Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Członkowie FOMC nie przewidują obniżek stóp procentowych w 2023. Fed wskazuje na nieuzasadnione złagodzenie rynkowych warunków pieniężnych w listopadzie-grudniu.

• Protokół z grudniowego posiedzenia Fed, na którym podniesione stopy procentowe o 50pb do przedziału 4,25-4,50% po 4 z rzędu podwyżkach o 75pb, pokazuje wysiłek Fed w komunikacji z uczestnikami rynku. Minutes wskazuje, że w świetle przewagi negatywnych ryzyk inflacyjnych, członkowie FOMC nie przewidują obniżek stóp procentowych w 2023. Zgodnie z wykresem dot-plot z grudnia stopy procentowe wzrosły - w porównaniu z prognozami z września - o 50pb na koniec 2023 i  o 20pb na koniec 2024, do odpowiednio 5,1% i 4,1%.
• Minutes wskazuje, że restrykcyjna polityka pieniężna zostanie utrzymana do czasu uzyskania pewności przez Fed, że inflacja spada do 2% celu inflacyjnego. Kilku członków Fed przywołało doświadczenia historyczne, które są przestrogą przed przedwczesnym luzowaniem polityki pieniężnej.
• Fed musi równoważyć ryzyka niewystarczająco i nadmiernie restrykcyjnej polityki pieniężnej. Materializacja tego pierwszego oznaczałaby inflację powyżej celu na dłużej, odkotwiczenie oczekiwań inflacyjnych oraz utratę siły nabywczej gospodarstw domowych, szczególnie tych biedniejszych. Natomiast ryzyko nadmiernie restrykcyjnej polityki prowadziłoby do niepotrzebnego osłabienia aktywności gospodarczej, również z większymi konsekwencjami dla biedniejszych gospodarstw domowych. Ryzyka dla inflacji jest postrzegane jako główne i to uzasadnia utrzymywanie restrykcyjnej polityki pieniężnej na dłużej. Na negatywny bilans ryzyk dla inflacji wpływa m.in. napięty rynek pracy i niepewność otoczenia zewnętrznego (złagodzenie polityki ZeroCovid przez Chiny i inwazja Rosji na Ukrainę).
• Minutes Fed stwierdza, że złagodzenie warunków finansowych od poprzedniego posiedzenia FOMC (początek listopada-połowa grudnia) było nieuzasadnione, co było widoczne w wycenach przyszłych podwyżek stóp Fed i notowaniach obligacji skarbowych. Taka sytuacja komplikuje wysiłki FOMC w przywracaniu stabilności cen. Niektórzy członkowie FOMC stwierdzili, że odwrócona krzywa dochodowości w przeszłości poprzedzała recesję, inni uważali, że odzwierciedla to spadek oczekiwań inflacyjnych.
• Kolejne posiedzenie FOMC jest zaplanowane na 31 stycznia – 1 lutego.

USA: Kolejne sygnały osłabienia w przemyśle, ale rynek pracy wciąż mocno napięty. Dziś raport o rynku pracy ADP i PMI w usługach.

• Grudniowy indeks ISM w przemyśle wyniósł 48,4pkt wobec konsensusu 48,5pkt. i 49,0pkt w listopadzie. Na osłabienie koniunktury w przemyśle pod koniec 2022 wskazywał wcześniej także indeks PMI.
• Wbrew oczekiwaniom analityków napięta sytuacja na rynku pracy wciąż nie zaczęła się rozładowywać. Według ankiety JOLTS, liczba wakatów wyniosła w listopadzie do 10,458mln, wyraźnie więcej niż konsensus 10,050mln i tylko nieco słabiej niż w październiku (10,512mln, po rewizji w górę z 10,334). Ankieta JOLTS obejmuje wakaty, o których obsadzenie zabiega sam pracodawca (bez pośredników).
• Dziś poznamy wyniki ankiety o rynku pracy ADP za grudzień, co może rzucić więcej światła na piątkowe payrolls. Konsensus zakłada wzrost liczby miejsc pracy w sektorze prywatnym o 150tys. w grudniu po 127tys. w listopadzie. Zostanie opublikowany także wskaźnik PMI w usługach.

Strefa euro: PMI w usługach się poprawia, ale pozostaje poniżej 50pkt. Dziś inflacja producencka PPI za listopad.

• Finalny odczyt wskaźnika PMI w usługach za grudzień w strefie euro był wyraźnie lepszy (49,8pkt.) niż w listopadzie (48,5pkt.). Również PMI composite poprawił się do 49,3pkt. z 47,8pkt. miesiąc wcześniej. Poprawa tych wskaźników była ciągnięta w głównej mierze przez Niemcy (wzrost PMI w usługach do 49,2pkt. w grudniu z 46,1pkt. w listopadzie), przy ich stabilizacji we Francji (usługowy PMI 49,5pkt. w grudniu po 49,3pkt. miesiąc wcześniej). Miękkim indeksom koniunktury sprzyja spadek rynkowych cen energii, co wynika z wyjątkowo wysokich temperatur w zimie i mniejszego zapotrzebowania na ciepło.
• Dziś poznamy wskaźnik PPI w strefie euro za listopad, co potwierdzi wyraźne spadki rynkowych cen nośników energii pod koniec 2022 i  w konsekwencji wyraźny spadek indeksu PPI, choć z bardzo wysokiego poziomu (konsensus zakłada 27,5%r/r w listopadzie po 30,8% w październiku).

Wielka Brytania: Premier R. Sunak zapowiada redukcję inflacji o połowę i ożywienie gospodarki do końca 2023.

• W przemówieniu o priorytetach rządu, Premier R. Sunak zapowiedział redukcję inflacji o połowę (obecnie blisko 11%r/r) i ożywienie gospodarcze do końca 2023 oraz reformę systemu opieki zdrowotnej. Obietnice inflacyjne są zbieżne z prognozami Banku Anglii. Warunki realizacji programu rządu Sunaka będą trudne ze względu na liczne strajki, m.in. w służbie zdrowia i transporcie kolejowym oraz znaczną przewagę Partii Pracy nad Partią Konserwatywną w sondażach wyborczych. Kolejne wybory parlamentarne zaplanowane są na rok 2024.

Wiadomości krajowe

Dziś o 10:00 poznamy wstępny szacunek grudniowej inflacji.

• Dziś o 10:00 Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikuje wstępny szacunek grudniowej inflacji CPI. Oczekujemy, że tempo wzrostu cen wyhamowało w ubiegłym miesiącu do 17,4%r/r z 17,5%r/r w listopadzie. Konsensus rynkowy wskazuje na inflację na poziomie 17,3%r/r. Szacujemy, że w ujęciu miesięcznym grudzień przyniósł spadek cen paliw, niewielkie zmiany cen energii i dalszy wzrost cen żywności. Nadal rosła również inflacja bazowa.

Dziś o 15:00 konferencja prezesa NBP

• Dziś o 15:00 zaplanowana jest konferencja prasowa prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) A. Glapińskiego na temat sytuacji gospodarczej w Polsce. Prezes zapewne przedstawi argumenty, które stały za wczorajszą decyzją Rady Polityki Pieniężnej (RPP) o pozostawieniu stóp procentowych bez zmian. Spodziewamy się także komentarzy dotyczących grudniowego szacunku inflacji i perspektyw dla inflacji i stóp procentowych na najbliższe miesiące.

Decyzja RPP nie zaskoczyła inwestorów.

• Zgodnie z oczekiwaniami naszymi i rynku pierwsze w 2023 posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (po prawie trzech latach przerwy ponownie dwudniowe posiedzenie decyzyjne) nie przyniosło zmian stóp procentowych. Tym samym „pauza” w cyklu podwyżek stóp wydłużyła się do 4 miesięcy, a  w praktyce został on zakończony.
• W komunikacie po posiedzeniu, poza aktualizacją ostatnich wydarzeń i perspektywy dla koniunktury i inflacji na rynkach bazowych i  w kraju, nie odnotowaliśmy przełomowych zmian. Rada odnotowała globalne czynniki dezinflacyjne (osłabienie koniunktury na głównych rynkach, spadki cen surowców, złagodzenie napięć w globalnych łańcuchach dostaw) i niepewność co do sytuacji epidemicznej w Chinach. RPP wskazała na dalsze obniżenie PKB w Polsce w 4kw22, po 3,6%r/r w 3kw22 i podkreśliła rolę efektów wtórnych, wynikających z wcześniejszych szoków podażowych, i wynikającego z nich wzrostu inflacji bazowej. Dla przeciwwagi, w komunikacie odnotowano spadek inflacji PPI, co sygnalizuje możliwe zmniejszenie presji kosztowej. Fragmenty komunikatu dotyczące kursu złotego – umocnienie sprzyjałoby szybszemu obniżaniu inflacji czy możliwość interwencji walutowych – pozostały niezmienione.
• Wprawdzie szczyt inflacji wciąż przed nami (w lutym w okolicach 20%r/r), jednak w ostatnim okresie widoczne są tendencje dezinflacyjne. Szacujemy, że w grudniu inflacja konsumencka obniżyła się drugi miesiąc z rzędu. Korzystne warunki pogodowe i wysokie stany magazynowe gazu znacząco redukują intensywność europejskiego kryzysu gazowego w Europie, co przekłada się na spadki rynkowych cen gazu. Znalazło to m.in. odzwierciedlenie w spadku inflacji HICP w Niemczech do 9,6%r/r w grudniu z 11,3%r/r w listopadzie.
• Tendencje dezinflacyjne nie są jednak wystarczającą podstawą do złagodzenia polityki pieniężnej. Spadek głównego wskaźnika inflacji w Europie i  w Polsce będzie w głównej mierze wynikał z mniejszej presji ze strony cen energii i paliw. Przestrzeń do silnego spadku cen energii w Polsce z powodu tzw. efektu bazy statystycznej jest niższa niż w Europie, ze względu na przyjętą politykę ograniczania cen detalicznych przez Tarczę Antyinflacyjną w 2022. Na uporczywie wysokim poziomie pozostanie inflacja bazowa, gdzie będzie nadal uwidaczniał się wcześniejszy wzrost cen kosztów energii i surowców. W efekcie po okresie dezinflacji pod koniec roku widzimy ryzyko stabilizowania się głównego wskaźnika inflacji na poziomie kilkukrotnie wyższym od celu NBP. Dlatego też w naszej ocenie w 2023 w Polsce nie będzie warunków do obniżek stóp procentowych. Kluczowe dla perspektyw polityki pieniężnej pozostaje tempo dezinflacji i poziom na którym wzrost cen zacznie się stabilizować.
• Na chwilę obecną wydaje się, że główne banki centralne (Fed, EBC) będą ostrożnie podchodziły do danych o spadku inflacji, aby uniknąć przedwczesnego poluzowania polityki pieniężnej, pomni doświadczeń poprzednich kryzysów energetycznych. Coraz większego znaczenia będzie nabierała inflacja bazowa oraz analiza struktury inflacji.

PKP: Podwyżka cen biletów kolejowych.

• Od 11 stycznia PKP Intercity podnosi ceny biletów jednorazowych o 11,8-17,8%, a odcinkowych średnio o 10% - poinformowała spółka w komunikacie, uzasadniając podwyżki m.in. wzrostem cen energii.
• Udział przewozów kolejowych w koszyku CPI jest na tyle niski, że nie wpłynie to istotnie na przebieg ścieżki inflacji, jednak potwierdza nasze obawy, że proces przekładania wyższych kosztów energii na ceny finalne wyrobów gotowych jeszcze się nie zakończył. Będzie to czynnik podbijający inflację bazową w 2023.

BIK: Utrzymuje się głęboki spadek popytu na kredyty mieszkaniowe.

• Popyt na kredyty mieszkaniowe spadł w grudniu o 60,7%r/r, a liczba wniosków obniżyła się o 63%r/r – poinformowało Biuro Informacji Kredytowej.

GfK: Lepsze nastroje konsumentów w grudniu.

• Grudzień przyniósł poprawę nastrojów konsumenckich – wynika z barometru GfK. Główny wskaźnik nastrojów wzrósł o 2,2pkt. proc. względem listopada i wyniósł -17,2. Około połowa badanych obawia się, że 2023 przyniesie wzrost bezrobocia, a inflacja przekroczy 10%.

Komentarz rynkowy

Duże zmienność €/US$ na początku roku.

• Pierwsze sesje 2023 przynoszą wzrost zmienności głównej pary walutowej. Wczoraj dolar oddał część wcześniejszych zysków, ale nadal jest handlowany w przedziale 1,05-1,07. Wsparciem dla euro były korzystniejsze od oczekiwań odczyty europejskich indeksów PMI w sektorze usług. Wspólna europejska waluta cały czas korzysta na poprawie nastawienia inwestorów względem strefy euro w związku z mniejszą intensywnością kryzysu energetycznego w Europie. Korzystna pogoda i wysokie zapełnienie magazynów przekładają się na niskie ceny spotowe gazu. Korzystnie wpływa to na terms of trade strefy euro, ograniczając ryzyko głębszej recesji. Z kolei na rzecz US$ mogą przemawiać obawy o globalne perspektywy gospodarcze w związku z trudną do oceny, z powodu braku oficjalnych danych, skalą wzrostu zachorowań na COVID-19 w Chinach.
• Na bazowych rynkach długu kontynuacja wzrostu popytu na obligacje. Na fali pozytywnych niespodzianek inflacyjnych zyskiwały europejskie benchmarki (niemieckie Bundy około 10pb na długim końcu krzywej dochodowości). Amerykańskie Treasuries zamknęły dzień na poziomie otwarcia jeśli chodzi o 2-letnie papiery, 10-letnie zyskały około 5pb.
• Inwestorzy z nadziejami odbierają sygnały dezinflacyjne – po pozytywnej niespodziance inflacyjnej z Niemiec, wyraźnie spadła również inflacja HICP we Francji do 6,7%r/r w grudniu z 7,1% miesiąc wcześniej, przy konsensusie 7,3%. Inwestorzy liczą, że główne banki centralne (EBC, Fed) zaostrzą polityki pieniężne w mniejszej skali niż jest to deklarowane obecnie i mogą w nieodległej perspektywie (zwłaszcza Fed) zacząć obniżać stopy procentowe. Wydźwięk wczorajszych minutes Fed był jastrzębi i wyrażał frustrację FOMC z tytułu „nieuzasadnionego” poluzowania warunków monetarnych. Rezerwa Federalna po raz kolejny podkreśliła, że stopy pozostaną na wyższym poziomie na dłużej.

€/US$ w przedziale 1,05-1,07.

• Korekta wcześniejszych spadków €/US$ wskazuje na możliwość stabilizacji notowań głównej pary walutowej w przedziale 1,05-1,07 w krótkim terminie. Uwaga inwestorów koncentruje się na tempie dezinflacji i perspektywach dla polityk pieniężnych głównych banków centralnych. Wczorajsze dane o liczbie wakatów wskazują na utrzymywanie się popytu na pracowników w amerykańskiej gospodarce na nadal wysokim poziomie, chociaż należy mieć na uwadze, że podlegają one znaczącym rewizjom. Dziś poznamy dane o zatrudnieniu w sektorze prywatnym wg ADP. Kluczowe z punktu perspektyw dla polityki Fed będą jednak jutrzejsze dane o payrolls. W szczególności uwagę będzie przykuwała kwestia wzrostu płac. W ocenie amerykańskich władz monetarnych ograniczenie inflacji bazowej wymaga wolniejszego niż obserwowany obecnie wzrostu wynagrodzeń.
• Dane inflacyjne z Europy (Niemcy, Francja) wskazują na spadek presji inflacyjnej, co może skłonić EBC do mniejszej niż deklarowana skali podwyżek stóp procentowych, chociaż ważnym czynnikiem niepewności pozostają uporczywość inflacji bazowej i wysokie oczekiwania inflacyjne. W USA kondycja rynku pracy pozwala Fed na kontynuację cyklu podwyżek, chociaż w wolniejszym tempie. Wydaje się, że oba banki centralne (Fed i EBC) są na tyle zaniepokojone ryzykiem utrwalenia się inflacji na podwyższonym poziomie, że wolą dokonać zbyt dużego zacieśnienia polityki pieniężnej, niż stanąć w obliczu uporczywie wysokiej inflacji. Tendencja ta jest zwłaszcza wyraźnie artykułowana przez Fed. W efekcie nadal czekają nas podwyżki stóp Fed i EBC w najbliższych miesiącach, a kolejne decyzje będą w dużej mierze uzależnione od napływających danych.

Decyzja RPP bez zaskoczeń dla rynków. €/PLN stabilny.

• Kurs €/PLN był wczoraj względnie stabilny, a decyzja RPP o pozostawieniu stóp procentowych bez zmian okazała się neutralna dla rynku walutowego, który oczekiwał takiego właśnie ruchu Rady. Większą zmienność może wygenerować dzisiejsza publikacja szacunku grudniowej inflacji. Zwłaszcza w przypadku znaczącego zaskoczenia w górę lub w dół względem konsensusu, zakładającego niewielkie spowolnienie tempa wzrostu cen. Rynek skupi także uwagę na popołudniowej konferencji Prezesa NBP A. Glapińskiego. Ewentualny powrót deklaracji o możliwych obniżkach stóp procentowych może negatywnie wpłynąć na postrzeganie złotego przez inwestorów. W średnim terminie ważnymi tematami pozostają kwestia KPO i rozstrzygnięć TSUE w sprawie kredytów frankowych, które podwyższają postrzegane ryzyko PLN.

Udany początek roku dla papierów skarbowych na rynkach bazowych i  w Polsce.

• Kolejny dzień 2023 upłynął pod znakiem wzrostu cen obligacji po obu stronach Atlantyku. Rentowności U.S. Treasuries obniżyły się o dalsze 4-9pb (większe spadki na długim końcu krzywej), a  w przypadku Bundów krzywa przesunęła się na południe w zasadzie równolegle o 8-10pb. Inwestorzy z entuzjazmem powitali niższe od oczekiwań odczyty inflacji we Francji i Szwajcarii. W minutes z grudniowego posiedzenia członkowie FOMC wyrazili niezadowolenie z poluzowania warunków monetarnych i zadeklarowali utrzymywanie stóp procentowych na wyższym poziomie przez dłuższy czas, chcąc ograniczyć oczekiwania rynkowe na rychłe rozpoczęcie cyklu luzowania polityki pieniężnej. Popchnęło to nieco rentowności krótkoterminowych U.S. Treasuries podczas amerykańskiej sesji.
• Na rynku SPW kontynuacja dominacji kupujących. Kolejny dzień widzieliśmy spadki rentowności POLGBs rzędu 15-20pb. Pozytywne dane inflacyjne z Europy zachęcają do spekulacji, że dzisiejszy odczyt grudniowego szacunku CPI dla Polski także może przynieść pozytywną niespodziankę (wolniejszy wzrost cen). Krajowym papierom sprzyja także sytuacja płynnościowa i spodziewany wzrost środków w bankach w związku z wykupem przez Ministerstwo Finansów znaczącej puli obligacji jeszcze w styczniu.
• Dziś ostatni dzień przed długim weekendem, jednak czekają nas jeszcze dwa istotne wydarzenia. O 10:00 GUS opublikuje wstępny szacunek grudniowej inflacji, a  o 15:00 konferencja Prezesa NBP A. Glapińskiego. Jeżeli chodzi o dane o CPI, to podobnie jak rynek spodziewamy się niewielkiego spadku inflacji. Tym samym inflacja konsumencka najprawdopodobniej obniżyła się drugi miesiąc z rzędu, co utwierdzi inwestorów w przekonaniu, że nie należy się spodziewać dalszych podwyżek stóp, a kolejnym ruchem ze strony RPP będzie raczej ich cięcie. Podczas wystąpienia Prezes NBP zwróci prawdopodobnie na tendencje dezinflacyjne w otoczeniu polskiej gospodarki, jednak w naszej ocenie powrót inflacji do celu pozostaje odległą perspektywą. Naszym zdaniem, w 2023 nie będzie przestrzeni do obniżek stóp procentowych.