Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

Chiny: Protesty przeciw polityce ZeroCovid.

• W ubiegły piątek wybuchły protesty w stolicy Sinciangu, Urumczi, po tym jak dzień wcześniej w pożarze wieżowca w tym mieście zginęło 10 osób, które rzekomo nie mogły wydostać się z budynku z powodu lockdownu. Fala protestów szybko rozlała się na inne miasta m.in. Wuhan, Szanghaj, Pekin, Xian i Nankin. Obecnie lokcdowny obejmują obszary, na których wytwarza się około 20% PKB Chin, miesiąc temu było to niespełna 10% PKB, a  w związku prognozowanymi zakażeniami w okresie zimowym, prognozy sugerują objęcie obszaru odpowiadającego za 30% Chin w najbliższych tygodniach.
• W czasie protestów, oprócz sprzeciwu wobec polityki ZeroCovid, pojawiły się również postulaty antyrządowe.

Najbliższy tydzień na rynkach bazowych: Inflacja w strefie euro i payrolls w USA w centrum uwagi.

• W tym tygodniu najważniejszymi wydarzeniami dla inwestorów będzie wstępny odczyt inflacji za listopad w strefie euro w środę oraz piątkowy raport o rynku pracy za listopad w USA. Planowane są również wystąpienia Prezes EBC C. Lagarde (dziś) i Prezesa Fed J. Powella (środa).
• Europa boryka się z narastającą presją inflacyjną, w październiku wskaźnik inflacji HICP wzrósł o 10,6%. Konsensus zakłada jego lekki spadek do 10,4%r/r, nasza prognoza to 10,5% ale widzimy ryzyko po wyższej stronie. Z kolei inflacja bazowa powinna zanotować stabilizację na poziomie 5,0%. W ostatnim tygodniu nadzieje na wyraźny spadek tempa inflacji konsumenta dał spadek tempa inflacji producenta w Niemczech (spadek o 4,2%m/m), wynikający w dużej z obniżek cen gazu. Jednak pamiętamy zaskoczenia po wyższej stronie z poprzednich miesięcy. Perspektywy inflacyjne w Europie są gorsze niż w USA, Europa boryka się z dużym szokiem energetycznym i wpływem wojny, które działają o wiele słabiej na gospodarkę USA.
• W wystąpieniach przedstawicieli EBC (C. Lagarde dziś, członkini zarządu I. Schnabel – jutro, główny ekonomista P. Lane – czwartek), inwestorzy będą szukać wskazówek co do dalszej ścieżki stóp procentowych oraz planów i zasad zacieśnienia ilościowego QT w 2023. W ubiegłym tygodniu wypowiedzi Schnabel miały wydźwięk jastrzębi, a Lane sugerował spowolnienie tempa podwyżek stóp procentowych z 75pb do 50pb.
• Raport payrolls w USA za listopad powinien potwierdzić solidną kondycję rynku pracy i wzmocnić argumenty za dalszymi, podwyżkami stóp procentowych Fed. Konsensus zakłada, że w listopadzie powstało około 200tys. nowych miejsc pracy (w poprzednim miesiącu 261tys.) i choć byłby to najniższy wynik w tym roku, wystąpiłby po okresie silnych wzrostów zatrudnienia i bardzo napiętego rynku pracy. Jednocześnie konsensus zakłada wzrost stopy bezrobocia do 3,8% z 3,7% miesiąc wcześniej (nasza prognoza 3,7%). Raport payrolls poprzedzą środowe dane o wakatach JOLTS za październik, we wrześniu na 1 bezrobotnego przypadało niemal 2 wakaty.
• Wystąpienie J. Powella planowane jest na środę, tego samego dnia poznamy również dane o dochodach i wydatkach Amerykanów oraz deflator PCE (konsensus zakłada dalszy spadek indeksu do 6,0%r/r w październiku z 6,0% we wrześniu, a bazowego PCE do 5,0%r/r z 5,1% miesiąc wcześniej). Inwestorzy spodziewają się podwyżki stóp Fed o 50pb w połowie grudnia, po 4 z rzędu podwyżkach o 75pb. Powell może ostudzić oczekiwania na rychły piwot w polityce Fed, po osłabieniu dolara i umocnieniu amerykańskich obligacji.
• Podsumowanie wydarzeń w tym tygodniu:
  • Poniedziałek: Wystąpienia C. Lagarde, i przestawicieli Fed (J. Williams, J. Bullard),
  • Wtorek: Wstępny odczyt inflacji CPI i HICP w Niemczech (prognozujemy wzrost o 10,9%r/r i 1,0% m/m po odpowiednio 10,4% i 0,9% w październiku) i Hiszpanii za listopad; wystąpienia przedstawicieli ECB (L. de Guindos, I. Schnabel), indeks cen domów w USA we wrześniu oraz indeks nastrojów konsumentów Conference Board za listopad,
  • Środa: Wstępny odczyt inflacji HICP w strefie euro za listopad (nasza prognoza 10,5%r/r po 10,6% w październiku, w tym inflacja bazowa 5,0%r/r, podobnie jak miesiąc wcześniej), raport o rynku pracy ADP za listopad (nasza prognoza 200tys., konsensus 203tys. poprzednio 239tys.), wystąpienia przedstawicieli Fed (J. Powell, M. Bowman, L. Cook),
  • Czwartek: dochody i wydatki gospodarstw domowych w USA za październik (nasza prognoza wzrostu wydatków 0,4%m/m zgodnie z konsensusem i tak jak miesiąc wcześniej), deflator PCE; wskaźnik aktywności w amerykańskim przemyśle ISM w listopadzie (nasza prognoza 49,5pkt. przy konsensusie 50,0pkt. i 50,2pkt. miesiąc wcześniej), finalne odczyty (słabych) PMI za listopad, wystąpienia przedstawicieli ECB (P. Lane, F. Elderson).
  • Piątek: raport o rynku pracy payrolls w USA za listopad (nasza prognoza 220tys. przy konsensusie 200tys. i 261tys. w październiku), wystąpienia przedstawicieli Fed (C. Evans) i ECB (J. Nagel).

Wiadomości krajowe

W środę poznamy wstępny szacunek CPI za listopad i strukturę PKB w 3kw22.

• Ostatni dzień miesiąca tradycyjnie przynosi publikację wstępnego szacunku (flash) inflacji CPI. Według naszych szacunków inflacja była w listopadzie zbliżona do październikowej i wyniosła 18,0%r/r, wobec 17,9%r/r w poprzednim miesiącu. Spadkowi cen paliw względem października towarzyszył solidny wzrost cen żywności i utrzymanie trendu wzrostowego inflacji bazowej, która wzrosła w okolice 11,4%r/r z 11,0%r/r w październiku.
• W środę poznamy także szczegóły dotyczące struktury wzrostu PKB w 3kw22. Szacujemy, że roczne tempo wzrostu spożycia gospodarstw domowych obniżyło się do 2,5%, a wzrost inwestycji wyhamował do 4,5%, z odpowiednio 6,4% i 15,1% w 2kw22. Towarzyszył temu pozytywny wkład wymiany handlowej z zagranicą do rocznego tempa wzrostu PKB. Zmiana stanu zapasów nie wspierała już wzrostu gospodarczego tak jak w poprzednich kwartałach.
• Chociaż 3kw22 był nadal udany dla polskiej gospodarki, to jednak tempo wzrostu PKB nie było już tak imponujące jak w 1poł22, a pierwsze dane dotyczące 4kw22 wskazują na dalsze spowolnienie wzrostu gospodarczego. O ile w 2022 wzrost PKB będzie zapewne zbliżony do 5% (głównie na bazie bardzo dobrej pierwszej połowy roku), to w 2023 spodziewamy się wyhamowania w okolice 1%, a roczne tempo wzrostu w 1kw23 będzie najprawdopodobniej ujemne.

Rząd proponuje zamrożenie cen gazu ziemnego w 2023.

• Do Sejmu wpłynął projekt ustawy, która zamraża ceny gazu w przyszłym roku na poziomie z obecnego roku. Celem jest utrzymanie w 2023 ceny gazu na poziomie ok. PLN200MWh oraz brak zmian wysokości stawek opłat dystrybucyjnych. Jednocześnie od nowego roku przywrócona zostanie podstawowa stawka VAT tj. 23% w miejsce stosowanej obecnie stawki zerowej. Gospodarstwa domowe spełniające kryterium dochodowe (PLN2100 dla gospodarstwa jednoosobowego i PLN1500 na osobę w gospodarstwach wieloosobowych) będą mogły się ubiegać o zwrot zapłaconego podatku VAT.
• W związku z zamrożeniem cen gazu, jego dystrybutorzy otrzymają w przyszłym roku rekompensaty. Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje koszt rekompensat i dodatku osłonowego dla gospodarstw domowych o niższych dochodach na ok. PLN30mld (~1% PKB).
• W naszej ścieżce inflacji zakładaliśmy dotychczas wzrost przeciętnego rachunku za gaz w 2023 w skali 20%, więc proponowany projekt ustawy nie zmienia zasadniczo naszych prognoz inflacji.

Stabilizacja stopy bezrobocia rejestrowanego w październiku.

• Zgodnie z naszymi oczekiwaniami i medianą prognoz rynkowych stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w październiku 5,1% i pozostała na takim samym poziomie jak we wrześniu. Liczba osób pozostających bez pracy zarejestrowanych w urzędach obniżyła się o 6tys. Spodziewamy się, że najbliższe dwa miesiące przyniosą wzrost stopy bezrobocia, co będzie związane z efektem sezonowym oraz słabnącą koniunkturą.

Bezrobocie BAEL wzrosło w 3kw22 do 2,9%.

• Stopa bezrobocia liczona wg Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) wzrosła w 3kw22 do 2,9% z 2,6% w 2kw22 – poinformował GUS. Wskaźnik aktywności zawodowej (udział pracujących i bezrobotnych w populacji w wieku 15-89 lat) spadł do 57,8% z 57,9% w poprzednim kwartale, a wskaźnik zatrudnienia do odpowiednio 56,1% z 56,4%. Spadek aktywności zawodowej odnotowano wśród kobiet, a wśród mężczyzn pozostał on bez zmian względem 2kw22. Badania BAEL obejmują ludność przebywającą lub planującą przebywać na terenie kraju co najmniej 12 miesięcy.

Komentarz rynkowy

Stabilizacja €/US$ w ub. tygodniu

• Pod koniec ub. tygodnia obserwowaliśmy małe zmiany na globalnym rynku walutowym. Para €/US$ wahała się wokół 1.04, a  w USA miało miejsce Święto Dziękczynienia. W efekcie również kurs €/PLN wahał się blisko 4,70, chociaż zachowane obu par tj. €/PLN i US$/PLN wskazuje na tendencje do umocnienia, co materializuje się dzisiaj rano spadkiem do 4,68/€. I to pomimo umocnienie dolara, wspieranego słabszym yuana, po otwarciu rynku w Azji. W Chinach ma miejsce duży skok zachorowań oraz zamieszki, jednak reakcja yuana pokazuje że rynek nie odczytuje tego jako wielkiego zagrożenia, chińska waluta straciła zaledwie 0,5%.
• Przez większość ub. tygodnia a także w piątek rano rynki długu w US$ oraz € umacniały się. Krajowe obligacje w piątek straciły, w przypadku 10-latek nawet 20pb.

W tym tygodniu banki centralne będą próbowały gasić optymizm na rynkach akcji, obligacji i €/US$ jaki nastał po publikacji inflacji w USA parę tygodni temu

• Krótkoterminowe wskaźniki techniczne wskazują, że pole do wzrostu €/US$ na razie się wyczerpało, w tym tygodniu spodziewamy się ponownego spadku pary. Punktem uwagi jest wystąpienia prezesa Fed Powella, który obecnie jest jednym z najbardziej jastrzębich członków FOMC. Prezes Fed nie będzie zaprzeczał iż kolejna podwyżka Fed to 50pb, co uzasadni faktem iż dotychczasowe zacieśnienie było znaczące, a mniejsze kroki to także sposób na uniknięcie niepotrzebnych napięć w sektorze finansowym po dekadzie zerowych stóp. Wciąż jednak może przypomnieć, co powiedział po ostatnim posiedzeniu Fed, iż docelowa stopa w USA może być nawet wyższa. To jak znaczący był ostatni spadek inflacji bazowej w USA pokażę też szacunki deflatora PCE, który nie zawsze reaguje tak jak inflacja bazowa CPI. Piątkowe payrolle pokażą nieco wolniejszy wzrost liczby miejsc pracy ale nie jest to oznacza istotnego słabnięcia rynku pracy, zwolnienia nie przyspieszają. Wzrost płac będzie tylko nieco wolniejszy niż przed miesiącem, co będzie wspierać jastrzębie komentarze Fed mające na celu poskromienie rynkowego optymizmu (wzrosty giełd, spadki rentowności długu). Spowodował on zbyt wczesne poluzowanie szeroko pojętych warunków finansowych. Ich odpowiednia restrykcyjność jest konieczna dla schłodzenia koniunktury i walki z inflacja.
• Z drugiej strony w Eurolandzie, w tym tygodniu zobaczymy publikację wstępnej inflacji za listopad oraz wystąpienia przedstawicieli ECB. Spadek październikowej inflacji w USA zapoczątkował umocnienie giełd, spadek rentowności długu i osłabienie US. Jednak dane inflacyjne poza USA, w innych krajach rozwiniętych były dużo gorsze a te z Eurolandu zaskoczyły po wyższej stronie. Oczekiwana jest stabilizacja inflacji bazowej w listopadzie oraz niewielki wzrost HICP, jeżeli te dane zaskoczą po wyższej stronie to utrzyma oczekiwania na dalsze podwyżki ECB i może ograniczyć skalę ponownego umocnienia dolara.
• Do końca roku para €/US$ może utrzymać się ponad parytetem lub blisko niego. Po danych o inflacji CPI z USA oczekiwania na dalsze podwyżki stóp Fed wyraźnie spadły. Mimo komentarzy z FOMC sugerujących utrzymanie cyklu podwyżek stóp, rynek niezmiennie wycenia też rozpoczęcie poluzowania polityki Fed już około połowy przyszłego roku. To z kolei znajduje odzwierciedlenie w dolarowych stawkach IRS. Spread dolarowych swapów 2letnich wobec instrumentów w euro dość dobrze określał kierunek €/US$ w ostatnich latach. Dlatego bez odbudowy oczekiwań na podwyżki stóp w USA (i wzrostu dolarowych swapów), lub pogorszenia globalnego sentymentu, o większe umocnienie dolara będzie trudno.

Złoty mocniejszy, do momentu kluczowych wydarzeń na rynkach bazowych w tym tygodniu

• Początek tygodnia przynosi umocnienie PLN. Do czasu ponownego spadku €/US$, PLN może powoli zyskiwać. W tym tygodniu poznamy decyzję KE ws odblokowania środków z funduszy strukturalnych dla Węgier, komentarze w ub. tygodniu były mieszane ale netto pozytywne. To może wspierać forinta ale także złotego. Dane o CPI i PKB z Polski będą miały małe znaczenie po tym jak NBP zapowiedział de facto zakończenie cyklu. Kluczowa będzie pozycja €/US$ i reakcja pary na jastrzębie sygnały z obu stron Atlantyku.
• Otoczenie międzynarodowe zadecyduje o kierunku €/PLN w grudniu. Na razie nie widać czynników które mogłyby mocniej popsuć sentyment na globalnych rynkach, choć ponowny spadek €/US$ jest zdecydowanie ryzykiem. Nie widać perspektyw na szybki koniec wojny na Ukrainie, a postęp w rozmowach Polski z KE o odblokowaniu KPO będzie wymagać czasu. Rozkład ryzyk jest więc umiarkowanie negatywny dla złotego. W końcówce roku spodziewamy się osłabienia krajowej waluty, ale ryzyko powrotu €/PLN ponad 4,80 znacząco spadło.

Globalne symptomy dezinflacji mogą łagodzić jastrzębią retorykę Fed i ECB w tym tygodniu.

• Sytuację obligacji w tym tygodniu zdeterminują wypowiedzi prezesa Fed i komentarze ECB, chociaż w Europie ważniejsze będą dane o inflacji. Spodziewamy się jastrzębich głosów z Fed i ECB w reakcji na niepożądane złagodzenie warunków finansowych (które łagodzi działanie podwyżek stóp procentowych). Dla przypomnienia dane inflacyjne poza USA, w innych krajach rozwiniętych były dużo gorsze, te z Eurolandu zaskoczyły po wyższej stronie. Jeżeli powtórkę tego zobaczymy w listopadzie, rynek może powrócić do wyceny wyższych stóp w Europie, gdzie perspektywy inflacyjne są dużo gorsze niż w USA.
• Trudno ocenić jak skuteczne będę interwencje słowne przedstawicieli Fed i ECB Ich celem jest przywrócenie oczekiwań na podwyżki stóp, ale w przeciwną stronę działają pierwsze sygnały globalnej dezinflacji, jak poprawa w łańcuchach dostaw, spadek cen gazu i innych surowców oraz ważnym komponentów inflacji w USA (cen samochodów, innych towarów i czynszy mieszkaniowych). Rozkład ryzyk sugeruje raczej niewielki wzrost albo stabilizację rentowności w Europie i USA przyszłym tygodniu.
• Do krajowych danych o inflacji w przyszłym tygodniu sytuacja międzynarodowa pozostanie kluczowym czynnikiem dla SPW. Na razie sugeruje to raczej stabilizację krajowych obligacji na przełomie tygodnia, po silnych spadkach rentowności w poprzednich dniach. Krajowe dane o inflacji nie powinny wspierać oczekiwań na jakiekolwiek obniżki stóp NBP w najbliższych kwartałach. Taki scenariusz wskazuje na spłaszczenie krzywej.
• Ponownego stromienia krzywej spodziewamy się jednak w grudniu. Zarówno retoryka jak i konkretne działania głównych banków centralnych powinny okazać się bardziej zdecydowane niż obecnie uważają inwestorzy. Obawiamy się również, że optymizm inwestorów co do możliwości ograniczenia podaży SPW na 2023 rok jest przedwczesny. O przełom w relacjach z KE i odblokowanie KPO może być trudno. Także próby przeniesienia kosztów walki z inflacją na spółki energetyczne niekoniecznie mogą się udać. To również czynniki, które powinny odbić się głównie na długim końcu krzywej SPW.