Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

Niemcy: różowa przyszłość w indeksie ZEW na tle szarej teraźniejszości.

• Indeks zaufania wśród niemieckich analityków i inwestorów instytucjonalnych ZEW (próba około 350 podmiotów) wyraźnie się poprawił w październiku w komponencie oczekiwań (13,1pkt. powyżej konsensusu 10,0pkt. oraz po 3,6pkt. we wrześniu). Natomiast nadal pogarszał się komponent ocen sytuacji bieżącej (-86,9pkt. w październiku, poniżej -84,0pkt. wg konsensusu oraz po -84,5pkt. miesiąc wcześniej).

Strefa euro: Wzrost produkcji przemysłowej w sierpniu budzi nadzieje na ożywienie w sektorze. Ożywienie kredytowe to kolejny pozytywny sygnał po miesiącach negatywnych zaskoczeń w Eurolandzie. Z drugiej strony żądania płacowe w Niemczech spadły. Decyzja ECB jutro, oczekujemy cięcia o 25pb, ale retoryka ECB nie będzie jednoznacznie łagodna.

• Produkcja przemysłowa w strefie euro wzrosła w sierpniu o 1,8%m/m w ujęciu odsezonowanym, po spadku o 0,5% w lipcu. Spośród 5 grup towarów, wzrosty odnotowano w 4 z nich (najmocniejszy o 3,7%m/m w dobrach kapitałowych i 1,7% w dobrach trwałych konsumpcyjnych), spadek tylko w kategorii dóbr pośrednich (o 0,3%m/m). Przełożyło się to na minimalny wzrost o 0,1%r/r, lecz po istotnym spadku o 2,1%r/r w lipcu.
• Najwyższe miesięczne wzrosty odnotowano w Irlandii (+4,5%m/m), Niemczech i Litwie (3,3%) oraz na Malcie (2,7%), natomiast najgłębsze spadki w Luksemburgu (-9,2%m/m), Chorwacji (-4,6%) oraz Danii (-4,5%). W Polsce w sierpniu odnotowano spadek o 0,8%m/m w ujęciu odsezonowanym, po -0,4% w lipcu.
• Wczorajsze dane rodzą nadzieje na długo wyczekiwane ożywienie w europejskim przemyśle, który pozostaje pod wpływem silnej konkurencji z Chin, wahań kosztów energii, niedoborów pracowników czy niepewności dotyczących funkcjonowania łańcuchów dostaw w warunkach napięć geopolitycznych. Cykl redukcji zapasów powoli wygasa, co powinno wspierać aktywność. Niemniej jednak nie spodziewamy się trwałego odbicia aktywności przemysłu wcześniej niż na początku 2025.
• Wczoraj pojawiło się parę pozytywnych sygnałów z Eurolandu, oprócz mocniejszej produkcji, także odbicie popytu na kredyt korporacyjny i konsumpcyjny w ankiecie wśród analityków kredytowych, a także nieco mocniejszy ZEW. Bieżące dane gospodarcze są mocniejsze niż fatalnie słabe indeksy PMI. Z drugiej strony, wczoraj dowiedzieliśmy się, że związki zawodowe żądają znacznie niższych podwyżek płac niż w ub. roku, w czasie negocjacji płacowych w Niemczech. Dzisiaj rozpoczyna się posiedzenie ECB, decyzję poznamy jutro. Spodziewa się cięcia stóp o 25pb, co będzie oznaczało przejście z tempa kwartalnego na obniżki co posiedzenie tj. kolejna obniżka będzie miała miejsce w grudniu. Retoryka ECB nie będzie jednoznacznie łagodna.

Wiadomości krajowe

Wrześniowa inflacja CPI potwierdzona na 4,9%r/r. Inflacja bazowa ponownie powyżej 4%r/r i pozostanie na tym poziomie przez dłuższy czas, ograniczając przestrzeń do cięć stóp.

• GUS potwierdził szacunek wrześniowej inflacji CPI na 4,9%r/r. Ceny towarów wzrosły w ubiegłym miesiącu o 3,8%r/r, a usług o 6,8%r/r, wobec odpowiednio 3,6%r/r i 6,2%r/r w sierpniu. W porównaniu do sierpnia ceny wzrosły we wrześniu o 0,1%.
• Do wzrostu rocznego wskaźnika inflacji względem sierpnia w największym stopniu przyczyniły się ceny żywności (0,2pkt. proc.), energii (0,1pkt. proc.) oraz wzrost inflacji bazowej (ok. 0,3pkt. proc.), który był napędzany m.in. wyższymi cenami w kategorii zdrowie. Wzrosty także w łączności i rekreacji i kulturze. Szacujemy, że inflacja bazowa z wyłączeniem cen żywności i energii wzrosła we wrześniu do 4,3%r/r z 3,7%r/r w sierpniu. Oficjalne dane poznamy dziś o 14:00.
• Wzrost rocznego wskaźnika inflacji bazowej był także związany z efektem niskiej bazy, spowodowanym „nienaturalnymi” spadkami cen z września 2023. Przed rokiem inflacja bazowa obniżyła się o 0,1%m/m w związku z wprowadzeniem nowej listy leków refundowanych, która rozszerzyła katalog darmowych leków dla osób starszych i dzieci. Roczne tempo wzrostu cen w kategorii zdrowie podniosło się we wrześniu do 6,1% z 2,7% w sierpniu. W tym roku mieliśmy do czynienia z bardziej typowym dla września wzrostem cen bazowych względem poprzedniego miesiąca (ok. 0,4%m/m). W ujęciu miesięcznym wyraźnie podrożały usługi telekomunikacyjne i usługi związane z rekreacją i sportem.
• Spodziewamy się, że w najbliższych miesiącach inflacja pozostanie blisko 5%r/r, a  z początkiem 2025 możemy być świadkami dalszego jej wzrostu. Wciąż nie jest rozstrzygnięta kwestia ewentualnego wydłużenia ceny maksymalnej na prąd na poziomie PLN500/MWh (netto). Wiemy natomiast, że przywrócona zostanie opłata mocowa oraz wzrosną stawki akcyzy na papierosy. Według naszych prognoz inflacja osiągnie szczyt na przełomie 1kw25 i 2kw25 na poziomie około 6%r/r.
• Dyskusja w Radzie Polityki Pieniężnej (RPP) na temat łagodzenia polityki pieniężnej rozpocznie się na marcowym posiedzeniu i po zapoznaniu się członków Rady z projekcją makroekonomiczną. Oczekujemy, że pierwsze cięcie stóp nastąpi w 2kw25, a na przestrzeni 2025 stopy Narodowego Banku Polskiego (NBP) zostaną obniżone łącznie o 100pb. Czynnikiem ograniczającym przestrzeń do obniżek stóp jest uporczywa inflacja bazowa, która w najbliższych miesiącach pozostanie powyżej 4%r/r, a projekcje NBP wskazują na jej wyższy przebieg niż projekcje banków centralnych w Czechach i na Węgrzech.

Deficyt budżetu państwa po wrześniu powyżej PLN100mld.

• Deficyt budżetu państwa (kasowo) po dziewięciu miesiącach tego roku wyniósł PLN107,3mld i  w samym wrześniu zwiększył się o PLN18,6mld. Ustawa budżetowa na 2024 przewiduje deficyt na poziomie PLN184mld. W okresie I-IX 2024 dochody budżetowe wyniosły PLN460,2mld i wzrosły o 10,1%r/r (PLN42,2mld), a wydatki PLN567,5mld, rosnąc o 25,4%r/r (PLN114,8mld). Dochody z VAT wzrosły o 19,9%r/r, wpływy z akcyzy o 6,8%r/r, dochody z PIT o 22,0%r/r, a wpływy z CIT spadły o 16,6%r/r. Po stronie wydatków wysokie zaangażowanie wydatków odnotowano w przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (69,5% rocznego planu), który m.in. realizuje zwiększone w tym roku wypłaty świadczeń rodzinnych (800+) oraz subwencji ogólnych dla jednostek samorządu terytorialnego (81,5%) z uwagi na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli o 30%.
• W samym wrześniu dochody z VAT wzrosły o 13,3%r/r, a osiągnięcie zaplanowanej na 2024 sumy wpływów z tego podatku jest mało prawdopodobne. W dalszym ciągu spodziewamy się nowelizacji tegorocznej ustawy budżetow.

MF uplasowało na rynku euroobligacje o wartości €3mld.

• Ministerstwo Finansów (MF) sprzedało wczoraj 7- i 15-letnie euroobligacje benchmarkowe o wartości €3mld, przy popycie przekraczającym €15,4mld. Uplasowano papiery 7-letnie o wartości €1,25mld, które wyceniono na 85pb powyżej średniej stopy swapowej, uzyskując rentowność 3,197% i obligacje 15-letnie o wartości €1,75mld, wycenione na 140pb powyżej średniej stopy swapowej i przy rentowności 3,898%.

MF: Stan środków walutowych na rachunkach budżetowych obniżył się we wrześniu do €10,4mld.

• Na koniec września stan środków walutowych na rachunkach budżetowych obniżył się do €10,4mld z €11,6mld na koniec sierpnia – poinformowało MF.

NBP: Wzrost dochodów podtrzymywał popyt na mieszkania w 2kw24.

• W 2kw24 popyt mieszkaniowy wyhamował, ale nadal był podtrzymywany m.in. przez znaczny wzrost przeciętnych płac – wynika z kwartalnego raportu Narodowego Banku Polskiego (NBP) o rynku nieruchomości. W ok. 60% zakupy mieszkań finansowano ze środków własnych. Wciąż rosły nominalne i realne ceny mieszkań.
• Z raportu NBP wynika, że przybywa pustostanów nieruchomości komercyjnych w budynkach starszych niż 10 lat.

Komentarz rynkowy

Dolar powoli zyskuje, ale złoty pozostaje stabilny.

• Kurs €/US$ od początku tygodnia kontynuuje spadek, choć w ograniczonej skali. Wczoraj para dotarła poniżej 1,09. Dolara wspiera spadek oczekiwań na obniżki stóp w USA, czy wzrost poparcia dla uważanego za pro-dolarowego D. Trumpa. Bardzo dobrze znosi to jednak złoty. Od początku tygodnia para €/PLN utrzymuje się w relatywnie wąskim trendzie bocznym, przy 4,2950.
• Spadek oczekiwań na obniżki stóp w USA, w połączeniu m.in. z brakiem szczegółów chińskiego programu wsparcia koniunktury skutkują spadkami na rynkach akcji. Towrzarzyszy temu umocnienie na bazowych rynkach długu, szczególnie na długim końcu dodatkowo wspierane spadkiem cen ropy, za sprawą pojawiających się informacji, że Izrael nie zaatakuje instalacji nuklearnych i naftowych w Iranie. Rentowność amerykańskiej 10latki spadła wczoraj o około 6pb. W ślad za tym umocniły się także długie SPW, wczoraj o około 10pb. Na krótkim końcu zmiany niewielkie, a oczekiwania na najbliższe posunięcia RPP ustabilizowały się.

Złoty powinien zyskać, gdy nastroje na rynkach się uspokoją.

• Widzimy miejsce do dalszego spadku pary €/US$, do około 1,0850. Dolara wspierają m.in. rosnące szanse na wygraną D. Trumpa, czy oczekiwania na kolejną obniżkę stóp EBC w tym tygodniu. Liczymy na niewielkie, ale pozytywne, zaskoczenia danymi z USA. Przekaz po decyzji EBC niekoniecznie musi być jednak bardzo gołębi, co nie wskazuje na głębszy spadek pary w tym tygodniu.
• W ostatnich tygodniach rynek silnie skupił się na polityce Fed, czego kulminacją było rozpoczęcie obniżek w USA od 50pb. Napływające dane pokazują jednak, że również w Europie należy spodziewać się kolejnych cięć stóp. Rynek poszedł jednak już bardzo daleko wyceniając zbyt mało cięć stóp w USA. Daje to nadzieje, że pod koniec roku kurs €/US$ znajdzie się w szerszym trendzie bocznym, bliżej 1,10, niż 1,12.
• Złoty na razie bardzo dobrze znosi nieco gorsze nastroje w Azji, napięcia na Bliskim Wschodzie czy umocnienie dolara. Zwykle zapowiada to spadek €/PLN, gdy tylko nastroje na rynkach się ustabilizują. Naszym zdaniem w ciągu tygodnia para €/PLN może wrócić do 4,27-28.
• Zarówno Fed i EBC pozostają w fazie luzowania swoich polityk. Z uwagi na uporczywą presję inflacyjną (projekcje banków centralnych w naszym regionie dla inflacji bazowej do 2026 są zdecydowanie najwyższe w przypadku NBP, niższe w Czechach i Węgrzech) na taki ruch nie może jednak pozwolić sobie w tym roku NBP. Sugeruje to, że para €/PLN zakończy rok 2024 bliżej 4,20 niż 4,30, pod warunkiem, że sytuacja w otoczeniu zewnętrznym nie przesłoni pozytywnego wpływu opóźnionych cięć stóp w Polsce na PLN.

Liczymy na wzrost spreadu SPW wobec Bunda.

• Naszym zdaniem wczorajsze umocnienie m.in. na Treasuries nie przerodzi się w trend raczej przechodzimy w wahania w trendzie bocznym. Retoryka po posiedzeniu EBC może być mniej gołębia niż zakłada część rynku, a sama obniżka jest już w cenach. Rynek pokłada też duże nadzieje na program wsparcia koniunktury w Chinach. Wreszcie liczymy raczej na pozytywne zaskoczenia publikowanymi w tym tygodniu danymi z USA.
• Uważamy, że spread długich SPW wobec krzywej niemieckiej wzrośnie w drugiej połowie tygodnia. Dotychczasowe wykonanie dochodów budżetowych sugeruje nieodległą nowelizację budżetu i potencjalnie wyższe potrzeby pożyczkowe na 2024. Inwestorzy zagraniczni będą raczej wymagać szerszych spreadów, aby w takiej sytuacji zwiększać zaangażowanie w polski dług, a do sfinansowania są ponadto rekordowe podaże długu na 2025. Dodatkowo, ponowny wzrost poparcia dla D. Trumpa w sondażach jest pozytywny dla dolara, a to nie służy walutom Środkowej Europy, w tym złotemu, i może zniechęcać inwestorów do zakupów polskiego długu.
• Na krótkim końcu nadal nie zakładamy dużych zmian. Przynajmniej na razie oczekiwania na kolejne posunięcia RPP ustabilizowały się i raczej nie zmienią się do przyszłego tygodnia, gdy poznamy kolejną serię danych z kraju.