Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Wyrównana walka Republikanów i Demokratów w wyborach uzupełniających.

• Wstępne wyniki wyborów uzupełniających w USA wskazują na niewielką przewagę Republikanów w Izbie Reprezentantów, ale Demokraci mają szanse na utrzymanie kontroli nad Senatem. Najprawdopodobniej nie zrealizuje się scenariusz tzw. „czerwonej fali”, jednak prezydent J. Biden będzie miał utrudnione zadanie w procesowaniu ustaw przez parlament. Część rynku odbiera to jak pozytywną sytuację z uwagi na niższe prawdopodobieństwo wdrożenia rozwiązań legislacyjnych niekorzystnych dla biznesu, w tym np. zmian w podatkach. Bez nowych programów fiskalnych w obliczu dekoniunktury za wspieranie gospodarki będzie głównie odpowiedzialny Fed, co oznacza większe szanse na zwrot w polityce stóp procentowych jeszcze w 2023.

KE przeciwko wprowadzeniu limitu cen gazu.

• Komisja Europejska (KE) ocenia, że wprowadzenie limitu cen gazu, zgodnie z oczekiwaniami państw członkowskich Unii Europejskiej, jest niemożliwe. W ocenie Komisji takie rozwiązanie nie wpłynęłoby na kontrakty terminowe ani bezpieczeństwo dostaw.

Węgry: KE może podjąć decyzję o odblokowaniu Funduszu Odbudowy jeszcze w listopadzie.

• Minister rozwoju regionalnego i funduszy europejskich T. Navracsics powiedział, że Węgry mają wszelkie szanse na dojście do porozumienia z Komisją Europejską co do wypłaty środków unijnych z funduszów odbudowy i spójności do końca roku. W jego ocenie Komisja Europejska może podjąć niezbędne decyzje w tej sprawie w drugiej połowie listopada. Węgry starają się o odblokowanie €5,8mld z Funduszu Odbudowy. oraz €7,5mld z Funduszu Spójności. Komisja blokowała dotychczas wypłaty środków z Funduszu Odbudowy oraz proponowała wszczęcie mechanizmu warunkowości w odniesieniu do Funduszy Spójności ze względu na obawy dotyczące praworządności i  w celu ochrony budżetu Unii Europejskiej.
• Pojawiające się w mediach informacje o postępach w rozmowach Węgier z KE są jednym z powodów obserwowanego w ostatnim czasie umocnienia walut CEE, w tym złotego. Inwestorzy zakładają, że również Polska będzie bardziej skłonna do ustępstw.

Dziesiąta podwyżka stóp w Rumunii.

• Bank centralny Rumunii podwyższył główną stopę procentową o 50pb do 6,75%. Ankietowani ekonomiści spodziewali się wzrostu stóp o 75pb. Była to dziesiąta podwyżka z rzędu. Stopy proc. w Rumunii są najwyższe od 2010. W obecnym cyklu zacieśniania stopy proc. w Rumunii wzrosły o 550pb.
• Bank spodziewa się, że inflacja jeszcze nieco wzrośnie pod koniec 2022, a następnie zacznie spadać, by w połowie 2024 osiągnąć poziom jednocyfrowy. We wrześniu (ostatnie dostępne dane) ceny konsumpcyjne w Rumunii wzrosły o 15,9%r/r.

Wiadomości krajowe

Dziś decyzja RPP.

• Wydarzeniem dnia na krajowym rynku będzie dziś decyzja RPP w sprawie stóp procentowych. Pomimo wniosku 3 członków RPP o zwołanie dwudniowego posiedzenia, będzie ono ponownie jednodniowe. Agenda Rady jest napięta. Składa się na nią (1) opinia do projektu budżetu państwa na 2023, (2) analiza najnowszej projekcji makroekonomicznej, (3) zmiany w regulaminie RPP oraz oczywiście (4) decyzja w sprawie stóp procentowych NBP.
• Zakładamy, że po zapoznaniu się z listopadową projekcją oraz biorąc pod uwagę siłę presji na wzrost CPI i inflacji bazowej, którą sugerują wstępne szacunki październikowej inflacji, Rada zdecyduje się na podwyżkę stóp NBP o 25pb. Nie wykluczamy także scenariusza, w którym stopy procentowe drugi miesiąc z rzędu pozostaną bez zmian. W obu wariantach decyzji będzie towarzyszył gołębi przekaz sugerujący bliskie zakończenie cyklu podwyżek stóp procentowych. Szersze uzasadnienie decyzji poznamy podczas zaplanowanej na jutro na 15:00 konferencji prasowej prezesa NBP A. Glapińskiego.

Rząd przedstawi projekt ustawy chroniącej przed wzrostem cen gazu.

• W przyszłym tygodniu Rada Ministrów zajmie się ustawą gazową, która zamrozi ceny w niektórych obszarach – powiedział rzecznik rządu P. Muller.
• Zgodnie z naszymi oczekiwaniami po działaniach na rzecz ograniczenia wzrostu cen energii elektrycznej w 2023, rząd podejmuje także działania na rzecz podobnego rozwiązania w przypadku cen gazu. Wszystko wskazuje na to, że nie uda się wypracować jednolitego rozwiązania w tej kwestii na poziomie całej Unii Europejskiej, a jednocześnie KE nie zgadza się na wydłużanie obniżek stawek VAT m.in. na gaz ziemny.

Regulacje UE jednym z powodów wycofania rządu z obniżek VAT w 2023.

• W poniedziałkowym wystąpieniu premier M. Morawiecki jako jeden z powodów wycofania się rządu z tymczasowych obniżek VAT na energię elektryczną, gaz ziemny, nawozy i paliwa wskazał nieprzychylne nastawienie Brukseli w tej kwestii. W odpowiedzi na pytania jednej z agencji prasowych Komisja Europejska (KE) poinformowała, że aktualne przepisy dotyczące VAT, które obowiązują od 6 kwietnia 2022, nie pozwalają na zastosowanie zerowej stawki na gaz ziemny i nawozy, a paliwa silnikowe nie mogą korzystać z żadnej obniżonej stawki VAT, nawet tymczasowo.
• Polska stosuje obecnie zerowe stawki VAT na nawozy i gaz ziemny oraz obniżone na paliwa silnikowe (8% zamiast 23%). Warto jednocześnie pamiętać, że decyzje o czasowym obniżeniu stawek, podatków pośrednich w reakcji na kryzys energetyczny podejmowały także inne kraje członkowskie Unii Europejskiej. Komisja zadeklarowała, że jako strażnik Traktatów może rozważać inicjatywy w zakresie skoordynowania działań UE i ochrony jednolitego rynku.

Stabilizacja stopy bezrobocia w październiku.

• Po październiku stopa bezrobocia wyniosła 5,1% i nie zmieniła się względem stanu na koniec września – poinformowała minister rodziny i polityki społecznej M. Maląg. Z danych ministerstwa wynika, że liczba bezrobotnych obniżyła się w ubiegłym tygodniu 4tys. osób i spadła poniżej 800tys.
• Szacunki Ministerstwa Rozwoju i Polityki Społecznej są zgodne z naszą prognozą. Pomimo zakończenia prac sezonowych stopa bezrobocia pozostała w październiku bez zmian. Ostatnie dwa miesiące roku mogą jednak przynieść jej niewielki wzrost do 5,3-5,5% na koniec roku.

PFR: Mocny rynek pracy ryzykiem dla spadku inflacji do celu.

• W 2023 wzrost gospodarczy w Polsce powinien utrzymać się na dodatnim poziomie ok. 1% - powiedział prezes Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) P. Borys. W jego ocenie silny rynek pracy powinien stabilizować koniunkturę w przyszłym roku. Jednocześnie jego zdaniem mocny rynek pracy, a  w szczególności wysoka dynamika płac, jest ryzykiem dla zejścia inflacji CPI do celu. Dodał, że ok. 50% wzrostu płac jest bezpośrednio przekładanych na ceny. Prezes PFR powiedział, ze większość prognoz wskazuje na szczyt inflacji w 1kw23, a następnie dosyć szybki spadek poniżej 10%. Jako czynniki ryzyka dla polskiej gospodarki wymienił także rosnący deficyt na rachunku obrotów bieżących, który wywiera m.in. presję na kurs PLN.

MF: Wycena euroobligacji dolarowych.

• Ministerstwo Finansów dokonało wyceny 5- i 10-letnich obligacji w US$. Łączna wartość nominalna oferowanych papierów to US$3mld. Obligacje 5-letnie wyceniono na 130pb powyżej rentowności amerykańskich papierów o zbliżonej zapadalności, uzyskując rentowność 5,62%, a obligacje 10-letnie na 175pb powyżej U.S. Treasuries, co daje rentowność 5,89%.
• Emisja euroobligacji w US$ miała na celu m.in. pozyskanie środków na prefinansowanie potrzeb pożyczkowych w 2023 oraz zwiększenie dywersyfikacji bazy inwestorskiej – powiedziała minister finansów M. Rzeczkowska.

Komentarz rynkowy

Dolar traci w oczekiwaniu na wyniki wyborów uzupełniających.

• Od początku tygodnia utrzymuje się presja na osłabienie dolara. Inwestorzy prawdopodobnie obawiają się się, że utrata przez Demokratów większości w jednej lub obu izbach Kongresu znacznie skomplikuje inicjatywy fiskalne prezydenta J. Bidena. W efekcie rosną oczekiwania, że do wsparcia koniunktury konieczne będzie większe poluzowanie polityki Fed w przyszłym roku. Konsekwencją był wczoraj wzrost pary €/US$ z 1,0020 do 1,0070. Zachowanie złotego i innych walut regionu zdominowały wyjątkowo wydarzenia w Azji. Osłabienie juana pociągnęło za sobą także wyprzedaż m.in. złotego, mimo słabszego dolara. Kurs €/PLN wzrósł z 4,67 do 4,6950.
• Na rynkach bazowych obligacji obserwowaliśmy wczoraj umocnienie. Amerykańska krzywa przesunęła się mniej więcej równolegle w dół o 7pb. Bund umocnił się także o 7pb, a niemiecka 2latka o 3pb. Powody są prawdopodobnie te same co w przypadku osłabienia dolara – oczekiwania, że sukces Republikanów storpeduje inicjatywy fiskalne prezydenta USA w najprawdopodobniej trudnym dla amerykańskiej gospodarki 2023.
• Na krajowym rynku długu również trwało wczoraj umocnienie. Krzywa przesunęła się w dół o 13-14pb. To wypadkowa zachowania rynków bazowych i pozytywnych wydarzeń z kraju. Z jednej strony maleją oczekiwania na dalsze podwyżki stóp NBP. Z drugiej rynek dość optymistycznie przyjął plany ograniczenia przyszłorocznej emisji SPW poprzez finansowanie zagraniczne oraz plany przeniesienia części kosztów walki z inflacją na spółki energetyczne.

Osłabienie dolara trwa.

• Sentyment na rynkach pozostaje raczej niekorzystny dla dolara. Napływające informacje wydają się potwierdzać, że Republikanie uzyskają większość w przynajmniej jednej z izb Kongresu. To z kolei wzmacnia oczekiwania na mniejszy impuls fiskalny w 2023 i  w konsekwencji szybsze obniżki stóp Fed. Rynek cały czas szuka pozytywnych informacji jako wsparcia dla dalszych zakupów ryzykownych aktywów. Reakcja na czwartkową inflację z USA może być asymetrycznie silniejsza w przypadku wyników negatywnych dla amerykańskiej waluty. Krótkoterminowym celem dla €/US$ pozostaje 1,0120, ale rosną szanse na wiesze osłabienie dolara.
• Obecną sytuację na rynku traktujmy jako przejściową. Rezerwa Federalna niezmiennie deklaruje dalsze podwyżki stóp i walkę z inflacją nawet kosztem recesji. Dość prawdopodobne są również kolejne wypowiedzi z Fed podkreślające, że wyceniany przez rynek moment obniżek stóp w USA jest przedwczesny. Przekaz z EBC nie jest natomiast podobnie silny. Nie wykluczamy też, że optymizm na rynkach, związany m.in. z sytuacją na Ukrainie, może w kolejnych tygodniach osłabnąć. W konsekwencji pod koniec roku kurs €/US$ może ponownie znaleźć się w okolicach ostatnich dołków tj. 0,95.

Osłabienie złotego po RPP.

• Dziś prawdopodobnie najważniejsze w tym tygodniu wydarzenie z kraju – decyzja RPP. Uważamy, że Rada albo podniesie stopy, dając przy tym bardzo łagodny komunikat, albo nie zmieni ich w ogóle. Oczekiwania rynkowe na dalsze zacieśnienie polityki NBP co prawda spadły, ale nadal będzie to prawdopodobnie rozczarowaniem dla rynku. Jednocześnie z uwagi na słabnącego juana pogorszył się sentyment dla walut CEE i ogólnie rynków wschodzących. Dlatego spodziewamy się powrotu pary €/PLN ponad 4,70. Pierwszym celem wydaje się 4,71, ale w kolejnych dniach prawdopodobny jest powrót do 4,74.
• Zachowanie złotego w końcówce roku będzie w dużym stopniu zależne od otoczenia zagranicznego. Na razie ogólny sentyment na rynkach jest dość dobry, a dolar traci. Inwestorzy bardziej optymistycznie patrzą też na perspektywy porozumienia z UE i dostęp do środków z KPO. Nadal jednak uważamy, że ryzyko powrotu €/PLN ponad 4,80 jest w końcówce roku wysokie. Koszty finansowania pozycji przeciwko złotemu już obecnie są wyraźnie niższe niż kilka tygodni temu. Łagodne nastawienie RPP prawdopodobnie obniży je jeszcze bardziej. Nie można tez wykluczyć, że zdecydowane nastawienie Fed w końcu złamie jak na razie nieustępliwy optymizm na rynkach.

Stromienie krzywej SPW, rynki bazowe czekają na inflację i wyniki wyborów w USA.

• W drugiej połowie tygodnia spodziewamy się powrotu rentowności na rynkach bazowych do wzrostów. Uważamy, że publikowane jutro dane o inflacji z USA nie zaskoczą, ale przypomną inwestorom, że do końca cyklu podwyżek Fed nie jest blisko. To wszystko w otoczeniu dość dużych podaży obligacji z głównych gospodarek (np. dziś emisje z Niemiec, USA i UK). Czynnikiem ryzyka są jednak wybory w USA. Sukcesy Republikanów będą dla obligacji wsparciem, zapowiadając mniejsze wsparcie fiskalne dla gospodarki w 2023 i szybsze obniżki stóp Fed. Taki wynik wskazywały już jednak sondaże, więc jest prawdopodobnie już w dużym stopniu w cenach. Większej reakcji (tzn wzrostów rentowności) spodziewamy się w razie utrzymania władzy w obu izbach Kongresu przez Demokratów.
• Na krajowym rynku długu w drugiej połowie tygodnia spodziewamy się stromienia krzywej. Dzisiejsza decyzja i komunikat Rady, a także jutrzejsza konferencja Prezesa NBP powinny sprzyjać dalszemu spadkowi oczekiwań na podwyżki stóp i umocnieniu krótkich SPW. Na długim końcu spodziewamy się stabilizacji lub niewielkich spadków rentowności z uwagi na obawy przed długotrwałym utrzymaniem wysokiej inflacji w kraju.
• Perspektywy SPW, szczególnie z długiego końca, na grudzień jednak się komplikują. Dużo zależy przede wszystkim od tego na ile skutecznie rząd będzie w stanie przekonać inwestorów, że faktycznie będzie starać się o reset w relacjach z KE i odblokowanie środków z KPO. Nakłada się na to niepewność, na ile próby przesunięcia kosztów walki z inflacją poza sektor finansów publicznych faktycznie wpłyną na przyszłoroczne potrzeby pożyczkowe. Biorąc jednak pod uwagę, że obawy przed dalszym wzrostem wydatków publicznych w roku wyborczym są duże, a perspektywy podwyżek stóp NBP małe, to nadal końcówka roku powinna upłynąć pod znakiem stromienia krzywej SPW.