Serwis Ekonomiczny ING

Dziennik |

Dziennik ING: Inflacja hamuje w Eurolandzie, przez ceny energii, bazowa wciąż niepokoi. Dzisiaj wystąpienie prezesa Fed, CPI i PKB z Polski.

Wiadomości zagraniczne

USA: Gorsze nastroje konsumentów w listopadzie. Niewielkie zmiany cen nieruchomości we wrześniu.

  • Indeks zaufania konsumentów Conference Board spadł do 100,2pkt. w listopadzie (blisko konsensusu 100,2pkt.), z 102,2 w październiku. Natomiast opublikowane wczoraj indeksy cen nieruchomości za wrzesień odzwierciedlały niewielkie zmiany. Indeks cen domów S&P/Case-Shiller wzrósł o 10,4%r/r blisko konsensusu 10,5%, po wzroście o 13,1% miesiąc wcześniej. W ujęciu miesięcznym ceny spadły o 1,2%m/m. Inny indeks średnich cen domów jednorodzinnych nieznacznie wzrósł o 0,1%m/m we wrześniu (konsensus zakładał spadek o 1,2%), po spadku o 0,7% miesiąc wcześniej.

USA: Dzisiejsze wystąpienie Prezesa Fed w centrum uwagi.

  • Kluczowym wydarzeniem w USA dzisiaj będzie wystąpienie Prezesa Fed J. Powella. Po preludium ze strony innych członków FOMC na początku tygodnia, spodziewany jest silnie jastrzębi przekaz o kontynuacji restrykcyjnego nastawienia Fed.
  • Dziś poznamy również raport o rynku pracy ADP za listopad (nasza prognoza 200tys., konsensus 203tys. poprzednio 239tys.).

Niemcy: Wahnięcie inflacji w dół w listopadzie.

  • Inflacja HICP spadła w Niemczech do 11,3%r/r w listopadzie, zgodnie z konsensusem, z 11,6%r/r w październiku. Indeks nie zmienił się w ujęciu m/m podczas gdy miesiąc wcześniej wzrósł o 1,1%. Natomiast wskaźnik CPI spadł do 10,0%r/r w listopadzie (poniżej konsensusu 10,4%) z 10,4%r/r w październiku. W ujęciu miesięcznym wskaźnik CPI obniżył się o 0,5%m/m po wzroście o 0,9%m/m miesiąc wcześniej. Wynikało to w dużej mierze ze spadku cen gazu ziemnego, co było również widoczne w mocnym spadku indeksu cen producenta PPI w Niemczech.
  • Mocniejsze niż oczekiwano hamowanie inflacji w Niemczech w połączeniu z niższym odczytem CPI w Hiszpanii (spadek inflacji z 7,3% do 6,8%r/r) dobrze rokuje na dzisiejszy odczyt inflacji HICP w strefie euro. Przed publikacją wczorajszych danych prognozowaliśmy jej nieznaczny spadek do 10,5%r/r po 10,6% w październiku oraz stabilizację inflacji bazowej na 5,0%r/r, podobnie jak miesiąc wcześniej. Uwaga na inflację z Włoch, która może zanotować duży skok z powodu zmiany metodologii i spowodować, że łączna inflacja z całego Eurolandu nie będzie tak niska jak sugerują dane z Hiszpanii.

KE: Lekka poprawa nastrojów w gospodarce strefy euro w listopadzie według wskaźnika ESI.

  • Raportowany przez Komisję Europejską indeks nastrojów w gospodarce strefy euro lekko się poprawił w listopadzie - wzrósł do 93,7pkt. z 92,7pkt. w październiku (korekta w górę z 92,6pkt.). W ujęciu sektorowym: utrzymują się minorowe nastroje wśród konsumentów (-23,9pkt.), choć nieco lepsze niż miesiąc wcześniej (-27,5pkt.), umiarkowanie wygląda sytuacja w przemyśle (-2,0pkt po -1,2pkt. poprzednio), handlu (-6,7pkt. podobnie jak miesiąc wcześniej), nieco lepiej w usługach (2,3pkt. wobec 2,1pkt.) i budownictwie (2,3pkt. wobec 2,6pkt.).
  • Badanie ESI w strefie euro obejmuje 25tys. podmiotów. Poziom 100 pkt. odpowiada długoterminowej średniej tego wskaźnika.

Wiadomości krajowe

Dziś poznamy wstępny szacunek CPI za listopad i strukturę PKB w 3kw22.

  • Ostatni dzień miesiąca tradycyjnie przynosi publikację wstępnego szacunku (flash) inflacji CPI. Według naszych szacunków inflacja była w listopadzie zbliżona do październikowej i wyniosła 18,0%r/r, wobec 17,9%r/r w poprzednim miesiącu. Spadkowi cen paliw względem października towarzyszył solidny wzrost cen żywności i utrzymanie trendu wzrostowego inflacji bazowej, która wzrosła w okolice 11,4%r/r z 11,0%r/r w październiku.
  • W 2023 czeka nas spory spadek inflacji CPI ale na efektach bazowych, ale uporczywość inflacji bazowej w 2023 roku to poważne zagrożenie dla celu inflacyjnego NBP. Takie podejście (patrzenie na bazową a nie tylko spadek CPI z powodów statystycznych) można usłyszeć coraz częściej również ze strony przedstawicieli EBC, rzadziej NBP. Zwracamy również uwagę, że dzisiaj konsensus ale również NBP zakładają normalizację na rynkach energetycznych w 2023 i 2024 roku. Naszym zdaniem istnieje duże ryzyko skoku cen gazu ponownie latem 2023 oraz cen surowców (np. metali) jak tylko gospodarka globalna i chińska zaczną odbijać w połowie 2023 roku. Pod koniec 2023 roku i  w 2024 może być potrzebne ponowne zacieśnienie policy mix, przez podwyżki stóp albo zacieśnienie fiskalne.
  • Dzisiaj poznamy także szczegóły dotyczące struktury wzrostu PKB w 3kw22. Szacujemy, że roczne tempo wzrostu spożycia gospodarstw domowych obniżyło się do 2,5%, a wzrost inwestycji wyhamował do 4,5%, z odpowiednio 6,4% i 15,1% w 2kw22. Towarzyszył temu pozytywny wkład wymiany handlowej z zagranicą do rocznego tempa wzrostu PKB. Zmiana stanu zapasów nie wspierała już wzrostu gospodarczego tak jak w poprzednich kwartałach.
  • Chociaż 3kw22 był nadal udany dla polskiej gospodarki, to jednak tempo wzrostu PKB nie było już tak imponujące jak w 1poł22, a pierwsze dane dotyczące 4kw22 wskazują na dalsze spowolnienie wzrostu gospodarczego. O ile w 2022 wzrost PKB będzie zapewne zbliżony do 5% (głównie na bazie bardzo dobrej pierwszej połowy roku), to w 2023 spodziewamy się wyhamowania w okolice 1%, a roczne tempo wzrostu w 1kw23 będzie najprawdopodobniej ujemne.

Rząd: zmiany we wsparciu dla uchodźców z Ukrainy w kierunku ich aktywizacji społecznej.

  • W projekcie zmiany ustawy o pomocy dla Ukraińców, rząd zakłada m.in. ich partycypację – od marca 2023 - w kosztach zakwaterowania i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania (50% kosztów po dłuższym pobycie niż 120 dni, lecz nie więcej niż 40zł i 75% kosztów przy pobycie dłuższym niż 180dni) z wyjątkami dla osób nie będących w stanie podjąć pracy, oraz wsparcie samorządów w dodatkowych zadaniach oświatowych w 2023.
  • Premier M. Morawiecki stwierdził, że zmiana ustawy uszczelni system wsparcia dla uchodźców, a rząd przygotowuje się na ewentualną falę uchodźców z Ukrainy w zimie.

Rząd: zapowiedzi przygotowania planów oszczędnościowych o 5% przez resorty.

  • Minister Finansów M. Rzeczkowska powiedziała, że resorty zostały zobligowane do przygotowania planów oszczędnościowych z limitem 5% na wypadek niespodziewanych wydarzeń kryzysowych. W razie konieczności zmobilizowane środki mogłyby być przeznaczone na „bezpieczeństwo obronnościowe, socjalne i energetyczne”.

Rząd nie planuje wprowadzenia 15 emerytury.

  • Rzecznik PiS R.Bochenek stwierdził, że nie toczą się żadne rozmowy dotyczące wprowadzenia 15 emerytury. Dodał jednak, że 13 i 14 emerytura będą nadal realizowane.

Zerowy VAT na żywność co najmniej w 1poł23.

  • Premier M.Morawiecki powiedział, że od połowy 2kw23 inflacja ma szansę wejść w mocny trend spadkowy. Zapowiedział również, że zerowy VAT na żywność pozostanie utrzymany przynajmniej przez pierwsze półrocze 2023, koszt ma wynieść około PLN8mld. Minister Finansów M.Rzeczkowska zapowiedziała, że jeszcze w tym tygodniu ukaże się rozporządzenie MF wprowadzające zerową stawkę VAT na żywność. Zwracamy uwagę, że spadek CPI w 2023 roku to efekty bazy, problemem będzie uporczywie wysoka inflacja bazowa. Podobne podejście stosują również banki centralne, np. ECB, chociaż w przypadku Polski uporczywość bazowej jest bardziej niepokojąca niż w Eurolandzie.

KE: lekka poprawa nastrojów w polskiej gospodarce w listopadzie według wskaźnika ESI.

  • Wskaźnik ESI, raportowany przez Komisję Europejską, poprawił się w listopadzie do 89,1pkt. z 88,1pkt. w październiku. W ujęciu sektorowym wskaźnik wyniósł: -21,5pkt. w przemyśle (w październiku było -21,3) oraz -11,1pkt. w usługach (miesiąc wcześniej -11,7pkt.).
  • W komponencie konsumenckim spadł wskaźnik oczekiwań inflacyjnych w ciągu najbliższych 12 miesięcy do 43,5pkt. w listopadzie z 46,0pkt. w październiku.
  • Próba badania ESI w Polsce obejmuje około 1tys. podmiotów.

Dalsze pogorszenie koniunktury w sektorze bankowym. Około połowa kredytobiorców skorzystała w wakacji kredytowych.

  • Wskaźnik koniunktury bankowej Pengab spadł w listopadzie w porównaniu do października o 0,1pkt. do 18,3pkt - poinformował Związek Banków Polskich. Według autorów badania, aktywność klientów na rynku kredytów jest na rekordowo niskim poziomie i słabnie zainteresowanie klientów produktami depozytowymi. W naszej ocenie słabość na rynku kredytowym wynika przede wszystkim z załamania popytu na hipoteki, m.in. w efekcie wzrostu stóp procentowych. To także bardzo negatywny prognostyk dla branży budowlanej.
  • Z wakacji kredytowych zdecydowała się skorzystać około połowa uprawnionych (860 tys.) kredytobiorców, a partycypacja pod względem wartości uprawnionych kredytów wyniosła ok. 64%. W kolejnych miesiącach zainteresowanie wakacjami może dalej rosnąć - ocenili przedstawiciele Związku Banków Polskich.

Komentarz rynkowy

Dane inflacyjne z Europy podnoszą spread Treasuries do krzywej niemieckiej.

  • Inwestorzy relatywnie spokojnie (np. biorąc pod uwagę skalę wzrostu €/US$ po niższym od oczekiwań odczycie CPI z USA dwa tygodnie temu) przyjęli wczoraj niższe od oczekiwań dane o inflacji z Hiszpanii i Niemiec. Możliwe, że czekają na dane dla całej strefy euro, które poznamy dziś o 11:00. Rentowność niemieckiej 2 i 10latki zakończyły handel o około 5pb niżej od zamknięcia z poniedziałku. W ciągu dnia spadki rentowności były większe, ale w dużym stopniu ruch cofnął się po południu, dzięki wzrostom dochodowości Treasuries. Rentowności amerykańskiego długu zakończyły dzień 2-3pb wyżej od otwarcia, co oznacza wzrost spreadu wobec krzywej niemieckiej o blisko 10pb. Na krajowym rynku obserwowaliśmy natomiast spłaszczenie krzywej. 10latka zakończyła dzień 8pb mocniej w ślad za Bundem, a rentowność 2latki nie zmieniła się istotnie.
  • Wtorek przyniósł stabilizację pary €/US$ przy 1,0350, choć po zaskoczeniach inflacyjnych z Europy można było spodziewać się ruchu w dół. Względnie stabilny był także złoty. Zarówno wczoraj jak i dziś rano kurs €/PLN utrzymuje się dość blisko 4,6750, nadal ponad dołkami z poniedziałku (4,67). Do wychodzenia z pozycji przeciw złotemu ciągle skłaniają wysokie koszty ich utrzymywania (choć wyraźnie niższe niż jeszcze kilka tygodniu temu). Inwestorzy prawdopodobnie liczą też na porozumienie z UE, czy deeskalację konfliktu na Ukrainie w zimie.

Wystąpienie J.Powella i HICP z Europy wsparciem dla spadku €/US$.

  • Dziś będą miały miejsce kluczowe wydarzenia dla inwestorów w tym tygodniu. Wieczorem (19:30) wypowie się J.Powell, który w ostatnim czasie okazywał się jednym z najbardziej zdecydowanych jastrzębi w Komitecie. W ciągu dnia poznamy tez dane o zatrudnieniu w sektorze prywatnym z USA (ADP) i wstępne dane o HICP ze strefy euro. Naszym zdaniem, przekaz z Fed będzie przypominał rynkom, że oczekiwania na zmianę polityki pieniężnej w USA (w tym obniżki stóp już w połowie 2023) są zdecydowanie przedwczesne. Z kolei po wczorajszych danych inflacyjnych z Europy ryzyko zaskoczenia po niższej stronie dla całej strefy euro jest duże. Naszym zdaniem sprowadzi to parę €/US$ co najmniej do zeszłotygodniowych dołków (między 1,02 a 1,0250) możliwe, że nawet jeszcze dziś.
  • Szanse, że para €/US$ do końca roku utrzyma się ponad parytetem są wysokie. Oczekiwania na podwyżki stóp w USA po spadku po zaskakujących danych o CPI dwa tygodnie temu odbiły się tylko częściowo. Również ogólny sentyment na rynkach jak na razie jest nienajgorszy, mimo np. napięć związanych z restrykcjami covidowymi w Chinach. Nie jest to więc typowe otoczenie premiujące amerykańską walutę. Z kolei spadek cen gazu w Europie znacząco ograniczył obawy o głęboką recesję.

Umocnienie dolara zatrzyma spadek €/US$.

  • Jak na razie bardzo powolny spadek €/US$ nie zachęca do ponownego zajmowania pozycji na osłabienie złotego. Uważamy jednak, że w drugiej połowie tygodnia umocnienie dolara przyspieszy, co powinno negatywnie odbić się na złotym. Nie spodziewamy się dużych zaskoczeń danymi z kraju, więc to otoczenie międzynarodowe powinno zdeterminować kierunek na PLN. Na razie nastroje na rynkach pozostają jednak stosunkowo dobre, co sugeruje, że para €/PLN nie oddali się mocno od 4,70. Technicznie istotnym oporem mogą okazać się już okolice 4,72.
  • Optymizm na rynkach raczej nie utrzyma się do końca roku. Sytuacja covidowa w Chinach się pogarsza, w wielu miastach miały miejsce protesty. Ryzyko ogólnego pogorszenia sentymentu dla walut rynków wschodzących jest więc w końcówce roku spore. Dotyczy to jednak bardziej walut azjatyckich, a nie CEE. Inwestorzy ciągle liczą na deeskalację konfliktu na Ukrainie w zimie (naszym zdaniem przedwcześnie) i na złagodzenie sporu Polski z KE i odblokowanie środków z KPO. Dlatego chociaż w końcówce roku spodziewamy się osłabienia krajowej waluty, to ryzyko powrotu €/PLN ponad 4,80 znacząco spadło.

Dalszy wzrost spreadu Treasuries ponad krzywą niemiecką.

  • W drugiej połowie tygodnia spodziewamy się dalszego wzrostu spreadu między krzywą niemiecką i amerykańską. Wypowiedzi z Fed (szczególnie dzisiejsza J.Powella) powinny wspierać scenariusz dalszych podwyżek stóp w USA, a dane z amerykańskiego rynku pracy powinny być raczej solidne. Z kolei z Europy liczymy raczej na niższy od oczekiwań odczyt HICP i ograniczenie skali dalszych obniżek stóp EBC wycenianych przez rynek.
  • W drugiej połowie tygodnia spodziewamy się spłaszczenia krajowej krzywej. Długie SPW powinny zyskać lub przynajmniej się ustabilizować w ślad za Bundem. Z kolei publikowane dziś krajowe dane o inflacji CPI nie powinny wspierać oczekiwań na jakiekolwiek obniżki stóp NBP w najbliższych kwartałach.
  • Ponownego stromienia krzywej spodziewamy się jednak w grudniu. Zarówno retoryka jak i konkretne działania głównych banków centralnych powinny okazać się bardziej zdecydowane niż obecnie uważają inwestorzy. Obawiamy się również, że optymizm inwestorów co do możliwości ograniczenia podaży SPW na 2023 rok jest przedwczesny. O przełom w relacjach z KE i odblokowanie KPO może być trudno. Także próby przeniesienia kosztów walki z inflacją na spółki energetyczne niekoniecznie mogą się udać. To również czynniki, które powinny odbić się głównie na długim końcu krzywej SPW.

Niniejsza publikacja została przygotowana przez Biuro Analiz Makroekonomicznych w ING Banku Śląskim S.A. wyłącznie w celach informacyjnych, bez uwzględnienia celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej ani dostępnych środków pieniężnych czytelnika. Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią porady inwestycyjnej, prawnej ani podatkowej, ani też oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności aby zapewnić, że zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak ING Bank Śląski S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność, ani wszelkie bezpośrednie i pośrednie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji. O ile nie zastrzeżono inaczej, wszystkie opinie, prognozy i oszacowania należą do autora(autorów) oraz były aktualne w momencie publikacji i mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.
Rozpowszechnianie tej publikacji może być ograniczone przez prawo lub regulacje, różne w różnych jurysdykcjach. Osoby, które znajdą się w jej posiadaniu powinny sprawdzić te regulacje i zastosować się do nich.
Publikacja ta oraz zawarte w niej dane są chronione prawami autorskimi. Nie może być ona kopiowana, rozpowszechniana ani publikowana przez jakąkolwiek osobę w jakimkolwiek celu bez wyraźnej uprzedniej zgody ING Banku Śląskiego. Wszystkie prawa zastrzeżone. Działalność ING Banku Śląskiego S.A (nr KRS 0000005459), będącego wytwórcą tej publikacji, została zaaprobowana i jest nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego.