejszych trudności w znalezieniu pracowników w niektórych sektorach. Według niego właściwe byłoby wstrzymanie się z dalszymi podwyżkami po osiągnięciu przez stopy Fed poziomu około 4,5% w marcu 2023, aby ocenić skutki dla gospodarki. Wspomniał o ryzyku wynikającym z nadmiernie agresywnych podwyżek.
- Wczorajsze wypowiedzi nie wpływają istotnie na oczekiwaną kolejną podwyżkę stóp Fed o 75pb na najbliższym posiedzeniu 2 listopada.
Wiadomości krajowe
RPP: Zapowiedź zakończenia cyklu byłaby przedwczesna. Zastrzeżenia P. Litwiniuka do trybu pracy RPP.
- Obecnie zapowiedź zakończenia cyklu podwyżek stóp procentowych byłaby zdecydowanie przedwczesna i być może mieliśmy do czynienia tylko z przerwą w cyklu – uważa członek RPP P. Litwiniuk. Zdaniem Litwiniuka dopóki (1) rośnie inflacja bazowa, (2) sytuacja rynku pracy jest korzystna, a (3) polska gospodarka zaskakuje swoją aktywnością, to należy podejmować działania ukierunkowane na zacieśnienie polityki pieniężnej.
- Litwiniuk stwierdził również, że członkowie RPP mają utrudnione możliwości działania. Zwrócił uwagę, że spotkania z analitykami NBP są możliwe tylko za zgodą dyrektor Gabinetu Prezesa NBP. Zdaniem członka RPP obecna atmosfera nie sprzyja włączeniu wszystkich członków Rady w proces analityczny i decyzyjny. Litwiniuk sugeruje również, że NBP ogranicza możliwość spotkań członków Rady z ekspertami zewnętrznymi, a prezes jest niechętny do przywrócenia co najmniej dwudniowego trybu obrad RPP. W ocenie Litwiniuka Rada ma zbyt mało czasu, aby omówić materiały NBP i odpowiednio je zmodyfikować.
- W reakcji na zarzuty P. Litwiniuka NBP wydał oświadczenie, z którego wynika, że prezes NBP proponował członkom RPP powrót do rytmu i częstotliwości spotkań sprzed pandemii, a członkowie Rady mają dostęp do wszystkich informacji i analiz NBP taki sam jak w poprzednich kadencjach RPP. W odpowiedzi członek RPP P. Litwiniuk zapowiedział podjęcie działań mających na celu odtajnienie zapisu odpowiednich części posiedzeń RPP.
OECD: Utrzymanie uchodźców z Ukrainy w Polsce będzie kosztowało w 2022 ok. €8,4mld.
- Według szacunków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wydatki związane z utrzymaniem uchodźców z Ukrainy wyniosą w Polsce w tym roku ok. €8,4mld i będzie to najwyższy koszt spośród wszystkich krajów OECD. W raporcie OECD uwzględniła szacunki dotyczące kosztów życia, zakwaterowania, wydatki na edukację oraz opiekę zdrowotną. Dla całego OECD koszty w 2022 są szacowane na €26,8mld.
IRG SGH: Silne pogorszenie koniunktury bieżącej we wrześniu.
- Koniunktura w przetwórstwie ponownie się pogorszyła, po przejściowej poprawie w sierpniu - wynika z badania przeprowadzonego przez Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej. Z raportu IRG SGH wynika, że w największym stopniu pogorszyły się oceny bieżącej sytuacji gospodarczej, które są obecnie zbliżone do rekordowo niskich poziomów.
- Zgodnie z oczekiwaniami 3kw22 przyniósł sygnały pogorszenia koniunktury, ale mamy do czynienia ze stopniowym wyhamowywaniem aktywności gospodarczej, a nie gwałtownym załamaniem. Kluczowym testem dla gospodarki będzie okres jesienno-zimowy, kiedy będzie ona w największym stopniu wrażliwa na wpływ europejskiego kryzysu energetycznego. Na początku 2023 możemy być świadkami spadku PKB w ujęciu r/r.
Komentarz rynkowy
Umocnienie dolara w toku. Osłabienie na rynkach długu.
- Zgodnie z oczekiwaniami brak inwestorów z USA przełożył się wczoraj na mniejszą zmienność na rynku walutowym. Kurs €/US$, choć w wolnym tempie, kontynuował spadek poniżej 0,97. Nie przełożyło się to jednak na osłabienie złotego do euro. Kurs €/PLN utrzymał się w okolicach 4,86. Inwestorzy podjęli próby pociągnięcia pary zarówno w górę i dół, ale bezskutecznie.
- Na niemieckim rynku długu obserwowaliśmy wzrosty rentowności, skoncentrowane na długim końcu. Dochodowość Bunda podniosła się aż o 15pb, 2latki zaledwie 2pb. Osłabienie długich papierów niemieckich pociągnęło za sobą także SPW. Polska 10latka osłabiła się o ponad 15pb. Straciła też jednak 2latka (8pb), co nadal potwierdza, że rynek liczy na wznowienie cyklu podwyżek stóp NBP. Handlu Treasuries nie było z uwagi na święto.
Powrót €/US$ do ostatnich dołków.
- Oczekujemy, że w kolejnych dniach dolar będzie kontynuować umocnienie wobec euro. Ostatnie dane z USA i wypowiedzi z Fed wspierają scenariusz zdecydowanych podwyżek stóp Fed, większych niż w przypadku EBC. Najprawdopodobniej wpiszą się w niego publikowane w tym tygodniu dane o i inflacji z USA, która choć naszym zdaniem nie zaskoczy, to i tak będzie niekomfortowo wysoka z punktu widzenia Fed. Z kolej sukcesy ukraińskie na froncie podnoszą ryzyko jakiejś formy eskalacji napięć przez Rosję. Oznacza to, że w ciągu tygodnia-dwóch para €/US$ ma duże szansę wrócić do ostatnich dołków, tj. 0,9550.
- W naszej ocenie para €/US$ może na przełomie roku pogłębić spadki, zbliżając się do 0,90. Czynniki geopolityczne, szczególnie ryzyko odpowiedzi Rosji na sukcesy militarne Ukrainy, sugerują ponowne umocnienie dolara jako waluty bezpiecznej przystani i pogłębienie dołków na €/US$. Dodatkowo dysparytet stóp Fed i EBC także działa cały czas na korzyść dolara, a płynąca z obydwu banków jastrzębia komunikacja pozostaje bez mian, choć rynek zdaje się bardziej wierzyć w zdolność działania Fed niż EBC. Projekcje Fed, szczególnie dość odległa perspektywa obniżek stóp względem obecnych wycen rynkowych, sugerują utrzymanie niskiego kursu €/US$ na dłużej.
Próby powrotu €/PLN ponad 4,90.
- Jak na razie złoty dobrze znosi umocnienie dolara. Kluczowy może być jednak dzisiejszy dzień, gdy na rynek po długim weekendzie wrócą inwestorzy z USA. Perspektywy złotego pogorszyły ostatnia decyzja RPP i przekaz z Rady, która de facto dopuszcza osłabienie PLN. Nie widać też szybkiego końca umocnienia dolara, co dla walut CEE jest zwykle niekorzystne. Dlatego w kolejnych dniach spodziewamy się dalszych prób wyłamania €/PLN ponad 4,90. Szanse na wybicie się ponad 4,90 są jednak niewiele większe niż 50%. Już obecnie pozycjonowanie przeciw złotemu (i ogólnie walutom regionu) jest duże, co potwierdza wysoki koszt finansowania takich pozycji (przez FX swapy). Zachowanie krajowego rynku długu pokazuje też, że inwestorzy nie stracili wiary w kolejne podwyżki stóp. Dlatego skala wzrostu €/PLN ponad 4,90 raczej nie będzie duża.
- Zachowanie złotego w 4kw22 będzie wypadkową kierunku €/US$, napięć geopolitycznych i polityki RPP. Pierwsze dwa z czynników mogą pozostać niekorzystne. Nie widać przesłanek za szybkim osłabieniem dolara, a przebieg wojny na Ukrainie podnosi ryzyko prób eskalacji napięć przez Rosję. Wsparciem dla PLN może okazać się jednak wznowienie cyklu podwyżek RPP wraz z publikacją nowej projekcji w listopadzie. W połączeniu z dużym pozycjonowaniem przeciw złotemu, ma to szanse sprowadzić kurs €/PLN bliżej 4,80-85 na koniec roku. Jednak dopiero większe osłabienie dolara dałoby prawdopodobnie szanse na istotniejszą i trwalszą korektę poniżej 4,80, a to może nie zdążyć się przed 2023.
Stromienie krzywej SPW z uwagi na presję z rynków bazowych.
- Cały czas widzimy przestrzeń do wzrostu rentowności na niemieckim i amerykańskim rynku, połączonego z dalszym odwracaniem się krzywej. Publikowane w tym tygodniu dane, przede wszystkim CPI z USA, będą naszym zdaniem wspierać scenariusz dalszych podwyżek stóp przez główne banki centralne. Nie spełniły się również obawy przed wyraźnym wyhamowaniem na amerykańskim rynku pracy. Bardzo mocny spadek stopy bezrobocia może wręcz zwiększyć obawy Fed o nasilenie presji płacowej.
- W perspektywie 4kw22 nadal widzimy też raczej wzrosty rentowności w konsekwencji zacieśnienia polityk Fed i EBC oraz większych podaży długu, co pokazały ogłoszone programy wydatkowe w UK i Niemczech. Rynek powinien przy tym wracać do wypłaszczania krzywych. Krótkie papiery będą pod presją kolejnych podwyżek stóp po obu stronach oceanu. Inwestorzy liczą natomiast na dość szybkie obniżki stóp po zakończeniu podwyżek w USA, choć jest to wbrew ostatnim projekcjom Fed. To z kolei powinno w kolejnych tygodniach hamować przecenę długiego końca, także w Europie.
- Obraz krajowego rynku naszym zdaniem nie zmienił się, a najbardziej prawdopodobnym scenariuszem pozostaje stromienie się krzywej SPW. Publikowane w tym tygodniu szczegóły CPI z Polski powinny podtrzymać oczekiwania na wznowienie cyklu podwyżek NBP w listopadzie, w konsekwencji stabilizując krótki koniec krzywej. Na długim końcu spodziewamy się splotu niekorzystnych czynników, zarówno z zagranicy (ogólnie osłabienie obligacji), jak i z kraju (np. obawy o nieadekwatnie małą odpowiedź RPP na inflację).
- W dalszej perspektywie nadal widzimy szanse na stromienie krzywej. Presję na długie obligacje skarbowe będzie wywierać prawdopodobnie sytuacja na rynkach bazowych, jak i potencjalnie wysoka skala potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa w przyszłym roku. Ekspansywna polityka fiskalna rządu sugeruje też, że mogą pojawić się oczekiwania na wznowienie cyklu podwyżek w 2024 wobec uporczywie wysokiej inflacji. Krótki koniec powinny stabilizować oczekiwania na bliski koniec podwyżek stóp NBP. Spodziewamy się, że do końca cyklu zostały 1-2podwyżki.