Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Fed nie zmienił stóp procentowych, ale Powell brzmi gołębio, choć gasi oczekiwania na szybką obniżkę już w marcu.

• Zgodnie z oczekiwaniami analityków, FOMC jednogłośnie nie zmienił wczoraj stóp procentowych (pozostały w przedziale 5,25-5,50%). Choć na konferencji prasowej, prezes Fed J. Powell zaprzeczył, że do obniżki dojdzie na najbliższym posiedzeniu w marcu, to jednak wydźwięk konferencji był stosunkowo „gołębi”. Dodatkowo, w komunikacie po posiedzeniu usunięto sformułowanie o możliwych dalszych podwyżkach stóp procentowych. Jednocześnie w komunikacie pojawiło się stwierdzenie, że obniżki stóp procentowych nastąpią, gdy będzie pewność, że inflacja zmierza do celu. Podczas konferencji, prezes Fed przyznał, że stopy procentowe prawdopodobnie osiągnęły docelowy poziom w obecnym cyklu zacieśnienia.
• Powell stwierdził, że podczas wczorajszego posiedzenia nie było wniosku o obniżki stóp procentowych i nie sądzi, aby Fed zaczął obniżki w marcu, choć niektórzy członkowie FOMC mówili o swojej proponowanej ścieżce stóp procentowych. Powell podkreślił, że Fed chce zobaczyć kontynuację dezinflacji do celu 2%. Ostatnie sześć miesięcy dostarczyło dobrych danych o inflacji, ale otwarte jest pytanie o kontynuację, w szczególności jeśli chodzi o inflację bazową. Podkreślił silną aktywność gospodarczą, co obrazuje dobra kondycja rynku pracy i dynamika PKB. Spodziewa się, że napięcia na rynku pracy będą łagodzone, a wzrost PKB osłabnie. Uznał, ze ryzyka dla celów Fed w zakresie zatrudnienia i inflacji równoważą się. Dodał, że nieoczekiwane osłabienie rynku pracy zaważyłoby na wcześniejszym cięciu stóp, ale Powell się tego nie spodziewa.
• Wciąż spodziewamy się, że w tym roku możliwe są obniżki stóp Fed łącznie o 150pb, pierwszego cięcia spodziewamy się w maju. Wczorajsze dane o osłabieniu dynamiki kosztów pracy (0,9%kw/kw w 4kw23, najniżej od 2kw21 i po 1,1% w 3kw23) będą wsparciem dla tej decyzji i potwierdzają osłabienie presji inflacyjnej. Jednocześnie spodziewamy się stopniowego złagodzenia rynku pracy. Dziś poznamy dane ISM o koniunkturze w przemyśle w styczniu oraz finalne dane PMI.

Strefa euro: dziś inflacja HICP za styczeń. Krajowe dane inflacyjne i słaba koniunktura w Niemczech wsparciem dla złagodzenia polityki EBC.

• Dziś poznamy dane o inflacji ze strefy euro. Prognozujemy wzrost HICP o 2,5%r/r po 2,9% w grudniu, dla indeksu bazowego spodziewamy się 3,2%r/r po 3,4% w grudniu).
• Dotychczasowe publikacje krajowe przyniosły nieco wyższą inflację od oczekiwań w Hiszpanii, ale niższą w Niemczech (wzrost HICP o 3,1%r/r po 3,8% w grudjiu) i Francji (wzrost HICP 3,4%r/r w styczniu po 4,1% w grudniu), choć dużą rolę odgrywają efekty bazy statystycznej.
• Wczorajsze dane o sprzedaży detalicznej w Niemczech były wyjątkowo słabe (-1,6%m/m, przy konsensusie +0,6%), co wskazuje na wzrost skłonności do oszczędzania, które opóźni ożywienie gospodarcze w tym roku. Wskazywał na to ostatni raport miesięczny Bundesbanku.
• Wiceprezes EBC L. de Guindos powiedział wczoraj, że nie ma ryzyka, że EBC obniży stopy zbyt późno. Przypomniał projekcje EBC, że inflacja spadnie do celu 2% w 2poł25.

UE: Komisja Europejska proponuje przedłużenie o rok zawieszenia ceł i kontyngentów na import z Ukrainy.

• KE zaproponowała wczoraj przedłużenie zawieszenia ceł i kontyngentów na import z Ukrainy do UE na kolejny rok (do czerwca 2025) i jednocześnie wzmocnienie ochrony wrażliwych unijnych produktów rolnych poprzez wprowadzenie mechanizmu ochronnego na wypadek znaczących zakłóceń na unijnych rynkach. Dla najbardziej wrażliwych produktów – drobiu, jaj i cukru – przewidziany jest tzw. hamulec bezpieczeństwa, polegający na obłożeniu cłami ukraińskiego importu na teren UE po przekroczeniu określonego limitu. KE wskazała, że mechanizm ten jest niezbędny po znacznym wzroście importu niektórych produktów rolnych z Ukrainy do UE w latach 2022-23. W ostatnim czasie doszło do silnych protestów rolników w wielu krajach UE, konkurencja rolna z Ukrainy jest postrzegana jako jedna z obaw producentów rolnych.
• KE zaproponowała jednocześnie przedłużenie o kolejny rok zawieszenia ceł na mołdawski import, które obowiązuje od połowy 2022. Obydwie propozycje trafią teraz pod obrady Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej.

Wiadomości krajowe

PMI za styczeń wskazuje na utrzymywanie się słabej koniunktury w polskim przetwórstwie na początku 2024.

• Wskaźnik PMI w polskim przetwórstwie obniżył się w styczniu do 47,1pkt. (ING i konsensus: 48,1pkt.) z 47,4pkt. w grudniu. Oceny nowych zamówień i bieżącej produkcji obniżyły się do najniższych poziomów od trzech miesięcy. Wyraźnie wydłużył się czas dostaw, co ankietowani managerowie logistyki przypisują m.in. kryzysowi żeglugowemu na Morzu Czerwonym. Ankietowane firmy podkreślają słaby popyt zewnętrzny na wyroby polskiego przetwórstwa z rynków europejskich, w szczególności z Niemiec.

Słabe wyniki gospodarki w 2023 i wolniejsze od oczekiwań ożywienie koniunktury w 4kw23.

• Według wstępnego szacunku GUS w 2023 Polska gospodarka urosła o 0,2%, po wzroście PKB o 5,3% w roku 2022. Popyt krajowy skurczył się w ubiegłym roku o 4,1%, przy spadku spożycia gospodarstw domowych o 1,0% i wzroście inwestycji o 8,0%. Duży negatywny wpływ na PKB w ubiegłym roku miała zmiana stanu zapasów (ok. -4,3pkt. proc.). Z kolei wsparciem dla gospodarki była poprawa salda wymiany handlowej z zagranicą (+5,4%pkt. proc.), przy czym było to głównie zasługą głębokiego spadku importu przy spadku eksportu.
• Wstępne dane za 2023 pozwalają nam oszacować z pewnym przybliżeniem wyniki gospodarki w 4kw23. Z naszych wyliczeń wynika, że PKB wzrósł w 4kw23 o ok. 1%r/r, przy stagnacji spożycia gospodarstw domowych (~0,1%r/r) i kontynuacji wzrostu inwestycji (ok. 7,6%r/r). Kolejny kwartał z rzędu GUS raportuje głęboko ujemny wkład zmiany stanu zapasów do PKB i znaczący pozytywny wpływ poprawy salda wymiany handlowej z zagranicą. Sugeruje to, że możemy mieć w przyszłości do czynienia z istotnymi rewizjami struktury wzrostu PKB względem wstępnych szacunków.
• Wczorajsze dane wskazują, że w 4kw23 ożywienie koniunktury pozostało powolne (wzrost PKB o ok. 1%r/r, po 0,5%r/r w 3kw23). W szczególności wyczekiwane odbicie konsumpcji jak dotychczas rozczarowuje (ok. 0,1%r/r w 4kw23, po 0,8%r/r w 3kw23), pomimo wyraźnej poprawy realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych, którą wspiera dwucyfrowy wzrost wynagrodzeń i szybka dezinflacja. Sugeruje to, że krańcowa skłonność do oszczędzania jest podwyższona, a konsumenci wstrzymują się wydatkami. W dalszym ciągu oczekujemy, że wzrost realnych dochodów w połączeniu z wyraźną poprawą nastrojów konsumenckich, którą obserwujemy od ponad roku, przełoży się na wzrost wydatków konsumpcyjnych. W sytuacji słabego popytu zewnętrznego liczymy, że krajowa konsumpcja będzie głównym motorem wzrostu gospodarczego w 2024. Nadal solidne tempo utrzymują inwestycje.
• Prognozujemy wzrost PKB w Polsce w 2024 na 3%, głównie w oparciu o popyt krajowy, napędzany odbudową konsumpcji.

Ustawa budżetowa na 2024 podpisana przez Prezydenta.

• Prezydent A. Duda podpisał ustawę budżetową na 2024 i  w trybie tzw. „kontroli następczej” przesłał ją do Trybunału Konstytucyjnego, celem zbadania jej zgodności z Konstytucją. Wątpliwości Prezydenta budzi prawidłowość procedury uchwalenia ustawy z uwagi na nieobecność posłów skazanych prawomocnymi wyrokami.

Utrzymuje się korzystna sytuacja płynnościowa budżetu państwa.

• Na koniec stycznia na rachunkach budżetowych Ministerstwo Finansów (MF) posiadało ok. PLN130mld – poinformował wiceminister J. Drop. Na koniec 2023 ministerstwo dysponowało kwotą PLN98,6mld. Według stanu na koniec ubiegłego miesiąca sfinansowano ok. 36% potrzeb pożyczkowych brutto na 2024.
• Udział inwestorów zagranicznych w polskich obligacjach wzrósł w grudniu 2023 o PLN2,7mld m/m do PLN132,2mld – poinformował resort.
• W lutym MF planuje 2 przetargi sprzedaży obligacji w dniach 21 i 27 lutego z łączną podarzą na poziomie PLN10-18mld, a na 14 lutego zaplanowano przetarg zamiany obligacji. Nie są planowane przetargi sprzedaży bonów skarbowych.

MF: Po 3kw23 roczny deficyt sektora finansów publicznych wyniósł 5,4% PKB.

• Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w ujęciu płynnego roku po 3kw23 wyniósł 5,4% PKB – poinformowało Ministerstwo Finansów. Wydatki Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych (FWSZ) w 3kw23 wyniosły PLN5,7mld, a  w pierwszych trzech kwartałach ubiegłego roku PLN18,6mld. Z kolei wydatki Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w samym 3kw23 wyniosły PLN13,3mld, a  w okresie 1-3kw23 w simie PLN36,5mld.

Niekorzystne tendencje demograficzne w 2023.

• Na koniec 2023 liczba ludności Polski spadła do 37,6mln osób tj. o 131tys. względem stanu na koniec 2022 – poinformował Główny Urząd Statystyczny (GUS). Na koniec 2023 w wieku produkcyjnym było 22mln osób tj. o 202tys. mniej niż na koniec 2022.
• Ponadto GUS poinformował, że w 2022 w szarej strefie pracowało 342tys. osób tj. o 538tys. (61%) mniej niż w roku 2017. Udział pracujących nieformalnie w ogólnej liczbie pracujących zmniejszył się z 5,4% w 2017 do 2,0% w 2022.
• Depopulacja i kurczący się zasób osób w wieku produkcyjnym jest jednym z głównych powodów napiętego rynku pracy, sprzyjając niskiemu bezrobociu i presji na wzrost wynagrodzeń. Jest to też czynnik, który może ograniczać potencjalne tempo wzrostu gospodarczego w średnim okresie.

NBP: Firmy oczekują ożywienia popytu zagranicznego.

• W perspektywie rocznej przedsiębiorstwa ankietowane przez NBP oczekują ożywienia popytu generowanego poprzez wyższe zapotrzebowanie zagraniczne przy umiarkowanym wzroście popytu krajowego – wynika z raportu NBP „Szybki Monitoring”, zawierającego wyniki badania koniunktury w przedsiębiorstwach w 4kw23. Wzrost popytu jest oczekiwany zwłaszcza w usługach i budownictwie. Firmy przetwórcze z kolei wskazywały na oczekiwane osłabienie eksportu.
• W ciągu roku 2/3 przedsiębiorstw planowało podwyżki płac średnio o 8,3%. Udział firm planujących podwyżki w 1kw24 był wyższy niż wg badania z poprzedniego kwartału i wyraźnie przekraczał 10-letnią medianę. Wskaźnik prognoz zatrudnienia utrzymał się na poziomie podobnym jak w poprzednim kwartale.
• Poprawiły się perspektywy aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw, chociaż pogorszenie prognoz odnotowano w dużych firmach, głównie publicznych.
• Wzrósł odsetek firm oczekujących wyższej inflacji CPI lub jej stabilizacji, a obniżył się udział firm oczekujących spadku inflacji konsumenckiej.

NBP: Grudzień pod znakiem dużego popytu na hipoteki.

• W grudniu 2023 banku udzieliły kredytów na nieruchomości mieszkaniowe o wartości PLN8,1mld, wobec PLN9,0mld w listopadzie – poinformował Narodowy Bank Polski (NBP).
• Grudzień był ostatnim miesiącem obowiązywania rządowego programu „Bezpieczny kredyt 2%”. Rząd pracuje obecnie nad nowym programem wsparcia rynku mieszkaniowego, który ma wejść w życie w połowie 2024. W efekcie w pierwszej połowie tego roku możemy mieś ponownie do czynienia z wyhamowaniem akcji kredytowej w segmencie mieszkaniowym w oczekiwaniu na nowe rozwiązania pomocowe.

MF: W grudniu Polska otrzymała €1,0mld z budżetu UE.

• Transfery środków z Unii Europejskiej (UE) do Polski wyniosły w grudniu 2023 wyniosły €1,0mld, z czego €696mln było przeznaczone na realizację Polityki Spójności – poinformowało Ministerstwo Finansów (MF). Nie odnotowano płatności z perspektywy finansowej na lata 2021-27. Składka członkowska wyniosła w grudniu €513mln. Ponadto w grudniu do Polski wpłynęło €551mln z tytułu Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) w ramach części grantowej. Była to pierwsza cześć w ramach realizacji Krajowego Planu Odbudowy.
• W całym 2023 Polska otrzymała z budżetu UE kwotę €13,5mld, płacąc składki na kwotę €6,5mld.

Komentarz rynkowy

Fed bardziej wiarygodny od EBC, ale złoty nadal zyskuje.

• Fed wypadła wczoraj wieczór w zasadzie zapowiedział, że obniżki stóp nastąpią ale później niż rynek wycenia (tj. nie w marcu). Wypadł przy tym bardziej wiarygodnie niż EBC tydzień wcześniej. Choć inwestorzy nastawiali się na istotne złagodzenie przekazu (w ciągu dnia €/US$ zbliżył się d 1,09), to €/US$ zakończył dzień prawie na 1,08. Znów nie miało to jednak przełożenia na €/PLN - kurs kontynuował spadek do 4,33, najniżej w tym roku.
• Treasuries umocniły się wczoraj 6-7pb. Bund zyskał około 4pb, ale już niemiecka 10latk bliżej 10pb. Tu jednak duże znaczenie miały m.in. kolejne słabe dane z Niemiec. POLGBs zyskały 6-8pb, wsparte nie tylko sytuacją międzynarodową ale i rozczarowującymi danymi o krajowym PKB z 2023.

Złoty może kontynuować umocnienie mimo silniejszego dolara.

• €/US$ oparł się o krótkoterminowe wsparcie. Jego przełamanie dałoby pole do zejścia kursu w okolice 1,05. Teraz kluczowe znaczenie powinny mieć jutrzejsze payrolls. Liczymy na wyniki zbliżone do oczekiwań, więc nadal jest szansa, że obecne wsparcie się wybroni. Nawet jeżeli jego przełamanie nie uda się już teraz, to nadal widzimy istotne ryzyko spadku €/US$ w okolic 1,05 w tym kwartale. To poziomy spójne z obecną różnicą w oczekiwaniach na stopy procentowe Fed i EBC (€/US$ podniósł się pod koniec 2023, wbrew fundamentom).
• W końcówce tego roku nadal widzimy jednak przestrzeń na dalszy wzrost €/US$. W roku kiedy Fed zaczyna luzowanie dolar zwykle jest słaby, bo oczekiwana skala cięć w USA będzie dużo większa niż w Europie, co sugeruje powrót pary do 1,12-1,15.
• Złoty kontynuuje umocnienie mimo spadku €/US$ i rozczarowujących danych z kraju. Na ogół zapowiada to kontynuację umocnienia złotego. Dlatego nadal podtrzymujemy opinię, że horyzoncie około 2 tygodni para €/PLN powinna kontynuować zejście nawet do 4,30. Wczoraj poznaliśmy też konsensus na krajowe dane za styczeń. in. spodziewane odbicie płac to argument przeciw obniżce stóp NBP już w marcu, którą rynek wycenia.
• Wciąż też widzimy mocne fundamenty stojące za złotym (nadwyżka C/A, napływy funduszy z UE, czy bezpośrednich inwestycji zagranicznych). Dlatego w średniej perspektywie wciąż jest potencjał do umocnienia PLN w kierunku 4,20-4,25/€.

Dalsze umocnienie SPW.

• Umocnienie bazowych rynków długu po wczorajszym Fed może nie utrzymać się przez przełom tygodnia. Reakcja walut pokazuje, że Fed wypadł bardziej wiarygodnie niż EBC sugerując, że cięcia stóp nastąpią później niż rynek zakładał. Liczymy też na solidne, choć zbliżone oczekiwań payrolls. W horyzoncie dwóch tygodni dominują jednak ryzyka spadku rentowności, gdyż główne gospodarki pozostają w trendzie dezinflacji, a główne banki centralne przygotowują się do luzowania swoich polityk.
• W naszej cenie SPW będą kontynuować umocnienie na przełomie tygodnia. Krajowy dług umocnił się, ale nadal jego rentowności są atrakcyjne względem np. stawek IRS wyceniających agresywne cięcia stóp w najbliższych 2 latach. Naszym zdaniem inwestorzy na razie nie powinni zmienić tych oczekiwań, np. widząc kolejną dużą obniżkę stóp na Węgrzech. Widzimy jednak ryzyko dalszej przeceny SPW bliżej posiedzenia NBP w marcu kiedy wyceniane jest wznowienie cyklu obniżek stóp.