Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

Szczyt NATO: Zobowiązanie 5%PKB wydatków na obronność do 2035.

• Zgodnie z deklaracją przyjętą na zakończonym wczoraj szczycie NATO w Hadze, kraje NATO będą inwestować 5%PKB rocznie na podstawowe potrzeby obronne oraz wydatki związane z obronnością i bezpieczeństwem do 2035. Próg 5%PKB obejmie co najmniej 3,5%PKB rocznie na podstawowe wydatki obronne oraz 1,5%PKB na ochronę infrastruktury krytycznej, zapewnienie gotowości cywilnej, innowacje i wzmocnienie bazy przemysłowej. Formalna weryfikacja zobowiązania ze strony NATO jest przewidziana na 2029, ale wzrost wydatków będzie monitorowany corocznie i możliwe że niektóre kraje sojuszu będą miały trudności z realizacją tego zobowiązania (m.in. Hiszpania, Belgia czy Włochy).
• Przywódcy państw sojuszu potwierdzili także zobowiązanie z art.5 Traktatu Waszyngtońskiego, że atak na jedno państwo sojuszu to atak na wszystkie jego kraje. Deklaracja potwierdza też trwałe zobowiązanie do wsparcia Ukrainy w obliczu długoterminowego zagrożenia za strony Rosji.
• Prezydent USA D. Trump uznał szczyt NATO za monumentalny sukces i wielkie zwycięstwo USA, Europy i zachodniej cywilizacji oraz potwierdził zobowiązanie sojuszu do wzajemnej obrony. Jednocześnie zagroził Hiszpani konsekwencjami handlowymi jeśli odmówi zobowiązania wydatków 5%PKB. Trump przyznał, ze Putin może mieć ambicje wykraczające poza Ukrainę. Stwierdził, że szczyt zmienił jego zdanie o NATO.
• Prezydent Francji E. Macron stwierdził, że zwiększenie wydatków na obronność wymaga pokoju handlowego między sojusznikami w ramach NATO. Podkreślił potrzebę rozwijania europejskiej bazy przemysłowej i technologicznej, innowacji i przemysłu obronnego. Zapowiedział kolejne spotkanie tzw. koalicji chętnych ws. Ukrainy w lipcu.
• Wyższe wydatki NATO na obronność są trudne do realizacji budżetowo. Dostarczenie tak dużego wzrostu wydatków na obronność oznacza konieczność zmiany umowy społecznej i albo konieczność ograniczenia wydatków socjalnych, albo dalszy wzrost deficytu i długów, co szczególnie jest problematyczne w takich krajach, jak Francja i Włochy.

USA: Spadek sprzedaży nowych domów w maju.

• Sprzedaż nowych domów w USA spadła w maju do 623tys. w ujęciu rocznym z 722tys. w kwietniu (po korekcie w dół z 743tys.), poniżej konsensusu 693tys. Odczyt jest spójny z ochłodzeniem koniunktury na rynku nieruchomości i wyraźnym hamowaniem wzrostu cen, sygnalizowanym przez dane z początku tygodnia. Budownictwo mieszkaniowe należy do sektorów wrażliwych na wysokie stopy procentowe.

Czechy: Stopy procentowe bez zmian, główna 3,5%.

• Zgodnie z oczekiwaniami analityków, bank centralny Czech (CNB) nie zmienił wczoraj stóp procentowych, główna stopa procentowa pozostała na poziomie 3,5%. Na poprzednim posiedzeniu w maju CNB obniżył stopy o 25pb, a  w całym obecnym cyklu łagodzenia polityki pieniężnej łącznie o 325pb.

Dziś finalny odczyt PKB w 1kw25 oraz zamówienia na dobra trwałe w USA.

Wiadomości krajowe

Sejm przegłosował wydłużenie zamrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych.

• W środę Sejm uchwalił nowelizację tzw. ustawy wiatrakowej, która m.in. zmniejsza minimalną odległość turbin wiatrowych od zabudowań do 500m. W ustawie znalazły się też przepisy ws. zamrożenia cen energii do końca roku na poziomie PLN500 netto za MWh. Dotychczas mrożenie cen obowiązywało do końca września. Ta decyzja nie ma wpływu na nasze prognozy inflacji, bo już wcześniej przyjęliśmy założenie o braku zmian cen energii w 4kw25, ale to istotna informacja dla NBP i RPP. Dotychczas NBP zakładał skok cen energii w 4kw25, co podnosiło inflację o 0,6pp i powodowało, że NBP spodziewał się inflacji pod koniec roku na poziomie około 3% a nie około 2,5% jak zakładaliśmy. NBP będzie musiał skorygować ścieżkę inflacji w lipcowej projekcji inflacyjnej. Naszym zdaniem nie zmieni to niechętnego podejścia NBP do obniżek stóp. Członkowie RPP wymieniają także inne argumenty, głównie długoterminowe ryzyka dla inflacji (wysoki deficyt fiskalny), a dodatkowo inne banki centralne w regionie (Czechy, Węgry) także zasygnalizowały niechęć do kolejnych cięć stóp, co zapewne NBP odnotuje.
• Obecna taryfa sprzedawców z urzędu - PGE Obrót, Enei, Taurona Sprzedaż, Energi Obrót i Taurona Sprzedaż GZE - dla odbiorców z grupy G, czyli gospodarstw domowych, wynosi PLN622,8 netto za MWh. Różnicę między ceną taryfową a ustawowo zamrożoną dopłaca sprzedawcom państwo. Tymczasem na Towarowej Giełdzie Energii podstawowe kontrakty BASE z dostawą w IV kwartale 2025 r. były w ciągu ostatniego miesiąca wyceniane w przedziale PLN420-440 za MWh. Nowelizacja trafi teraz pod obrady Senatu.

Zgodny z oczekiwaniami spadek stopy bezrobocia w maju.

• Główny Urząd Statystyczny poinformował, iż stopa bezrobocia w maju wyniosła 5,0%, wobec 5,2% miesiąc wcześniej, a więc zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Wcześniej resort rodziny, pracy i polityki społecznej szacował, że stopa bezrobocia w maju wyniosła 5,0%. Jak podał GUS, liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła w maju 782,8tys. wobec 802,7tys. miesiąc wcześniej. Z kolei liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 89,1tys. wobec 91,5tys. poprzednio.

NBP opublikował wyniki ankiety makroekonomicznej.

• Według najnowszej ankiety Narodowego Banku Polskiego przeprowadzonej wśród profesjonalnych prognostów, inflacja CPI w Polsce w 2026 roku wyniesie 2,9%, przy typowym rozkładzie prognoz 2,3-3,5% a  w 2027 roku 2,7% (rozkład 2,0-3,5%). Scenariusze inflacji średniorocznej w 2025 roku wynikające z prognoz ekspertów uczestniczących w czerwcowym badaniu ankietowym, zawierają się między 3,4% a 4,0%, przy prognozie centralnej równej 3,7%. Z kolei zakres typowych scenariuszy tempa wzrostu realnego PKB w tym roku, wynikający z zagregowanych prognoz ekspertów, zawiera się między 3,0% a 3,9%. Prognoza centralna na ten rok to 3,6 proc. Eksperci Ankiety Makroekonomicznej spodziewają się, że w tym roku średnioroczna stopa referencyjna NBP znajdzie się między 5,09% a 5,35%, przy prognozie centralnej równej 5,23%. Dla 2026 granice tego przedziału to 3,69% i 4,72%, a prognoza centralna to 4,17%. Scenariusze stopy referencyjnej NBP w 2027 mieszczą się między 3,14% a 4,28%, zaś prognoza centralna na ten rok wynosi 3,63%.

Komentarz rynkowy

Rynek FX: Kurs €/US$ na niemal 4-letnim maksimum.

• Kurs €/US$ konsekwentnie rozbudowuje trend wzrostowy rozciągając serie nieprzerwanych jednodniowych zwyżek do pięciu sesji, co nie zdarzyło się od roku. W obliczu braku istotnych danych makroekonomicznych (wczorajsze kalendarium opierało się przede wszystkim na sprzedaży nowych domów w USA) notowania wykorzystywały deeskalację napięcia na Bliskim Wschodzie, ale i wskazania techniczne do kontynuacji wzrostów. Dodatkowo dolarowi ciążyły spekulacje medialne, iż D.Trump zamierza – być może już we wrześniu – ogłosić następcę J.Powella na stanowisku szefa Fed. W świetle trwającej krytyki obecnego prezesa FOMC rynek spekuluje na temat gołębiego kandydata na ten urząd. W efekcie kurs €/US wybił się powyżej wskazywanego przez nas we wczorajszym raporcie poziomu 1,1630 i na dzisiejszym otwarciu oscyluje wokół 1,1675 tj. maksimum z września 2021 roku. Dziś poznamy finalny odczyt PKB za 1Q i wstępne zamówienia na dobra trwałego użytku w Stanach Zjednoczonych. W naszej ocenie na gruncie makro dominować będzie jednak wyczekiwanie na jutrzejszą publikacje inflacji PCE w USA.
• Złoty, ale i pozostałe waluty tej części Europy wykorzystują wzrosty €/US$ do kontynuacji aprecjacji. Wczoraj kurs €/PLN obniżył się do nawet 4,2450 mimo, iż jeszcze w poniedziałek wynosił on 4,28. Napływowi kapitału na rynek Europy Środkowo-Wschodniej konsekwentnie sprzyjały lepsze nastroje rynkowe towarzyszące spadkowi napięcia na Bliskim Wschodzie. Dominację czynników zewnętrznych na wycenie złotego potwierdza fakt, iż polska waluta zyskuje na wartości mimo mieszanego obrazu gospodarki w publikowanym w tym tygodniu zestawie danych za maj (rozczarowanie w danych o produkcji przemysłowej i budowlano-montażowej neutralizowane mocną sprzedażą detaliczną). Podtrzymujemy nasze oczekiwania, iż wskazania techniczne do spółki z poprawą sentymentu inwestycyjnego powinny wspierać kurs €/PLN w ataku na poziom 4,24.

Rynek FI: Udany przetarg sprzedaży długu skarbowego w Polsce.

• Dochodowość Treasuries kontynuuje ruch spadkowy mimo 1) ostrożnych wypowiedzi prezesa Fed nt. możliwości cięć stóp procentowych, 2) coraz bardziej zaawansowanych prac nad impulsem fiskalnym w USA, czy 3) deeskalacji napięcia na Bliskim Wschodzie. Dominujące okazują się być obecnie sygnały dotyczące możliwej relatywnie szybkiego ogłoszenia nowego prezesa Fed (według Wall Street Journal do nominacji może dojść na przełomie trzeciego i czwartego kwartału). W ocenie rynku bazując na bieżącej krytyce D.Trumpa wymierzonej w J.Powella przyszły prezes Fed będzie zwolennikiem cięć stóp procentowych, co już generuje presję na spadki dochodowości. W ten trend wpisała się ponadto decyzja Fed, który przegłosował wczoraj stosunkiem 5-2 obniżenie wskaźnika SLR (supplementary leverage ratio) dla największych banków (z 5% do przedziału 3,5-4,5%), co ma zwiększyć odporność obligacji skarbowych USA na zawirowania i jednocześnie zmniejszyć potencjalną potrzebę interwencji Fed w warunkach stresu rynkowego. Dochodowość obligacji USA wzdłuż całej krzywej porusza się obecnie na niemal 2-miesięcznym minimum.
• Spadki dochodowości towarzyszą także polskim obligacjom. Dochodowość długiego końca krajowej krzywej obniżyła się wczoraj o 5pb do 5,45% wykorzystując zniżkę rentowności widoczną na rynku amerykańskiego długu. Warto wspomnieć, iż w tym tygodniu wyraźnie obniżyły się notowania kontraktów FRA. Spory udział w tym ruchu miała decyzją rządu o wydłużeniu mrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych do końca 2025 roku (tj. o dodatkowe trzy miesiąc), którą wczoraj zaaprobował Sejm. Wydarzeniem środy na rynku pierwotnym był udany przetarg sprzedaży długu skarbowego. Ministerstwo Finansów sprzedało obligacje serii OK0128, PS0730, WZ0930, DS1030 i DS1035 za łącznie PLN10,0mld (maksymalny zakładany poziom podaży), przy popycie PLN14,2mld uzupełnione o PLN0,6mld podczas przetargu dodatkowego. Największym powodzeniem cieszyły się serie PS0730 i WZ0930 odpowiadające za ponad 65% całości sprzedaży. Wczoraj ponadto Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował, iż kończy finansowanie potrzeb Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 na 2025 r., a dzisiejszy przetarg będzie ostatnim w tym roku. W czwartym kwartale 2025 r. BGK nie wyklucza jednak emisji obligacji na rynku zagranicznym.