Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Nowe sankcje na Rosję. Trump liczy na spotkanie z Putinem w przyszłości.

• Departament skarbu ogłosił wczoraj nowe sankcje na dwa rosyjskie koncerny naftowe (Rosnieft i Łukoil) i ich spółki zależne, są to pierwsze sankcje USA przeciw rosyjskim firmom w drugiej kadencji prezydenta Donalda Trumpa. Sankcje odcinają te koncerny od amerykańskich technologii oraz narażają na sankcje wtórne firmy, które prowadzą z nimi biznes. Sekretarz Scott Bessent oświadczył, że nadszedł czas, aby powstrzymać zabijanie i natychmiast wprowadzić zawieszenie broni. Dodał, że USA są gotowe podjąć dalsze działania na rzecz zakończenia wojny.
• Po odwołaniu spotkania z Putinem w Budapeszcie, Trump oświadczył, że liczy na nie w przyszłości i ma nadzieję, że rosyjskie sankcje nie będą potrzebne zbyt długo, choć uznał, że dzięki sankcjom może skłonić Putina do negocjacji. Wczoraj Trump spotkał się z sekretarzem generalnym NATO Markiem Rutte. Stwierdził, że duży wpływ na Putina mogą mieć Chiny i zamierza poruszyć temat zakończenia wojny w Ukrainie podczas spotkania z Xi Jinpingiem.
• Wczoraj komisja spraw zagranicznych Senatu USA przegłosowała trzy projekty ustaw przeciwko Rosji, w tym przepisy o konfiskacie zamrożonych rosyjskich aktywów (w USA jest zamrożone US$5mld) i uznające Rosję za państwo wspierające terroryzm w związku z porywaniem ukraińskich dzieci oraz projekt sankcji na chińskie firmy i podmioty dostarczające Rosji towary do produkcji uzbrojenia. Obecnie na liście krajów wspierających terroryzm są Korea Północna, Iran, Syria i Kuba, wpisanie na tę listę wiązałoby się z automatycznymi sankcjami. Przyjęcie tych przepisów przez Senat i Prezydenta jest jednak niepewne, są to pierwsze trzy projekty ustaw przeciw Rosji w czasie drugiej kadencji Trumpa.

UE: Zgoda na 19. Pakiet sankcji na Rosję. Dziś szczyt przywódców UE i możliwe decyzje w sprawie wykorzystania rosyjskich aktywów oraz systemu ETS2.

• Duńska prezydencja UE podała, ze kraje członkowskie UE osiągnęły jednomyślność w sprawie nałożenia na Rosję pakietu sankcji. Pakiet przewiduje m.in. zakaz sprowadzania rosyjskiego gazu LNG od 2027 objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, sankcje na tzw. rosyjską flotę cieni, ograniczenie swobody podróżowania rosyjskich dyplomatów po terytorium UE oraz blokadę na transakcje w kryptowalutach na rosyjskie banki. Pakiet przewiduje również ograniczenia eksportowe na kolejne kilkadziesiąt firm rosyjskich i  z krajów trzecich, które zaopatrują rosyjski przemysł zbrojeniowy.
• Podczas dzisiejszego szczytu UE w Brukseli (z udziałem prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego) spodziewany jest przełom ws. pożyczki reparacyjnej dla Ukrainy z wykorzystaniem zamrożonych rosyjskich aktywów oraz w sprawie wdrożenia od 2027 systemu ETS2 (opłaty za emisję CO2 w transporcie, budynkach i małych instalacjach przemysłowych). Polska i niektóre kraje UE zabiegają o odroczenie wprowadzenia tego systemu o 3 lata.

Wiadomości krajowe

Słaba sprzedaż żywności ograniczyła skalę wzrostu sprzedaży detalicznej we wrześniu.

• Sprzedaż detaliczna towarów wzrosła we wrześniu o 6,4%r/r (ING: 8,0%; konsensus: 6,8%) po wzroście o 3,1%r/r w sierpniu. Wysokiej rocznej dynamice sprzyjała niska baza odniesienia z września ubiegłego roku, kiedy południe kraju zmagało się ze skutkami powodzi, a sprzedaż detaliczna skurczyła się o 5,7%m/m. Skala poprawy we wrześniu tego roku była jednak niższa od naszych oczekiwań. Dane odsezonowane wskazują na spadek sprzedaży o 0,6%m/m.
• Głównym źródłem niższego od naszych prognoz wzrostu sprzedaży była żywność, gdzie odnotowano wzrost o zaledwie 0,2%r/r. Wysokie dwucyfrowe wzrosty sprzedaży raportowano w przypadku tekstyliów, odzieży i obuwia (20,5%r/r), mebli, RTV i AGD (16,6%r/r) oraz aut, motocykli i części do nich (15,0%r/r). To nie tylko efekt niskiej bazy z ub. roku, ale także kontynuacja trendu z poprzednich miesięcy.
• Wrześniowy zestaw danych ze sfery realnej w postaci produkcji przemysłowej, produkcji budowano-montażowej oraz sprzedaży detalicznej przyniósł solidny obraz końca 3kw25, a wyniki okazały się zbliżone do konsensusu (sprzedaż detaliczna) lub lepsze (produkcja przemysłowa i budowlana. Podtrzymujemy naszą prognozę wzrostu PKB w 3kw25 na poziomie 4,0%r/r, a  w całym roku spodziewamy się wzrostu gospodarczego w okolicach 3,5%. Głównym motorem napędowym pozostają sektory usługowe i dynamicznie rosnąca konsumpcja, której wzrost w 2025 będzie wyższy niż w roku ubiegłym, pomimo wolniejszego wzrostu realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych. Nastroje konsumenckie poprawiają się, a konsumenci wydają się bardziej skłonni do zakupów i nie kumulują już oszczędności w takiej skali jak w 2024.

Słabsze oceny koniunktury konsumenckiej, ale wciąż poprawa gotowości do zakupów.

• Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) obniżył się w październiku do -10,9pkt. z -8,3pkt we wrześniu – wynika z badania koniunktury konsumenckiej GUS. Największe pogorszenie ocen dotyczyło obecnej oraz przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju. Poprawiły się jednak oceny możliwości dokonywania ważnych zakupów (wzrost o 0,3pkt. proc. do -5,0pkt.).
• Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK) spadł w październiku do -6,6pkt. z -4,3pkt. we wrześniu. Pogorszyły się wszystkie składowe wskaźnika, a  w największym stopniu oceny przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju. Najmniejszy spadek (0,2pkt. proc.) dotyczył możliwości oszczędzania pieniędzy.
• Oczekiwania inflacyjne konsumentów przesunęły się w październiku w kierunku wyższej inflacji.

NBP: Ankietowane firmy raportują lepszą sytuacje i oczekują dalszej poprawy w 4kw25.

• Ankietowane przez Narodowy Bank Polski (NBP) w ramach Szybkiego Monitoringu przedsiębiorstwa niefinansowe raportowały nieznaczną poprawę sytuacji ekonomicznej w 3kw25 oraz spodziewają się jej poprawy zarówno w 4kw25 jak i  w perspektywie rocznej. Prognozy popytu także poprawiły się w obu horyzontach czasowych.
• Monitorowane firmy obniżyły prognozy zatrudnienia w ujęciu kwartalnymi i rocznym. Zwiększył się odsetek firm planujących podwyżki płac w ciągu roku, ale zmniejszyła się skala zapowiadanych podwyżek. Podwyżki planują głównie małe i średnie przedsiębiorstwa, podczas gdy odsetek planujących podwyżki dużych firm obniżył się.
• Wzrósł odsetek planujących zwiększenie inwestycji w horyzoncie kwartału, a największa poprawa w tym zakresie dotyczyła dużych firm. Obniżone pozostają nastroje inwestycyjne w przypadku firm zagranicznych.
• Przedsiębiorstwa badane przez NBP obniżyły swoje prognozy inflacji producenckiej (PPI) na 4kw25, ale podniosły je w ujęciu dwunastomiesięcznym. Do oczekiwanych podwyżek w dłuższej perspektywie przyczyniają się głównie rosnące koszty zapatrzenia oraz koszty pracy. W 3kw25 obniżyły się oczekiwania firm co do inflacji konsumenckiej (CPI), a większość ankietowanych firm nadal oczekuje spadku inflacji CPI.
• Ankietowani przez NBP eksporterzy raportowali obniżenie opłacalności eksportu w euro w 3kw25. Progowe kursy opłacalności eksportu w 3kw25 deklarowane przez firmy to 4,02/€ i 3,59/US$ wobec odpowiednio 4,01/€ i 3,65/US$ w 2kw25.
• Wzrost zadłużenia przedsiębiorstw z tytułu kredytów przyspieszył w 2kw25, a ocenie ankietowanych dostępność finansowania bankowego, jak i jakość jego obsługi poprawiły się w 3kw25. Odsetek firm zainteresowanych pozyskaniem finansowania bankowego pozostał ograniczony, a nawet nieco się obniżył względem badania w poprzednim kwartale.
• Ogólny obraz jaki się wyłania z najnowszego badania NBP to (1) poprawiająca się koniunktura, (2) lepsza kondycja firm, (3) spadek presji inflacyjnej oraz (4) słabnąca presja płacowa. Rośnie natomiast presja na opłacalność eksportu, a aktywność inwestycyjna oraz zainteresowanie finansowaniem bankowym pozostają ograniczone.

Podaż pieniądza wzrosła we wrześniu o 11,1%r/r.

• Podaż pieniądza, mierzona agregatem M3, wzrosła we wrześniu o 11,1%r/r (ING i konsensus: 11,2%). W porównaniu do sierpnia podaż pieniądza zwiększyła się o PLN16,7mld. Po stronie głównych agregatów monetarnych wzrosła głównie wartość gotówki w obiegu (PLN11,9mld) oraz depozytów pozostałych instytucji finansowych (PLN3,1mld) i samorządów (PLN2,7mld). Po stronie czynników kreacji pieniądza zadłużenie netto sektora rządowego wzrosło o PLN39,6mld względem sierpnia, a wartość kredytów i innych zobowiązań pozostałych instytucji finansowych skurczyła się o PLN13,6mld (wykup obligacji Polskiego Funduszu Rozwoju).
• Dane transakcyjne, skorygowane o wpływ zmian z wyceny, wskazują na wzrost kredytów dla gospodarstw domowych we wrześniu o 3,8%r/r, a kredytów dla przedsiębiorstw o 8,1%r/r, wobec odpowiednio 3,6%r/r i 8,7%r/r w sierpniu. W tym samym ujęciu depozyty gospodarstw domowych wzrosły o 9,8%r/r, a depozyty firm o 10,2%r/r, po odpowiednio 10,4%r/r i 9,8%r/r miesiąc wcześniej.

Rząd planuje w 2026 pozyskać PLN2,8mld z rozszerzenia sieci płatnych dróg.

• W grudniu 2025 nastąpi poszerzenie sieci objętych poborem opłat o ok. 645km, a wpływy z tego źródła wzrosną w 2026 o PLN2,8mld.

BGK zaoferuje jutro obligacje FPC za min. PLN250mln.

• W piątek Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) zaoferuje do sprzedaży 4 serie obligacji na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 (FPC).

BGK emituje euroobligacje w JPY.

• BGK dokonał wyceny trzech transz euroobligacji w JPY o łącznej wartości JPY47,3mld (około PLN1,1mld). Terminy wykupu to 27 października 2028, 29 października 2030 oraz 29 października 2035. Obligacje 3-letnie o wartości JPY31,7mld wyceniono na 78pb powyżej średniej stopy swap, a kupon płatny dwa razy w roku ustalono na 1,79% rocznie. Papiery 5-letnie warte JPY9,1mld wyceniono 90pb powyżej stopy swap, a kupon wynosi 2,05%. W przypadku obligacji 10-letnich (JPY6,7mld) wycena wyniosła 115pb powyżej stawek swap, a kupon to 2,62%.

Komentarz rynkowy

Rynek FX: Zawirowania na rynku ropy naftowej.

• Kurs €/US$ stabilizował się w dniu wczorajszym wokół poziomu 1,16. Nastrój niewielkich zmian wspierało ubogie kalendarium danych makroekonomicznych. Wypowiedzi członków Rady Prezesów Europejskiego Banku Centralnego, w tym prezes Lagarde, pozostały neutralne dla perspektyw polityki pieniężnej w strefie euro. Dominuje oczekiwanie na przyszłotygodniowe posiedzenie EBC, które w ocenie rynku powinno przynieść utrzymanie stóp procentowych. Po stronie wydarzeń w USA wciąż nie doszło do politycznego porozumienia, które zakończyłoby drugi najdłuższy w historii paraliż administracji federalnej tzw. government shutdown. W środę najciekawiej prezentowały się notowania ropy naftowej, która silnie drożała (ok.4%) po ogłoszeniu przez Stany Zjednoczone sankcji wobec dwóch największych firm paliwowych w Rosji i dalszej presji na Indie oraz Chiny tj. kluczowych odbiorców rosyjskiego surowca. Mimo, to wpływ tych wydarzeń na amerykańską walutę pozostawał ograniczony. Inwestorzy pamiętaja przereagowanie (chwilowy skok cen ropy) na podobną informację na początku roku. Dopiero przebicie przez ropę poziomu 70/US$ może oznaczać trwalszy wzrost cen surowca i przełożenie na mocniejszego dolara. Poza tym, kluczowe dla amerykańskiej waluty pozostają jutrzejsze dane inflacyjne z USA.
• Po jednodniowej przerwie we wtorek, wczoraj kurs €/PLN powrócił do spadków. Notowania – wzorem ostatnich dni – cechowały się podwyższoną zmiennością. Przejściowo kurs €/PLN obniżył się do nawet 4,22 tj. minimum z początku kwietnia tego roku a więc momentu, gdy prezydent Trump ogłaszał paletę ceł na partnerów handlowych USA. Warto podkreślić, iż wczoraj złoty był najlepiej radzącą sobie walutą regionu Europy Środkowo-Wschodniej, co częściowo można tłumaczyć zwiększeniem przez USA gospodarczej presji na Rosję, by zakończyć konflikt na Ukrainie. Wtorkowe krajowe dane o sprzedaży detalicznej i podaży pieniądza M3 pozostały neutralne dla złotego. Na gruncie analizy technicznej dotarcie do poziomu 4,22 wygasza potencjał do umocnienia polskiej waluty w krótkim okresie, o ile na rynek nie napłyną nowe informacje np. natury geopolitycznej.

Rynek FI: Dziś przetarg sprzedaży obligacji skarbowych.

• Na bazowych rynkach długu środa upłynęła pod znakiem symbolicznych zmian dochodowości. W przypadku 10-latki USA obserwowaliśmy spadek o ledwie 1pb do poziomu 3,95%. Niewielki zakres ruchu wynika z braku nowych danych makroekonomicznych, ale i braku porozumienia w sprawie zawieszenia funkcjonowania części instytucji federalnych w USA. Na wycenie Treasuries dominuje wyczekiwanie na jutrzejszy, opóźniony w związku z government shutdown odczyt inflacji CPI ze Stanów Zjednoczonych. Nie powinien on jednak w istotny sposób wpływać na perspektywy polityki pieniężnej Fed, które zakładają cięcia stóp procentowych w reakcji na pogorszenie kondycji rynku pracy w USA. Na rynku niemieckiego Bunda miniona sesja również przyniosła kosmetyczny tj. wynoszący 1pb ruch 10-latki, choć w kierunku wyższej rentowności. Na koniec dnia dochodowość długiego końca niemieckiej krzywej wyniosła 2,56%. Kalendarium danych makro dzisiejszej sesji jest ubogie, stąd nie oczekujemy większych zmian w wycenie obligacji rynków bazowych.
• Wczorajsze próby sprowadzenia dochodowości na niższe poziomy okazały się nieskuteczne. Mimo mocnego rozpoczęcia sesji zniżka rentowności 10-latki do poziomu 5,30% okazała się jedynie przejściowa a na koniec dnia dochodowość długiego końca krzywej powróciła do 5,35%. Nastroje na rynku POLGBs pozostają jednak dobre, a na spadek rentowności wpływają: 1) poprawa nastawienia do obligacji rynków wschodzących i pojawienie się napływów do dedykowanych funduszy, 2) dobre perspektywy inflacyjne w Polsce i Europie, 3) oczekiwania, że NBP jest jedynym bankiem centralnym w Środkowej Europie, który ma przestrzeń na obniżki i  w związku z tym oczekiwania na kolejną obniżkę podczas listopadowego posiedzenia RPP, 4) zbliżający się wykup obligacji OK1025. W takich uwarunkowaniach odbędzie się dzisiejszy przetarg sprzedaży, na którym Ministerstwo Finansów zaoferuje do sprzedaży serie OK0128, WZ0930, PS0131, IZ0831, DS1033 i DS1035 za PLN7-12mld (pula zgodna z pierwotnym planem podaży). Z kolei jutro Bank Gospodarstwa Krajowego, w ramach emisji na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, zaoferuje papiery serii FPC0229, FPC0231, FPC0332 i FPC0235, a podaż minimalna wyniesie PLN0,25mld.