Serwis Ekonomiczny ING

Dziennik |

Dziennik ING: Wstępne (słabe) odczyty PMI za listopad na rynkach bazowych w tym tygodniu. Stawki VAT na prąd, energię, paliwa i nawozy wzrosną w 2023.

Wiadomości zagraniczne

USA: Słabszych danych za październik ciąg dalszy.

  • Po danych o produkcji przemysłowej i sektorze budowlanym, pod koniec ubiegłego tygodnia poznaliśmy kolejne słabsze dane o koniunkturze w gospodarce USA za październik. Indeks wyprzedzający (na 3-6 miesięcy) koniunktury Conference Board spadł o 0,8%m/m przy konsensusie -0,4% oraz po spadku o -0,5% we wrześniu (korekta w dół z -0,4%). Natomiast sprzedaż domów na rynku wtórnym wyniosła w ujęciu zanualizowanym 4430tys. przy konsensusie 4380tys. oraz po 4710tys. we wrześniu. W ciągu miesiąca wskaźnik ten spadł o 5,9% przy konsensusie -6,5% oraz po spadku o 1,5% we wrześniu.
  • Dla decyzji Fed w połowie grudnia, kluczowe znaczenie będzie miał listopadowy payrolls, publikowany 2 grudnia, oraz odczyt inflacji CPI, publikowany 13 grudnia.

Wielka Brytania: rząd rozważa nową umowę o wolnym handlu z UE.

  • Według doniesień prasowych odwołujących się do wypowiedzi ministra skarbu J. Hunta, rząd R. Sunaka rozważa zawarcie umowy handlowej z UE, podobnej do pakietu umów dwustronnych UE ze Szwajcarią, ale bez swobody przepływu osób. Ze względu na opór w Partii Konserwatywnej, wydaje się wątpliwe, aby „odwilż” w relacjach Wielkiej Brytanii z UE objęła płacenie składek do unijnego budżetu czy dopuszczenie do nadzoru TSUE nad relacjami dwustronnymi.

Węgry: stopy procentowe pozostaną bez zmian.

  • W tym tygodniu (wtorek) Narodowy Bank Węgier (NBH) podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. Oczekujemy, zgodnie z rynkiem, że w listopadzie stopa referencyjna pozostanie na niezmienionym poziomie 13%.
  • Po październikowych podwyżkach Węgry osiągnęły stabilizację forinta i obligacji, jednak nastawienie NBH wciąż pozostaje jastrzębie. Ubiegłotygodniowy odczyt wysokiej inflacji (wzrost CPI za październik do 21,1%r/r, a inflacji bazowej do 22,3%r/r) utwierdza tę decyzję. Nastawienia NBH nie powinien zmienić spodziewany bliski koniec batalii o fundusze unijne z Funduszu na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności (RRF).

Najbliższy tydzień na rynkach bazowych: wstępne PMI za listopad i minutes Fed i EBC.

  • W najbliższym tygodniu uwagę inwestorów przyciągną wstępne PMI za listopad (możliwe, że recesja będzie widoczna indeksach dla przemysłu i usług w Europie z odczytami wyraźnie poniżej 50pkt., szczególnie w przemyśle) oraz protokoły Fed i EBC. Decyzje w polityce pieniężnej podejmą Węgry (wtorek), Turcja i Szwecja (czwartek). Ze względu na Święto Dziękczynienia, w czwartek (i częściowo w piątek) na rynku nieobecni będą inwestorzy USA. Wojna na Ukrainie wpływa na niepokój na rynkach, choć reakcje na ostrzeliwanie infrastruktury energetycznej, w tym elektrownię atomową w Zaporożu, są umiarkowane. Wydarzenia w tym tygodniu:
    • Poniedziałek: inflacja producenta PPI za październik w Niemczech (PPI wyniósł 34,5%r/r przy konsensusie 42,1% oraz po 45,8% we wrześniu. W ujęciu miesięcznym PPI spadł o 4,2% po wzroście o 2,3%m/m we wrześniu),
    • Wtorek: decyzja Narodowego Banku Węgier; wystąpienie przedstawiciela Fed,
    • Środa: wstępne PMI dla Francji, Niemiec, strefy euro, Wielkiej Brytanii i USA za listopad; wystąpienie przedstawiciela EBC; protokół z ostatniego posiedzenia FOMC,
    • Czwartek: decyzja banków centralnych Turcji i Szwecji (spodziewamy się podwyżki stóp Riksbanku o 75pb do 2,5%); indeks Ifo w Niemczech za listopad (nasza prognoza dla indeksu oczekiwań 76pkt. przy konsensusie 77pkt.); protokół z ostatniego posiedzenia EBC; dzień wolny w USA.

Wiadomości krajowe

W tym tygodniu dane z przemysłu, handlu i rynku pracy.

  • Rozpoczynający się tydzień będzie obfitował w publikacje krajowych danych makroekonomicznych, które pozwolą ocenić stan koniunktury na początku 4kw22.
  • Jutro o 10:00 GUS opublikuje dane o produkcji przemysłowej i inflacji PPI w październiku. Prognozujemy, że produkcja sprzedana przemysłu wzrosła w ubiegłym miesiącu o 8,8%r/r (konsensus: 8,1%r/r), po wzroście o 9,8%r/r we wrześniu. Bardziej drożne łańcuchy dostaw pozwalają krajowym przetwórcom na realizację wcześniejszych zamówień, co widoczne jest m.in. w przemyśle motoryzacyjnym (lepsza dostępność procesorów, zwiększona produkcja i eksport samochodów). Z kolei ceny producentów (PPI) zwiększyły się wg naszych prognoz o 23,5%r/r (konsensus na tym samym poziomie), po wzroście o 24,6%r/r we wrześniu. Inflacja PPI ma szczyt za sobą i obecnie należy oczekiwać jej spadku.
  • Także jutro przed południem poznamy comiesięczny raport z rynku pracy (sektor przedsiębiorstw). Prognozujemy, że przeciętne wynagrodzenie wzrosło w ubiegłym miesiącu o 13,8%r/r (konsensus: 14,2%r/r). Płace rosną wprawdzie w dwucyfrowym tempie, ale nie nadążają za wzrostem cen. Pracodawcy preferują jednorazowe dodatki inflacyjne i premie, ale niedobory pracowników powodują, że niektóre przedsiębiorstwa już zapowiadają podwyżki od początku 2023. Także z początkiem przyszłego roku wejdzie w życie wyższa płaca minimalna, jednak najprawdopodobniej 2023 przyniesie spadek realnych wynagrodzeń, co będzie głównym kanałem dostosowania rynku pracy do słabszej koniunktury. Jednocześnie na napiętym rynku pracy pracodawcy niechętnie pozbywają się wykwalifikowanych pracowników, gdyż ponowne zatrudnienie odpowiednich osób jest czasochłonne. Szacujemy, że zatrudnienie wzrosło w ubiegłym miesiącu o 2,2%r/r (mediana oczekiwań rynkowych na tym samym poziomie). We wrześniu zatrudnienie było o 2,3% wyższe niż rok wcześniej. Zatrudnienie obniża się nieznacznie, jednak skala tego spadku jest niewielka.
  • Środa będzie dniem publikacji danych dotyczących handlu oraz budownictwa. Prognozujemy, że sprzedaż detaliczna wzrosła w październiku o 3,8%r/r (mediana prognoz: 3,2%r/r), po wzroście o 4,1%r/r we wrześniu. Wzrost cen i wysoka niepewność w związku z wojną w Ukrainie ograniczają zakupy dóbr trwałego użytku. Jednocześnie większa liczba konsumentów (uchodźcy) wspiera zakupy dóbr pierwszej potrzeby. Gospodarstwa domowe miały także znaczące bufory oszczędności po pandemii. Dochody do dyspozycji znalazły się jednak pod presją (spadek realnych wynagrodzeń), co będzie ciążyło na wzroście konsumpcji gospodarstw domowych. Koniunktura w budownictwie pogorszyła się znacząco po wzroście kosztów materiałów budowlanych i załamaniu popytu w budownictwie mieszkaniowym po podwyżkach stóp procentowych i niemal zamrożeniu rynku kredytów hipotecznych. Kończone projekty pozwoliły dotychczas na utrzymywanie aktywności tego sektora powyżej poziomów z analogicznych okresów ubiegłego roku, ale jest to sektor gospodarki, gdzie obserwujemy najbardziej gwałtowne hamowanie. Według naszych prognoz w październiku produkcja budowlano-montażowa wzrosła o zaledwie 1,3%r/r (konsensus: 0,9%r/r).
  • W piątek poznamy o stopie bezrobocia rejestrowanego. Nasze szacunki wskazują, że stopa bezrobocia pozostała w październiku bez zmian na poziomie 5,1%. Na taki poziom wskazują także szacunki Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

RPP: Obecny poziom stóp jest odpowiedni, a  w 2023 możliwe są silne procesy dezinflacyjne.

  • W przyszłym roku można realnie spodziewać się silnych procesów dezinflacyjnych, a obecny poziom stóp jest właściwy w bazowym scenariuszu makroekonomicznym – powiedział członek Rady Polityki Pieniężnej (RPP) C. Kochalski. Jego zdaniem dalsze podwyżki stóp mogłyby nastąpić, gdyby inflacja nie zbiegała do celu w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej. Dodał, że ścieżka inflacji, która zarysowała się w ostatnich miesiącach, coraz mocniej oddala dywagacje o obniżkach stóp, także w 2023.

Członkowie RPP J. Tyrowicz i L. Kotecki zgłosili zdania odrębne do opinii RPP do projektu budżetu.

  • Na listopadowym posiedzeniu RPP J. Tyrowicz i L. Kotecki zgłosili zdania odrębne do opinii RPP do projektu budżetu państwa na 2023. W ich ocenie w opinii NBP nie odniósł się do coraz mniejszej przejrzystości finansów publicznych w Polsce, ryzyk dla prognoz dochodów budżetowych oraz finansowania potrzeb pożyczkowych w 2023 i nieotrzymania środków z Krajowego Planu Odbudowy. Ponadto J. Tyrowicz, L. Kotecki i P. Litwiniuk zgłosili votum separatum dotyczące stanowiska Rady w sprawie Listu otwartego byłych prezesów NBP i członków RPP.
  • Z opublikowanego na stronie NBP harmonogramu posiedzeń RPP wynika, że w 2023 posiedzenia decyzyjne będą dwudniowe, a pierwsze posiedzenie Rady w przyszłym roku odbędzie się w dniach 3-4 stycznia.

MF: Wkrótce poznamy planowane zmiany w Tarczy Antyinflacyjnej.

  • Niebawem zostaną przedstawione planowane zmiany w funkcjonowaniu Tarczy Antyinflacyjnej – powiedział wiceminister finansów A. Soboń. Zwrócił uwagę, że obecny pakiet w postaci zwolnień z VAT-u i akcyzy jest zagwarantowany do końca 2022, a od 1 stycznia 2023 planowane są zmiany.
  • Premier M. Morawiecki zapowiedział wcześniej, że rząd wycofa się z niższych stawek na energię i wprowadzi inne rozwiązania chroniące gospodarstwa domowe przed wzrostem cen. Najprawdopodobniej przywrócona zostanie podstawowa stawka VAT (23%) na energię elektryczną, gaz, nawozy oraz paliwa. Wzrosną także zapewne stawki akcyzy. Na zerowym poziomie pozostać powinna natomiast stawka VAT na żywność. Na taki scenariusz wskazywał wczoraj wicepremier J. Sasin. Najbardziej interesujące będą informacje na temat tego w jaki sposób i  w jakim stopniu rząd planuje zrekompensować wpływ wyższych stawek podatkowych na ceny detaliczne.

Komentarz rynkowy

€/US$ wyłamuje się z konsolidacji dołem.

  • Próby dalszego wzrostu pary €/US$ w ubiegłym tygodniu się nie powiodły. Po kilku próbach wyłamania się ponad 1,0450 dziś rano kurs wyszedł z kilkudniowej konsolidacji dołem i teraz znajduje się poniżej 1.03. Wsparciem dla dolara były m.in. lepsze od oczekiwań (choć nadal wyraźnie słabnące) dane z amerykańskiego rynku nieruchomości oraz jastrzębie komentarze z Fed. Nie miało to jednak przełożenia na złotego. Zachowaniem krajowej waluty kierowały przede wszystkim obawy o eskalację konfliktu z Rosją po wybuchu rakiety na polskim terytorium. Informacje, że jest to ukraiński pocisk znacząco poprawiły nastroje na rynkach, pozwalając na odwrót €/PLN z 4,78 do 4,70. Bisko tego poziomu para znajduje się też dziś rano.
  • W ubiegłym tygodniu bazowe rynki długu przeszły do konsolidacji. Wspomniane wydarzenia z USA zatrzymały silny spadek rentowności związany z wyraźnym spowolnieniem inflacji w USA. Największe zmiany miały miejsce na krótkim końcu amerykańskiej krzywej, gdzie odbudowa oczekiwań na kolejne podwyżki stóp Fed podniosła rentowności o ponad 15pb od dołka. Także w kraju obligacje były względnie stabilne. Rynek przestał wyceniać dalsze podwyżki stóp NBP i zachowaniem rynku kierowały przede wszystkim zmiany na Bundzie.

Powrót €/US$ bliżej parytetu.

  • W tym tygodniu uwagę rynku prawdopodobnie skupią dane o koniunkturze ze strefy euro (PMI). Jest jeszcze zbyt wcześnie, żeby odzwierciedlenie w danych znalazł kolejny impuls fiskalny z Niemiec. Spodziewamy się raczej zaskoczeń po niższej stronie. Dołożą się do tego prawdopodobnie jastrzębie minutes Fed. To scenariusz spójny z sytuacją techniczną na €/US$. Para wyłamała się dołem z kilkudniowej konsolidacji. Otwiera to drogę do jej dalszego zejścia w okolice parytetu.
  • Na większy spadek kursu nie liczymy. Oczekiwania na dalsze podwyżki stóp w USA w ubiegłym tygodniu odbiły się tylko częściowo, nie niwelując ruchu po zaskoczeniu spadkiem amerykańskiej inflacji CPI. Spread dolarowych swapów 2lata wobec instrumentów w euro dość dobrze określał kierunek €/US$ w ostatnich latach. Dlatego bez odbudowy oczekiwań na podwyżki stóp w USA (i wzrostu dolarowych swapów), lub pogorszenia globalnego sentymentu, szanse, że €/US$ utrzyma się ponad parytetem do końca roku są dość wysokie.

Powrót €/PLN do wzrostu, ale na razie skala raczej niewielka.

  • Umacniający się dolar to najprawdopodobniej negatywna wiadomość dla złotego (i innych walut CEE). Korelacja €/US$ i €/PLN pozostaje silnie negatywna. Ogólny sentyment na rynkach pozostaje jednak dobry, a od szoku wywołanego wybuchem rakiety na terytorium Polski obawy o eskalację konfliktu z Rosją osłabły. To sugeruje, że kurs €/PLN nie dotrze do zeszłotygodniowych szczytów. Pierwszy poziom oporu znajduje się już przy 4,7350 i są dość duże szanse, że wzrost pary się tam zatrzyma.
  • Wygaszenie oczekiwań na podwyżki stóp NBP prawdopodobnie oznacza też, że to otoczenie międzynarodowe zadecyduje o kierunku €/PLN w grudniu. Na razie nie widać czynników które mogłyby mocniej popsuć sentyment na globalnych rynkach, choć głębszy spadek €/US$ jest zdecydowanie ryzykiem. Nie widać perspektyw na szybki koniec konfliktu na Ukrainie, a postęp w rozmowach Polski z KE o odblokowaniu KPO będzie wymagać czasu. Rozkład ryzyk jest więc umiarkowanie negatywny dla złotego. W końcówce roku spodziewamy się osłabienia krajowej waluty, ale ryzyko powrotu €/PLN ponad 4,80 znacząco spadło.

Umocnienie obligacji w kraju i na rynkach bazowych.

  • Publikowane w tym tygodniu dane powinny przypomnieć rynkom o zbliżającym się pogorszeniu koniunktury w rozwiniętych gospodarkach. Dokładają się do tego oczekiwania na szybką dezinflację, wspierane ostatnimi danymi o CPI z USA, czy dzisiejszym odczytem inflacji producenckiej z Niemiec. To z kolei wspiera oczekiwania na szybki koniec podwyżek stóp zarówno Fed, jak i EBC i równie szybkie rozpoczęcie obniżek stóp. Powinno to więc w tym tygodniu wspierać spadki rentowności na całej krzywej, zarówno w Europie jak i USA. Skala umocnienia Treasuries powinna być mniejsza z uwagi na raczej jastrzębi ton minutes Fed, które poznamy w tym tygodniu.
  • Wydarzenia zagraniczne powinny też zdominować sytuację na krajowym rynku długu. W tym tygodniu mamy co prawda publikacje szeregu danych z polskiej gospodarki, ale nie zmienią one raczej oczekiwań co do braku kolejnych podwyżek stóp NBP. Taki rozkład ryzyk może prowadzić do krótkoterminowego spłaszczenia krzywej SPW – spadek rentowności np. Bunda będzie mieć większy wpływ na długi koniec niż na krótki, który przestał już wyceniać zmiany stóp NBP.
  • Ponownego stromienia krzywej spodziewamy się jednak ponownie w grudniu. Zarówno retoryka jak i konkretne działania głównych banków centralnych powinny okazać się bardziej zdecydowane niż obecnie uważają inwestorzy. Obawiamy się również, że optymizm inwestorów co do możliwości ograniczenia podaży SPW na 2023 rok jest przedwczesny. O przełom w relacjach z KE i odblokowanie KPO może być trudno. Także próby przeniesienia kosztów walki z inflacją na spółki energetyczne niekoniecznie mogą się udać. To również czynniki, które powinny odbić się głownie na długim końcu krzywej SPW.

Niniejsza publikacja została przygotowana przez Biuro Analiz Makroekonomicznych w ING Banku Śląskim S.A. wyłącznie w celach informacyjnych, bez uwzględnienia celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej ani dostępnych środków pieniężnych czytelnika. Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią porady inwestycyjnej, prawnej ani podatkowej, ani też oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności aby zapewnić, że zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak ING Bank Śląski S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność, ani wszelkie bezpośrednie i pośrednie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji. O ile nie zastrzeżono inaczej, wszystkie opinie, prognozy i oszacowania należą do autora(autorów) oraz były aktualne w momencie publikacji i mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.
Rozpowszechnianie tej publikacji może być ograniczone przez prawo lub regulacje, różne w różnych jurysdykcjach. Osoby, które znajdą się w jej posiadaniu powinny sprawdzić te regulacje i zastosować się do nich.
Publikacja ta oraz zawarte w niej dane są chronione prawami autorskimi. Nie może być ona kopiowana, rozpowszechniana ani publikowana przez jakąkolwiek osobę w jakimkolwiek celu bez wyraźnej uprzedniej zgody ING Banku Śląskiego. Wszystkie prawa zastrzeżone. Działalność ING Banku Śląskiego S.A (nr KRS 0000005459), będącego wytwórcą tej publikacji, została zaaprobowana i jest nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego.