Silne wyhamowanie konsumpcji i skok zapasów w 3kw24 sugerują duży wpływ powodzi.

Powodziowa struktura wzrostu PKB w 3kw24. Silnie wyhamowała konsumpcja, a głównym czynnikiem wzrostu była zmiana stanu zapasów. Inwestycje pozostają słabe, a saldo wymiany handlowej z zagranicą pogorszyło się. Skala odbicia sprzedaży detalicznej w październiku nie była wystarczająca, aby nas uspokoić. Efekt bazy (z 2poł23) spowoduje, że powrót do wcześniejszego tempa konsumpcji nie będzie możliwy, ale są też inne czynniki dla który Polacy więcej oszczędzają.

GUS potwierdził wstępny szacunek wzrostu PKB w 3kw24 na 2,7%r/r. Dane odsezonowane wskazują na zahamowanie wzrostu PKB w ubiegłym kwartale (-0,1%kw/kw).

Poznaliśmy także dane o strukturze tego wzrostu. Największa negatywną niespodzianką jest skala spowolnienia konsumpcji. Spożycie gospodarstw domowych wzrosło o zaledwie 0,3%r/r, wobec wzrostu o 4,6%r/r w 2kw24. Na spadek popytu na towary wskazywały dane o sprzedaży detalicznej, ale wyniki konsumpcji ogółem wskazują także na pogorszenie w usługach. Silne wyhamowanie wzrostu konsumpcji i skok zapasów w 3kw24 wskazują na duży wpływ powodzi, ale to nie wyjaśnia wszystkich zmian.

Badania ankietowe NBP pokazują, iż większa skłonność Polaków do oszczędzania to przygotowywanie się na skok wydatków, pogorszenie koniunktury oraz wojnę. Szczególnie w niższych grupach dochodowych. Spowolnienie konsumpcji to m.in. efekt wzrostu inflacji w konsekwencji częściowego odmrożenia cen energii. W połączeniu z nieco niższą dynamiką nominalnych płac przełożyło się to na wolniejszy wzrost realnych dochodów do dyspozycji. Wyższe rachunki za energię ograniczyły pulę środków na inne wydatki.

Tempo spożycia publicznego także spowolniło – do 4,5%r/r z 11,5%r/r w 2kw24, pomimo wysokich podwyżek płac w sektorze publicznym (nauczyciele, urzędnicy).

Utrzymuje się niska aktywność inwestycyjna. W 3kw24 inwestycje nie zmieniły się istotnie w porównaniu do analogicznego okresu 2023 (+0,1%r/r) po wzroście o 3,2%r/r w poprzednim kwartale. Dane z przedsiębiorstw sugerują pogłębiające się spadki inwestycji prywatnych, a „nad kreską” utrzymujemy się prawdopodobnie dzięki inwestycjom publicznym, w tym militarnym. W 3kw24 dostawy sprzętu były mniej intensywne niż w 2kw24.

Popyt krajowy w 3kw24 wzrósł o 4,4%r/r po wzroście o 4,8%r/r w 2kw24, ale tym razem gównie za sprawą zmiany stanu zapasów, która dodała 3,2pkt. proc. do rocznego wzrostu PKB. Nastąpiła wyczekiwana zmiana trendu w tej kategorii. W poprzednich 6 kwartałach wspomniana kategoria miała ujemny wkład do PKB.

Wymiana handlowa z zagranicą obniżyła PKB w 3kw24 o 1,5pkt. proc. Eksport spadł o -0,7%r/r, a import wzrósł o 1,9%r/r. Odzwierciedla to fakt, że popyt krajowy rośnie szybciej od zagranicznego, co napędza import i ciąży eksportowi. Słaba koniunktura na głównych rynkach eksportowych (głównie w Niemczech i strefie euro) ogranicza aktywność gospodarczą w Polsce.

Wartość dodana wzrosła o 2,3%r/r vs. 2,2%r/r w 2kw24. Niewielkiemu wzrostowi wartości dodane w przemyśle (1,3%r/r) towarzyszyła kontynuacja spadków w budownictwie (-3,0%r/r) i duży spadek w handlu i naprawach (-1,2%r/r), sugerujący negatywny wpływ powodzi. Poprawa w transporcie i gospodarce magazynowej (+5,8%r/r) spójna z danymi o zmianie stanu zapasów, ale także nienajgorszą sytuacją gospodarki poza dotkniętymi powodzią terenami.

Podsumowanie

Po lepszym od oczekiwań 2kw24, ubiegły kwartał przyniósł zahamowanie tempa ożywienia koniunktury przy zaskakująco silnym spowolnieniu wzrostu konsumpcji. W naszej ocenie było to przejściowe, a 4kw24 powinien przynieść dalszy rozwój krajowej gospodarki, ale słabość konsumpcji w 2poł24 jest większa niż się spodziewaliśmy. W 3kw24 duże znaczenie miała powódź, ale działają też inne czynniki podnoszące skłonność do oszczędzania, tj. obawy o pogorszenie sytuacji gospodarstwa domowego i wojnę, ale także zbyt wysoki poziom cen. W kolejnych kwartałach wzrost konsumpcji wróci do wzrostu z tym, że zdecydowanie słabszego niż w 1poł14. Prognozujemy, że w 4kw24 wzrost gospodarczy będzie zbliżony do 3%r/r, a w całym roku wyniesie 2,7%. W 2025 spodziewamy się przyspieszenia wzrostu PKB do ok. 3,5% przy odbiciu inwestycji m.in. dzięki funduszom z UE (KPO i środki strukturalne) i solidnym wzroście konsumpcji. Ważnym czynnikiem niepewności pozostaje skala wzrostu inwestycji w roku przyszłym oraz skala odbicia konsumpcji po powodziowym 3kw24.

Niniejsza publikacja została przygotowana przez Biuro Analiz Makroekonomicznych w ING Banku Śląskim S.A. wyłącznie w celach informacyjnych, bez uwzględnienia celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej ani dostępnych środków pieniężnych odbiorcy. Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią porady inwestycyjnej, prawnej ani podatkowej, ani też oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności, aby informacje zawarte w treści publikacji były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. ING nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty bezpośrednie, pośrednie lub wtórne powstałe w wyniku korzystania z tej publikacji. O ile nie zastrzeżono inaczej, wszystkie opinie, prognozy i oszacowania należą do autora (autorów) oraz są aktualne w momencie publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia.

Rozpowszechnianie tej publikacji może być ograniczone przez prawo lub regulacje w różnych jurysdykcjach.

Publikacja oraz zawarte w niej informacje objęte są prawami autorskimi. Nie może być ona kopiowana, rozpowszechniana ani publikowana przez jakąkolwiek osobę, w jakimkolwiek celu, bez wyraźnej uprzedniej zgody ING Banku Śląskiego S.A. Nie dotyczy to przypadków posługiwania się publikacją z powołaniem na jej źródła. Wszystkie prawa zastrzeżone. Nadzór nad działalnością ING Banku Śląskiego S.A. sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego (ul. Piękna 20, 00-549 Warszawa).