Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Słabsze dane z amerykańskiego przemysłu, wciąż dobre z rynku pracy.

• Produkcja przemysłowa w USA spadła w listopadzie o 0,2%m/m przy konsensusie 0% oraz po spadku o 0,1 w październiku. Spadek w przetwórstwie przemysłowym był jeszcze głębszy (-0,6%m/m) przy konsensusie -0,2% oraz po wzroście o 0,3% miesiąc wcześniej (korekta w górę z +0,1%).
• Na słabszą konkiunkturę w amerykańskim przemyśle wskazał również indeks aktywności w przemyśle Philadelphia Fed – obniżył się w grudniu o 13,8pkt. przy konsensusie -10pkt i -19,4pkt. w listopadzie.
• Tygodniowe dane o rynku pracy nie wykazują istotnej zmiany, w ostatnim tygodniu złożono 211tys. wniosków o zasiłek dla bezrobotnych po raz pierwszy, konsensus i odczyt w poprzednim tygodniu wynosiły nieznacznie powyżej 230tys.

Strefa euro: Jastrzębi przekaz z EBC, podwyżka stóp o 50pb, zapowiedź kolejnej o 50pb oraz przyspieszenia zacieśnienia ilościowego (QT).

• Zgodnie z oczekiwaniami analityków, Rada Prezesów EBC podniosła wczoraj stopy procentowe o 50pb, w tym główną stopę operacji refinansujących do 2,5%. Decyzja nie była zaskoczeniem, ale reszta konferencji miała bardziej jastrzębią wymowę od oczekiwań.
• Komunikat po posiedzeniu uzasadniał podwyżkę znaczną korektą prognoz inflacji w górę i zapowiedziała dalsze podwyżki stóp procentowych w równym tempie w celu powrotu inflacji do celu 2% w średnim okresie. Jednocześnie EBC zapowiedział zmniejszanie programu skupu aktywów (APP) od marca 2023 poprzez brak reinwestowania zapadających obligacji. Do końca 2kw23 program zacieśniania ilościowego QT będzie się odbywał w tempie średnio €15mld miesięcznie, a później zostanie ponownie ustalone. Reinwestycje w programie PEPP potrwają jednak przynajmniej do końca 2024.
• Prezes EBC C. Lagarde stwierdziła na konferencji, że można się spodziewać dalszych podwyżek stóp procentowych o 50pb na kolejnych posiedzeniach (najbliższe 2 lutego 2023, kolejne w marcu), co zostało odebrane jako silnie jastrzębie podejście. Dodała, że rynkowe wyceny stóp procentowych nie dają możliwości obniżenia inflacji do celu 2%. Według Lagarde ryzyko wzrostu inflacji jest podwyższone, m.in. można się spodziewać dalszych podwyżek detalicznych cen energii i żywności, presja krajowa wynika też ze wzrostu oczekiwań inflacyjnych i wyższych od przewidywanych podwyżek płac w celu przywrócenia utraconej siły nabywczej w okresie wysokiej inflacji. Komentując wsparcie fiskalne w czasie kryzysu energetycznego, Lagarde stwierdziła, że powinno być tymczasowe i ukierunkowane.
• Eksperci EBC podnieśli prognozy inflacyjne, spodziewając się średniorocznej inflacji 8,4% w 2022, a następnie 6,3%, 3,4% i 2,3% w latach 2023-25. Inflacja bazowa w br. ma wynieść średnio 3,9% w 2022, a następnie 4,2% w 2023, 2,8% w 2024 i 2,4% w 2025. Jednocześnie pogorszył się bilans ryzyk dla wzrostu PKB, szczególnie w krótkim okresie, eksperci EBC oczekują kurczenia się gospodarki w 4kw22 i 1kw23, choć recesja ma być krótkotrwała i stosunkowo płytka. W całym 2022 wzrost gospodarczy ma wynieść 3,4%, a następnie 0,5%, 1,9% i 1,8% w latach 2023-25.
• Doniesienia medialne po decyzji wskazują, że szybsze rozpoczęcie QT miało być kompromisem dla tych członków zarządu ECB którzy chcieli podwyżki o 75pb i to kolejny jastrzębi akcent z posiedzenia.
• Obecnie spodziewamy, że w bieżącym cyklu zacieśnienia stopy EBC zostaną jeszcze podniesione o 150pb.

Fala podwyżek stóp procentowych innych banków centralnych: UK, Szwajcaria, Norwegia, Dania.

• Wczoraj stopy procentowe poszły w górę również na posiedzeniach innych banków centralnych.
• Zgodnie z oczekiwaniami Bank Anglii (BoE) podniósł główną stopę procentową o 50pb do 3,5%. Była to dziewiąta podwyżka w obecnym cyklu zacieśniania, łącznie o 340pb. BoE spodziewa się płytkiej recesji w 4kw22 i 1kw23, co będzie sprzyjać hamowaniu tempa inflacji.
• Bank centralny Norwegii podniósł stopy procentowe o 25pb, w tym główną stopę depozytową do 2,75% i zasygnalizował kolejną podwyżkę w 1kw23.
• Bank Centralny Szwajcarii (SNB) podniósł stopy procentowe o 50pb, w tym główną do 1%. Jednocześnie nie wykluczył dalszych podwyżek.
• Również bank centralny Danii podążył śladem EBC i podniósł główną stopę procentową o 50pb do 1,75%.

UE: Szczyt przywódców zatwierdził pomoc dla Ukrainy i kolejny pakiet sankcji na Rosję.

• Na wczorajszym szczycie, przywódcy krajów UE zatwierdzili €18mld pożyczki dla Ukrainy na 2023 oraz przyjęli kolejny, dziewiąty, pakiet sankcji na Rosję, który przewiduje m.in. rozszerzenie listy osób objętych sankcjami o około 200 osób oraz restrykcje sektorowe, w szczególności dot. produktów podwójnego zastosowania (cywilnego i wojskowego), np. sprzedaży dronów.

Wiadomości krajowe

Rząd: Koniecznie do uruchomienia KPO zmiany w systemie dyscyplinowania sędziów jednak później.

• Prace nad projektem nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym zostały przełożone na styczeń 2023 – poinformował wicemarszałek Sejmu R. Terlecki. Uzgodniony z Komisją Europejską (KE) projekt miał zostać przyjęty jak najszybciej, aby umożliwić złożenie wniosku o wypłatę środków na realizację Krajowego Programu Odbudowy (KPO). O spokojną i przemyślaną pracę nad projektem zaapelował Prezydent A. Duda, a zmiany do projektu zgłasza również opozycja. Jednocześnie koalicja rządząca nie ma większości dla poparcia projektu z uwagi na zastrzeżenia Solidarnej Polski.

Szacunek listopadowej inflacji zrewidowany do 17,5%r/r.

• GUS zrewidował szacunek listopadowej inflacji do 17,5%r/r z 17,4%r/r, raportując stabilizację cen nośników energii m/m, podczas gdy wcześniej wskazywano na niewielki spadek o -0,1%m/m.
• Głównym powodem spadku rocznej dynamiki inflacji względem października było ustabilizowanie się cen nośników energii, podczas gdy w listopadzie 2021 obserwowaliśmy wyraźny wzrost m/m. Było to związane z wprowadzeniem w tym roku do obrotu i dystrybuowanego przez samorządy dotowanego przez rząd importowanego węgla w cenie ok. PLN2tys za tonę. Dezinflacyjnie oddziaływał w listopadzie także spadek cen paliw na stacjach benzynowych. Z kolei w kierunku wzrostu cen działały z kolei nadal rosnące w solidnym tempie ceny żywności. Utrzymuje się także presja na wzrost inflacji bazowej. W oparciu o dzisiejsze dane szacujemy, że inflacja bazowa z wyłączeniem cen żywności i energii wzrosła w listopadzie z 11,0% do 11,4%r/r. Wyraźnie wzrosły ceny w łączności (1,2%m/m).
• Łącznie ceny towarów wzrosły w ubiegłym miesiącu o 18,8%r/r, a ceny usług o 13,2%r/r.
• Ostatnie miesiące 2022 przynoszą „nieco oddechu” jeżeli chodzi o tendencje inflacyjne w zakresie głównego wskaźnika inflacji, jednak nie zmieniają niekorzystnych perspektyw. Szczyt inflacji jest wciąż przed nami (luty 2023), a inflacja bazowa pozostaje w trendzie wzrostowym. Co więcej, początek nowego roku może przynieść aktualizację szeregu cenników, m.in. żywności, czy niektórych cen regulowanych (odbiór śmieci etc.). Nastąpi też skok cen energii i gazu o VAT. W lutym przyszłego roku inflacja osiągnie lokalny szczyt w okolicach 21%r/r.
• Z punktu widzenia perspektyw dla polityki pieniężnej kluczowe będzie tempo dezinflacji po minięciu lutowego szczytu oraz perspektywy na 2024. W naszej ocenie inflacja bazowa pozostanie w 2023 uporczywie wysoka (kontynuacja efektów wtórnych z tytułu podwyżek cen energii dla przedsiębiorstw). Obawiamy się, że pomimo dezinflacji na koniec 2023 ceny będą nadal rosły w dwucyfrowym tempie. Ponadto, mrożenie cen energii elektrycznej i gazu w 2022 powoduje utrzymywanie się znaczącego nawisu inflacyjnego w cenach nośników energii. Spodziewamy się, że rozdźwięk między rynkowymi cenami hurtowymi, a regulowanymi cenami detalicznymi będzie na tyle istotny, że będzie wymagał znaczących wzrostów taryf w 2024.
• Nasz scenariusz inflacyjny nie pozostawia przestrzeni do obniżek stóp procentowych w perspektywie średnioterminowej, dlatego za najbardziej prawdopodobny rozwój wypadków uważamy stabilizację stóp NBP. Widzimy szereg ryzyk w górę dla cen konsumpcyjnych, m.in. w związku z potencjalnym ryzykiem ponownego wzrostu surowców w 2023 po otwarciu chińskiej gospodarki. Z drugiej strony, głębsza od zakładanej dekoniunktura może ograniczyć możliwość przerzucania wyższych kosztów na ceny detaliczne.

Kotecki z RPP: W 2023 wzrost PKB bliski zeru, a inflacja w Polsce wśród najwyższych w Europie.

• W całym 2023 wzrost gospodarczy w Polsce będzie bliski zeru, a  w 1kw23 nastąpi głęboki spadek dynamiki PKB – powiedział L. Kotecki z Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Jednocześnie w jego ocenie inflacja w Polsce będzie jedną z najwyższych w Europie. Kotecki uważa również, że deficyt finansów publicznych będzie w przyszłym roku nadal wysoki.

MF: Wzrost stanu środków walutowych na rachunkach budżetowych.

• Na koniec listopada stan środków walutowych na rachunkach budżetowych wzrósł do €7,6mldwobec €6,4mld na koniec października – podało Ministerstwo Finansów. Z kolei w grudniu polska otrzymała kolejną, ostatnią transzę pożyczki w ramach instrumentu SURE (ochrona pracy i dochodów dotkniętych pandemią COVID-19) na kwotę €1,5mld.

MF: W listopadzie sprzedano obligacje detaliczne za PLN2,1mld.

• Sprzedaż obligacji detalicznych skarbu państwa w listopadzie wyniosła PLN2,1mld, wobec PLN3,2mld w październiku – poinformowało Ministerstwo Finansów. Od początku roku sprzedaż papierów detalicznych przekroczyła PLN55mld i była o blisko 40% wyższa niż w 2021.

Komentarz rynkowy

Jastrzębi zwrot EBC osłabił europejskie rynki długu, ale €/US$ był stabilny.

• Wydarzeniem dnia było wczoraj posiedzenie EBC. Choć sama decyzja Banku była zgodna z oczekiwaniami (podwyżka o 50pb), to późniejsze komentarze miały kluczową rolę. Rynek odebrał je jako zapowiedź kolejnych podwyżek stóp po 50pb, które zakończą się na wyższym poziomie niż dotychczas spodziewali się inwestorzy. Efektem były spore wzrosty rentowności na europejskich rynkach długu. W przypadku niemieckiego sięgały one 20pb na krótkim końcu oraz 15pb w przypadku 10-latnich papierów (Bundów). Treasuries zakończyły natomiast handel praktycznie bez zmian. Mimo przesuwających się oczekiwań na podwyżki stóp EBC nie doszło jednak do większych zmian €/US$ - para nawet lekko spadła z 1,0670 na 1,0650. Sugeruje to, że przynajmniej na razie presja na wzrost kursu się wyczerpała.
• SPW osłabiły się w ślad za innymi obligacjami w Europie, ale skala tego ruchu była mała – od 8pb na długim końcu do zaledwie 4pb na krótkim. Zmienność na krajowym rynku wygasa. Jeszcze 2-3 tygodnie temu była praktycznie 2 razy większa niż na rynkach bazowych, teraz jest niższa. Nie zmieniła tego także rewizja danych o CPI z kraju. Inwestorzy nie spodziewają się zmian polityki NBP w najbliższych miesiącach, więc krajowe dane straciły zainteresowanie rynku. Także zmiany na €/PLN były wczoraj niewielkie. Para wzrosła z 4,68 na 4,69.

€/US$ stabilny mimo jastrzębiego EBC, zmienność powinna wygasać.

• Podsumowaniem tego tygodnia będą wstępne wyniki PMI z Europy. Spodziewamy się niewielkiego pogorszenia koniunktury, mniej więcej zgodnie z konsensusem. To prawdopodobnie zbyt mało, aby wywołać większe zmiany na rynku. Wskaźniki techniczne także wskazują na co najmniej przerwę w trendzie wzrostowym na €/US$. Spodziewamy się więc stabilizacji pary przy obecnych poziomach. Od przyszłego tygodnia aktywność na rynku powinna stopniowo wygasać. Pomoże w tym małą ilość ważniejszych danych z głównych gospodarek (przede wszystkim poznamy sytuację rynku nieruchomości w USA). Dlatego także w przyszłym tygodniu para €/US$ powinna znaleźć się w trendzie bocznym. Szanse na istotniejszą korektę / spadek kursu jeszcze w tym roku nie są duże. Inwestorzy niezmiennie liczą na szybkie podwyżki stóp  USA, a komentarze z EBC podniosły oczekiwania na docelowy poziom stóp w tym cyklu. Gdyby przed końcem roku doszło do dalszego domykania pozycji na umocnienie amerykańskiej waluty, to raczej widzielibyśmy pole do osłabienia dolara. Technicznie kolejny poziom docelowy na parze to 1,08.
• Na początku 2023 widzimy jednak szanse na jakieś umocnienie dolara, np. powrót €/US$ bliżej parytetu. Z nowym rokiem powinny znów być otwierane długoterminowe pozycje, które przy dysparytecie stóp między Fed i EBC powinny premiować amerykańską walutę. Mogą się do tego dołożyć obawy o konsekwencje poluzowania obostrzeń covidowych w Chinach, czy ponowną eskalację konfliktu na Ukrainie na wiosnę. Fed powinien również cały czas gasić oczekiwania na szybkie poluzowanie swojej polityki. Wczoraj ECB przypomniał, że ryzyka inflacyjne w Europie dotkniętej dwoma szokami, pandemicznym i energetycznym są jednak większe niż w USA, gdzie to drugie niemal nie występuje. To będzie wspierać euro i może ograniczyć skalę ponownego umocnienia dolara na początku 2023.

€/PLN prawdopodobnie zakończy rok blisko 4,70.

• Spodziewamy się, że kurs €/US$ zakończy ten tydzień i ten rok blisko 4,70. Najważniejsze wydarzenia w końcówce 2022 są już za nami, a presja na umocnienie złotego wyhamowała. Szybki dostęp do KPO wydaje się już być w cenach i kolejne doniesienia w tym temacie nie będą raczej generować dużej zmienności, o ile nie będą negatywne. Sami ciągle jesteśmy sceptyczni co do szybkiego odblokowania Funduszu Odbudowy dla Polski, ale są małe szanse, aby w najbliższym czasie swoje zdanie zmienił rynek. Rozkład ryzyk wskazuje raczej na spadek niż wzrost €/PLN w końcówce roku, szczególnie gdyby miało dochodzić do dalszego zamykania pozycji przeciw złotemu na niskiej płynności.
• Na początku 2023 roku spodziewamy się jednak presji na osłabienie złotego. Inwestorzy powinni zacząć odbudowę bardziej długoterminowych pozycji, które w praktycznie przez cały listopad zamykali. Ryzyk dla złotego jest sporo, od międzynarodowych jak ponowną eskalacja konfliktu na Ukrainie, po polityczne, związane z obawami o nasilenie konfliktu z Komisją Europejską przed jesiennymi wyborami do Sejmu. Również dane z krajowej sfery realnej powinny sprzyjać oczekiwaniom na obniżki stóp NBP jeszcze w 2023. Rynki finansowe będą również oczekiwały na decyzje TSUE ws kredytów frankowych, która może być kolejnym dużym obciążeniem dla sektora bankowego, który dzisiaj jest głównym kupującym polskie obligacje.

Lekkie umocnienie na europejskich rynkach długu.

• Na europejskich rynkach długu, po wczorajszym skoku rentowności, w kolejnych dniach spodziewamy się raczej niewielkiego umocnienia długu. Publikowane dziś dane z Europy (m.in. PMI) powinny wspierać scenariusz dalszego hamowania koniunktury i recesji w 2023. To powinno podważać wiarygodność deklaracji EBC o dalszych podwyżkach stóp (podobnie jak w przypadku Fed). Dokładają się do tego sygnały globalnej dezinflacji jak rozładowanie zaburzeń w łańcuchach dostaw. Treasuries także powinny lekko zyskać, ale zmienność na amerykańskim rynku będzie prawdopodobnie ogólnie mniejsza.
• Zmienność na SPW stopniowy wygasa. Przed końcem roku rynek prawdopodobnie znajdzie się w trendzie bocznym. Kluczowe wydarzenia na rynkach bazowych są już za nami. Z uwagi na brak oczekiwań na zmiany polityki NBP w najbliższych miesiącach doniesienia z kraju nie powinny mieć w ogóle większego wpływu na rynek. W zasadzie jedynym wydarzeniem z kraju, które mogłoby istotniej wpłynąć na rynek są kolejne doniesienia odnośnie negocjacji dot. KPO. Chodzi przy tym raczej o informacje negatywne, gdyż inwestorzy wydają się zakładać, że negocjacje z UE zakończą się szybko powodzeniem.
• Na początku przyszłego roku spodziewamy się natomiast stromienia krzywej SPW. Dane z krajowej gospodarki (np. z przetwórstwa, czy budownictwa) powinny wspierać obawy o silne hamowanie koniunktury w kraju i związanej z tym dezinflacji. To powinno utrzymać oczekiwania na obniżki stóp NBP i umocnienie krótkich SPW. Na długim końcu spodziewamy się raczej stabilizacji. Powinny utrzymać się obawy o sfinansowanie przyszłorocznych potrzeb pożyczkowych oraz wyrok TSUE ws kredytów frankowych, który może uderzyć w sektor bankowy i jego zdolność finansowania wysokich potrzeb pożyczkowych budżetu. Także sytuacja na rynkach bazowych, z którymi mocni skorelowany jest krajowy długi koniec, nie powinna wspierać umocnienia papierów.