Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Amerykańscy konsumenci nieco mniej optymistyczni.

• Indeks nastrojów amerykańskich konsumentów według Uniwersytetu Michigan (odczyt wstępny) spadł w listopadzie do 60,4pkt. z 63,8pkt. w październiku oraz poniżej konsensusu 63,7pkt. Na słabsze nastroje mogły wpłynąć m.in. istotny ciężar zadłużenia wynikający z wysokich stóp procentowych oraz zaostrzenia kryteriów kredytowych banków oraz wahania cen ropy naftowej i paliw.
• Wzrosły oczekiwania inflacyjne konsumentów w tym badaniu. Oczekiwana inflacja w horyzoncie 1 roku wzrosła do 4,4%r/r z 4,2% miesiąc wcześniej a inflacja długoterminowa wzrosła do 3,2% w listopadzie z 3,0% w poprzednim miesiącu.

Najbliższy tydzień na rynkach bazowych: Inflacja CPI z USA za październik oraz szereg komentarzy z banków centralnych.

• Wtorkowa publikacja inflacji CPI w USA za październik będzie najbardziej przykuwać uwagę inwestorów w tym tygodniu jeśli chodzi o dane gospodarcze. Konsensus zakłada spadek tempa inflacji do 0,1%m/m w październiku z 0,4% we wrześniu i spadek do 3,3%r/r z 3,7% we wrześniu.
• Jeśli chodzi o wydarzenia polityczne, to na środę zaplanowane jest spotkanie Prezydenta USA J. Bidena z przywódcą Chin X. Jinpingiem. Natomiast w najbliższy piątek 17 listopada przypada koniec tymczasowego porozumienia budżetowego w Izbie Reprezentantów, które pozwoliło na odsunięcie w czasie zamknięcia agencji rządowych (government shutdown). Póki co, plan wydatków tymczasowych zaproponowany przez nowego spikera tej izby M. Johnsona nie zyskał przychylności ani Republikanów ani Demokratów.
• Na ten tydzień zaplanowane zostały również liczne wystąpienia przedstawicieli Fed i EBC. Po ubiegłotygodniowym wystąpieniu J. Powella, który stwierdził w ubiegły czwartek, że członkowie FOMC nie są przekonani, że już podjęli wszystkie możliwe działania na rzecz przywrócenia kontroli nad inflacji, w piątek w podobnym tonie wypowiedziała się Prezes Fed z San Francisco M. Daly. Stwierdziła, że nie może jeszcze ocenić czy Komitet zakończył zacieśnianie polityki pieniężnej. Wydarzenia w tym tygodniu:
  • Poniedziałek: wystąpienie przedstawiciela EBC (de Guindos),
  • Wtorek: inflacja CPI w USA za październik (nasza prognoza 0,0%m/m i 3,3%r/r, konsensus odpowiednio 0,1% i 3,3%, poprzednio 0,4% i 3,7%, dla inflacji bazowej: nasza prognoza 0,3%m/m i 4,1%r/r, zgodnie z konsensusem i poprzednim odczytem), PKB w strefie euro za 3kw23 (drugi odczyt, poprzednio -0,1%kw/kw i +0,1%r/r), indeks ZEW dla Niemiec za listopad, wystąpienia przedstawicieli Fed (Mester, Goolsbee),
  • Środa: sprzedaż detaliczna (nasza prognoza -0,5%m/m, konsensus -0,3%, poprzednio +0,7%) i inflacja producencka PPI (nasza prognoza 0,0%m/m i 2,0%r/r, konsensus 0,1%m/m, poprzednio odpowiednio 0,5% i 2,2%) w USA za październik, produkcja przemysłowa i sprzedaż detaliczna w Chinach za październik, produkcja przemysłowa w strefie euro za wrzesień,
  • Czwartek: produkcja przemysłowa w USA za październik (nasza prognoza -0,3%m/m, konsensus -0,4%, poprzednio +0,3%), wskaźnik Filadelfia Fed za listopad, indeks cen nieruchomości NAHB za listopada, wystąpienia przedstawicieli EBC (Lagarde, de Guindos) i Fed (Mester, Williams),
  • Piątek: rozpoczęte budowy domów (nasza prognoza 1340tys., konsensus 1350tys., poprzednio 1358tys.) i pozwolenia na budowę domów w USA w październiku, finalny odczyt inflacji HICP w strefie euro za listopad, wystąpienie Prezes EBC C. Lagarde i wystąpienie Prezes Fed z San Francisco M. Daly.

Wiadomości krajowe

Dziś pierwsze posiedzenie nowego parlamentu po październikowych wyborach.

• Dziś, po raz pierwszy po wyborach z 15 października, zbierze się nowy parlament. Premier M. Morawiecki złoży dymisję swojego gabinetu, ale rząd będzie nadal funkcjonował w obecnym kształcie do czasu powołania nowego. Jednocześnie prezydent A. Duda powierzy M. Morawieckiemu misję tworzenia nowego rządu. Biorąc pod uwagę arytmetykę parlamentarną najprawdopodobniej nie będzie on w stanie uzyskać wotum zaufania.
• Na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu zostanie wybrany Marszałek Sejmu i jego zastępcy. Głosowania w tej sprawie wskażą, które siły polityczne mają większość w nowym parlamencie i na ile zgodnie będą współpracowały. Spodziewamy się, że ostatecznie ukonstytuuje się rząd koalicyjny Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi i Nowej Lewicy z D. Tuskiem jako premierem. Nastąpi to jednak zapewne dopiero w grudniu.

W tym tygodniu wstępny szacunek PKB w 3kw23 i szczegóły październikowej inflacji.

• Najważniejszą publikacją makro w tym tygodniu będzie wstępny szacunek PKB za 3kw23, który poznamy we wtorek. Nasze szacunki wskazują, że po dwóch z rzędu kwartałach spadku aktywności gospodarczej w ujęciu rocznym, ubiegły kwartał przyniósł odbicie, a PKB wzrósł o 0,7%r/r. Prognozujemy, że lepszej kondycji gospodarki sprzyjała poprawa konsumpcji prywatnej, którą wspierał spadek inflacji i kontynuacja dynamicznego wzrostu płac. Mniejszy niż w poprzednich dwóch kwartałach tego roku był też zapewne negatywny wkład zmiany stanu zapasów do zmiany PKB. Dane o strukturze PKB w 3kw23 poznamy 30 listopada. W całym 2023 oczekujemy wzrostu w okolicach 0,4%, a  w 2024 przyspieszenia do co najmniej 2,5% z szansami na lepszy wynik.
• W środę o 10:00 poznamy dane o strukturze inflacji CPI w październiku. Najprawdopodobniej zostanie potwierdzony wstępny szacunek wzrostu cen konsumpcyjnych o 6,5%r/r. Szacujemy, że ubiegły miesiąc przyniósł ponowny wzrost presji na ceny wchodzące w skład inflacji bazowej. Inflacja bazowa wzrosła o ok. 0,6%rm/m, po spadku o 0,1%m/m we wrześniu, co przełożyło się na spadek rocznego wskaźnika do ok. 7,9-8,0%r/r z 8,4% we wrześniu. Oficjalne dane zostaną opublikowane przez Narodowy Bank Polski (NBP) w czwartek.
• Dziś o 14:00 Narodowy Bank Polski (NBP) opublikuje wstępny szacunek bilansu płatniczego za wrzesień. Saldo obrotów towarami z zagranicą jest pozytywne (nadwyżki) od początku 2023 z uwagi na ustąpienie najbardziej ostrej fazy szoku energetycznego, który silnie podbijał ceny importu w 2022. Szacujemy, że we wrześniu pozycja zewnętrzna była w zasadzie zrównoważona, a nadwyżki na rachunkach obrotów towarami i usługami kompensowały deficyty dochodów pierwotnych i wtórnych. Prognozujemy, że eksport towarów w € obniżył się o 3,9%r/r, a import spadł o 12,7%r/r, wobec odpowiednio +0,2% i -7,3%r/r miesiąc wcześniej. W takim scenariuszu w ujęciu płynnych 12 miesięcy nadwyżka salda obrotów bieżących prawdopodobnie poprawiła się do 0,6% PKB z 0,3% PKB po sierpniu.

Umowa koalicyjna Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi i Nowej Lewicy.

• Partie, które najprawdopodobniej utworzą nowy rząd, przedstawiły umowę koalicyjną w piątek. Kandydatem na premiera jest D. Tusk z Koalicji Obywatelskiej (KO), a wicepremierami mają zostać W. Kosiniak-Kamysz z Trzeciej Drogi (TD) oraz K. Gawkowski z Nowej Lewicy (NL). Funkcję marszałka w pierwszej części kadencji (do listopada 2025) ma sprawować S. Hołownia (TD), a  w drugiej W. Czarzasty (NL). Kandydatką na marszałka Senatu w pierwszej części kadencji jest M. Kidawa-Błońska (KO).
• W części programowej zapowiedziano, że projekty ustaw podnoszących wynagrodzenia nauczycieli i administracji zostaną złożone w ciągu pierwszych stu dni rządów. Poseł Koalicji Obywatelskiej A. Domański powiedział, że podwyżka wynagrodzeń nauczycieli o 30% powinna wejść w życie od 1 stycznia 2024, a podwyżka o 20% dla pracowników sfery budżetowej najszybciej jak to możliwe. Tarcza zamrażająca ceny energii dla gospodarstw domowych powinna funkcjonować jeszcze przynajmniej przez 6 miesięcy.

RPP: Mam nadzieję, że w 2024 dojdzie do dalszych obniżek stóp – G. Masłowska.

• Masłowska z Rady Polityki Pieniężnej (RPP) wyraziła nadzieję, że w 2024 dojdzie do dalszych obniżek stóp procentowych, a istotna w tej kwestii będzie projekcja inflacji z marca. Średnioroczna inflacja w 2024 wyniesie ok. 5%, a pod koniec 2025 zbliży się do 3,5%.

Część członków RPP była za pozostawieniem stóp NBP bez zmian w październiku.

• W październiku część członków RPP była za pozostawieniem stóp bez zmian – wynika z opisu dyskusji na październikowym posiedzeniu Rady (minutes). Ostatecznie większość poparła wniosek o obniżkę stóp o 25pb. Pojawiła się opinia, że poziom stóp procentowych jest zbyt niski.

Prezes PFR P. Borys zrezygnuje ze stanowiska z końcem 2023.

• Prezes Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) P. Borys poinformował, że z końcem 2023 zrezygnuje z kierowania Funduszem oraz ustąpi z funkcji przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

NBP: Projekcja makroekonomiczna wskazuje na dalszy spadek inflacji.

• Listopadowa projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego (NBP) zakłada stopniową odbudowę koniunktury na bazie spadku inflacji i poprawy realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych, ale ożywienie będzie raczej powolne. Wygasanie negatywnego szoku podażowego przełoży się na przyśpieszenie wzrostu PKB do 2,9% w 2024 i 3,5% w 2025, po wzroście o zaledwie 0,3% w 2023.
• Krajowy rynek pracy w dalszym ciągu charakteryzuje się odpornością na słabszą koniunkturę. Ekonomiści NBP oczekują, że zatrudnienie będzie się z opóźnieniem dostosowywało do sytuacji gospodarczej. Scenariusz zakłada spadek liczby pracujących o odpowiednio 0,5% i 0,4% w latach 2024-25, po wzroście o 0,4% w roku 2023. Czynnikiem podbijającym wzrost wynagrodzeń w 2024 będzie podwyżka płacy minimalnej o ok. 20%, ale zdaniem ekspertów banku centralnego wzrost płac wyhamuje w przyszłym roku do 9,3% z 12,8% w roku 2023. Stopa bezrobocia BAEL ma wzrosnąć do 3,3% w 2024 i 3,4% w 2025 z 2,9% w roku 2023.
• Projekcja wskazuje na kontynuację dezinflacji, jednak w wyraźnie wolniejszym tempie niż ostatnio, głównie w oparciu o utrzymującą się w całym horyzoncie projekcji ujemną lukę produktową, która ma wynieść 1,0% produktu potencjalnego w 2024 i 0,5% w 2025. Rozkład ryzyk dla projekcji inflacji jest asymetrycznie skrzywiony w kierunku ryzyka wyższej ścieżki niż scenariusz centralny, który zakłada jej powrót do celu pod koniec 2025. Pomimo obniżek stóp horyzont dojścia do celu jest podobny jak w projekcji lipcowej z uwagi na niższy od oczekiwanego wcześniej poziom inflacji w 2poł23. W szczególności zwróconą uwagę na szybszą dezinflację cen żywności i spadek inflacji bazowej. Według centralnej ścieżki inflacja CPI ma obniżyć się do 4,6% w 2024 i 3,7% w 2025.
• Łączna wartość rekompensat z tytułu regulacji taryf gazu, węgla i energii elektrycznej w 2023 wyniesie 1,3% PKB, z czego 0,8% PKB będzie sfinansowane przez producentów prądu i wydobywców krajowego węgla i gazu ziemnego.

Fitch podtrzymał polski rating i jego perspektywę.

• Agencja Fitch potwierdziła ocenę wiarygodności kredytowej Polski na poziomie „A-„ z perspektywą stabilną. Zwrócono uwagę na zdywersyfikowanie polskiej gospodarki, mocne ramy makroekonomiczne, zakotwiczone w członkostwie w Unii Europejskiej (UE), oraz nieco niższe poziomy długu publicznego niż państwa z koszyka ratigowego. Fitch liczy, że nowy rząd odbuduje relacje Warszawy z Brukselą.

Komentarz rynkowy

Spokojnie na rynkach bazowych, w kraju RPP zaszokowała inwestorów.

• Od ponad tygodnia kurs €/US$ utrzymuje się w trendzie bocznym. Sytuacji nie zmieniły nawet ostatnie jastrzębie komentarze z FOMC, w tym wypowiedź J.Powella, który stwierdził, że Fed nie jest przekonany, że zrobił już wszystko, aby zwalczyć inflację. Rentowności długoterminowych obligacji na rynkach bazowych również utrzymały się w trendzie bocznym. Na krótkim końcu obserwowaliśmy jednak wzrosty rentowności, o około 10pb dla niemieckiej 2latki i 20pb w przypadku amerykańskiej.
• Sytuację na €/PLN i SPW zdeterminowała natomiast RPP. Rada, wbrew oczekiwaniom, nie zmieniła stóp w listopadzie, a późniejsze komentarze prezesa NBP A.Glapińskiego sugerują, że cykl obniżek stóp mógł się już zakończyć. W efekcie kurs €/PLN spadł z 4,46 do 4,43. Z kolei rentowności SPW podniosły się o od 15pb na długim końcu do przeszło 20pb na krótkim.

€/US$ na razie w trendzie bocznym, dalsze umocnienie złotego.

• W tym tygodniu oczekujemy, że kurs €/US$ nadal będzie utrzymywał się w trendzie bocznym. Publikowane w najbliższych dniach dane z USA będą raczej zbliżone do oczekiwań lub nieco słabsze. W horyzoncie około dwóch tygodni spodziewamy się jednak powrotu pary €/US$ do poprzedniej konsolidacji, bliżej 1,06. Ostatnie komentarze z Fed wzmocniły wiarę rynków w utrzymanie wysokich stóp przez FOMC na dłużej. Koniunktura w USA, choć słabnąca, to nadal także pozostaje wyraźnie lepsza niż w strefie euro. Wciąż też widzimy ryzyko dalszej eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie.
• W przypadku €/PLN spodziewamy się stopniowego schodzenia pary do 4,40, prawdopodobnie w perspektywie tygodnia-dwóch. Podczas wystąpienia w ubiegłym tygodniu Prezes NBP był w stanie przekonać inwestorów, że przestrzeń do ew. dalszych obniżek stóp jest niewielka. O tempie ruchu na złotym prawdopodobnie przesądzi teraz €/US$.
• Szanse na zmiany stóp przed marcowym posiedzeniem RPP są praktycznie zerowe. Dlatego obecnie zakładamy, że para €/PLN zakończy rok bliżej 4,40 niż 4,50. Technicznie widać sygnały, że kurs mógłby testować niższe poziomy, ale napływ inwestorów do kraju może hamować najprawdopodobniej długi proces formowania rządu i odsunięcie się w czasie otrzymania zaliczek z KPO.

W tym tygodniu kluczowe dane z USA. SPW prawdopodobnie nadal pod presją.

• Publikowane w tym tygodniu dane, szczególnie hamująca CPI z USA, powinny zahamować ostatnie wzrosty rentowności na rynkach bazowych. Gdyby jednak doszło do zaskoczeń po wyższej stronie, to szczególnie krzywa amerykańska może się podnieść. Ostatnie dni przyniosły nie tylko utrzymanie jastrzębiej retoryki przez Fed, ale także nieudaną aukcję amerykańskich 30latek.
• Krótkoterminowe perspektywy SPW nadal oceniamy negatywnie. Komentarze z RPP wskazują, że ścieżka stóp w Polsce będzie wyższa od wcześniejszych oczekiwań co najmniej 2 lata. Przedkłada się to na ryzyko szczególnie dla krótkiego końca. W przypadku długiego końca krzywej, negatywnym czynnikiem mogą być ew. kolejne informacje o planach wydatkowych nowej koalicji. Spodziewamy się, że mogą one wzrosnąć o około 1%PKB względem już napiętego projektu przyszłorocznego budżetu.