Serwis ekonomiczny ING

Wiadomości zagraniczne

USA: Członkowie Fed ostrożni  ws. dalszych obniżek stóp procentowych.

• Po wypowiedziach Susan Collins, coraz więcej członków FOMC ostrożnie odnosi się do kwestii kolejnych obniżek stóp procentowych Fed. Wczoraj Mary Daly z Fed San Francisco Fed powiedziała, że jakakolwiek decyzja podjęta na cztery tygodnie przed kolejnym posiedzeniem jest przedwczesna. Neel Kashkari z Minneapolis określił, że sygnały z gospodarki są mieszane, a inflacja jest wciąż zbyt wysoka i wynosi około 3%. Natomiast Alberto Musalem z St. Louis stwierdził, że polityka pieniężna musi przeciwstawić się inflacji, a Philip Jefferson powiedział, że działania Fed powinny być ostrożne, także z powodu luki w oficjalnych danych. Za ostrożnością w polityce Fed opowiadają się także członkowie FOMC bez prawa głosu: Raphael Bostic i Beth Hammack.
• Instrumenty rynkowe wyceniają obecnie niespełna 13pb obniżki na posiedzeniu 10 grudnia, tydzień temu było to prawie 17pb.

USA: Doradca Trumpa szacuje koszty shutdownu na US$15mld tygodniowo.

• Dyrektor Narodowej Rady Ekonomicznej Białego Domu Kevin Hassett szacuje, że zakończony w środę shutdown kosztował amerykańską gospodarkę US$15mld tygodniowo, obniży kwartalny wzrost PKB w 4kw25 o 1-1,5pp i doprowadził do likwidacji 60 tys. miejsc pracy. Hassett stwierdził, że na początku kwartału spodziewał się 3-4% wzrostu PKB, a teraz około połowy tego. Dodał, że zaległy raport o rynku pracy payrolls za wrzesień zostanie wydany w przyszłym tygodniu, ale nie będzie raportu za październik.

Strefa euro: Rozczarowująca produkcja przemysłowa we wrześniu.

• Produkcja przemysłowa w strefie euro wzrosła o 0,2%, poniżej konsensusu 0,7%, po tym jak miesiąc wcześniej spadła o 1,1% (po niewielkiej korekcie w górę z -1,2%). W ujęciu rocznym produkcja wzrosła o 1,2%r/r, poniżej oczekiwań na 2,0%, po 1,2% miesiąc wcześniej.
• Europejski przemysł zmaga się z wciąż słabym popytem wewnętrznym (projekty zbrojeniowe są wdrażane powoli), rosnącą presją ze strony Chin (przy spadku chińskiego eksportu do USA o 18%r/r w ujęciu skumulowanym od początku roku YTD, Chiny zwiększyły eksport do UE o 8% w tym okresie) oraz mocnym euro.

UE: Cła na przesyłki niskiej wartości już od 2026.

• Ministrowie finansów UE uzgodnili wczoraj wprowadzenie ceł na przesyłki o niskiej wartości (poniżej €150) od 2026 roku, a nie jak wcześniej planowano od 2028. Decyzja uderzy w chińskich sprzedawców internetowych, takich jak Shein i Temu.
• Latem unijny komisarz ds. ochrony konsumentów Michael McGrath wyraził zaniepokojenie ogromną liczbą małych przesyłek napływających do UE z Chin i wskazał na zagrożenia dla bezpieczeństwa konsumentów i konkurencji wobec europejskich firm. W 2023 roku do UE trafiało średnio 12mln małych przesyłek dziennie (4,6mld rocznie), w tym 90% z Chin, głównie za pośrednictwem platform e-commerce.
• W naszej ocenie, decyzja krajów UE idzie w dobrym kierunku, choć jest spóźniona. O zakłóceniach konkurencji przez chiński import pisaliśmy w naszych raportach, powołujących się głosy z sektora polskich przedsiębiorstw (m.in. https://ekonomiczny.ing.pl/publikacja/850765)

UE: Parlament Europejski proceduje opóźnienie wejścia w życie ETS2 i nowego celu klimatycznego na 2040.

• Parlament Europejski przyjął wczoraj mandat do negocjacji w sprawie opóźnienia wejścia w życie systemu ETS2, który będzie obejmował emisje z budynków i transportu prywatnego. Na początku listopada, unijni ministrowie środowiska uzgodnili opóźnienie wdrożenia ETS2 o rok, do 2028 oraz zatwierdzili 90% cel redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE w 2040 w stosunku do 1990 roku.
• Ostateczny kształt nowych przepisów musi zostać wynegocjowany z Parlamentem Europejskim, polska delegacja PO-PSL z Europejskiej Partii Ludowej złożyła poprawki ws. odłożenia wejścia w życie ETS2 o 3 lata, a polska delegacja PiS w grupie Europejskich Konserwatystów i Reformatorów złożyła poprawki ws. wstrzymania wejścia w życie ETS2. Obydwie poprawki te nie uzyskały poparcia większości w PE.

Chiny: Schłodzenie koniunktury w październiku.

• Produkcja przemysłowa w Chinach zwolniła do 4,9%r/r w październiku z 6,5% we wrześniu, poniżej konsensusu 5,5%. W ujęciu skumulowanym od początku roku YTD, produkcja wzrosła o 6,1%r/r, po 6,2% miesiąc wcześniej.
• Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła o 2,9%r/r w październiku, po 3,0% miesiąc wcześniej, powyżej konsensusu 2,8%. W ujęciu YTD, sprzedaż wzrosła o 4,3%r/r, po 4,5% miesiąc wcześniej.
• Pomimo nieznacznego schłodzenia koniunktury w październiku, oficjalny cel około 5% wzrostu PKB w tym roku pozostaje niezagrożony.

Wiadomości krajowe

Dziś poznamy szczegóły inflacji CPI w październiku.

• Dziś o 10:00 GUS opublikuje szczegółowe dane o inflacji w październiku. Według wstępnego szacunku ceny konsumpcyjne wzrosły w ubiegłym miesiącu o 2,8%r/r. Szczegółowe dane pozwolą dokładniej przeanalizować źródła szacowanego spadku inflacji bazowej z wyłączeniem cen żywności i usług. Wg naszych wstępnych wyliczeń inflacja bazowa obniżyła się w październiku w okolice 3,0%r/r z 3,2%r/r we wrześniu.

Dziś rząd ogłosi program Innovate Poland.

• Dziś o 13:30 zaplanowana jest konferencja prasowa z udziałem przedstawicieli Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), Polskiego Zakładu Ubezpieczeń (PZU) oraz ministra finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego, na której ma zostać ogłoszony program Innovate Poland. Ma on w założeniu zapewnić miliardy złotych na innowacje, przede wszystkim w małych i średnich firmach, a finansowanie ma pochodzić m.in. z sektora prywatnego.

Dalsza odbudowa koniunktury gospodarczej w 3kw25. Wzrost PKB powyżej 3% w 2025 i 2026.

• Według wstępnego szacunku GUS w 3kw25 PKB wzrósł o 3,7%r/r (ING: 4,0%; konsensus: 3,7%), po wzroście o 3,3%r/r w 3kw25. Dane odsezonowane wskazują na stabilizację ożywienia w tempie 0,8%kw/kw w 3kw25 vs. 0,8%kw/kw w 2kw25. Wzrost rocznego tempa PKB wynika m.in. z niskiej bazy odniesienia z uwagi na przytłumioną aktywność gospodarczą we wrześniu 2024, kiedy wystąpiła powódź.
• Dane o strukturze wzrostu gospodarczego poznamy 1 grudnia, jednak publikowane dotychczas wskaźniki miesięczne sugerują, że (po stronie wartości dodanej) wyższą roczną dynamikę obserwowaliśmy w sektorze przemysłowym. W nieco wolniejszym, ale wciąż wysokim tempie rosła aktywność w handlu towarami. Utrzymywała się recesja w budownictwie. Liczymy, że sektory usługowe nadal były w dobrej kondycji, wspierając wzrost PKB w 3kw25, jednak ich wzrost był nieco wolniejszy od naszych oczekiwań.
• Od strony wydatkowej, wzrost PKB był w naszej ocenie nadal przede wszystkim napędzany konsumpcją prywatną, która rosła w podobnym tempie jak w 2kw25 m.in. dzięki solidnie rosnącemu popytowi na usługi. Jednocześnie opóźnia się odbicie inwestycji, do czego przyczyniają się m.in. słabe przygotowanie projektów z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz konieczność ich aktualizacji.
• W 2025 nadal liczymy na wzrost PKB o 3,5%. Wprawdzie napływające dane wskazują, że nie realizuje się scenariusz dynamizacji inwestycji w tym roku, jednak ich słabość jest rekompensowana lepszą od wcześniejszych prognoz kondycją spożycia gospodarstw domowych. Harmonogram wdrażania KPO daje podstawy do optymistycznych ocen perspektyw dla inwestycji w 2026.
• W 2025 roku polska gospodarka utrzymuje tempo przekraczające 3%, co pozytywnie odróżnia nas na tle innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz krajów Unii Europejskiej, które drugi rok z rzędu mogą rozczarować stanem koniunktury.
• Szybkiemu wzrostowi towarzyszy brak istotnych nierównowag, zarówno zewnętrznych (deficyt obrotów bieżących w okolicach 1% PKB) jak i wewnętrznych (inflacja CPI coraz bliżej celu NBP). Wysoka jest natomiast skala nierównowagi pomiędzy krajowym sektorem publicznym (wysoki deficyt), a prywatnym (niskie inwestycje, wysokie oszczędności).

Spadek deficytu w obrotach bieżących we wrześniu. Mocne odbicie importu  i wzrost wykorzystania środków z KPO.

• Saldo obrotów bieżących we wrześniu wyniosło -€725mln po -€3042mln w sierpniu, powyżej konsensusu -€1422mln, choć blisko naszej prognozy -€488mln. W ujęciu dwunastomiesięcznym ujemne saldo w obrotach bieżących obniżyło się we wrześniu do 0,9% PKB z -1,0% PKB po sierpniu.
• Podobnie jak w poprzednich miesiącach, ujemne saldo obrotów bieżących we wrześniu było wypadkową dużego deficytu towarowego (-€1022mln, choć o połowę mniejszego niż w sierpniu), deficytu na rachunku dochodów pierwotnych (-€3539mln) oraz wciąż wysokiej nadwyżki w handlu usługami (€3306mln). Zaskoczeniem była nadwyżka w dochodach wtórnych €530mln, po deficycie €210mln i zbliżonym średnim miesięcznym deficycie w tej kategorii w poprzednich miesiącach tego roku. Komentarz NBP wskazuje na silny wzrost przychodów (głównie z KPO) w dochodach wtórnych (wzrost w PLN o 128%r/r). Wskazuje to na wzrost wykorzystania środków z KPO przez finalnych beneficjentów.
• Zgodnie z naszymi oczekiwaniami nieco wyższe niż w poprzednich miesiącach były roczne dynamiki obrotów towarowych, na co wpłynął jeden dzień roboczy więcej niż rok temu. Zarówno po stronie eksportu jak i importu odnotowaliśmy wartości przekraczające €30mld. Eksport wyrażony w € wzrósł o 5,8%r/r (-1,4%r/r w sierpniu), a import aż o 7,3%r/r (-1,1%r/r miesiąc wcześniej). W ujęciu 12-miesięcznym saldo handlu towarami nieznacznie pogorszyło się do -1,5%PKB we wrześniu z -1,4%PKB po sierpniu br.
• Komentarz analityków NBP (dotyczący zmian obrotów wyrażonych w PLN) wskazuje na najwyższe miesięczne obroty handlowe od początku roku. Po stronie eksportu zarejestrowano silne wzrosty w sprzedaży produktów rolnych, pozostałych towarów konsumpcyjnych oraz samochodów osobowych (istotna rola reeksportu w dwóch ostatnich kategoriach). Mniejszą dynamikę odnotowano w sprzedaży sprzętu AGD. Po stronie importu, najmocniej wzrosły zakupy pozostałych towarów konsumpcyjnych, uzbrojenia oraz dóbr inwestycyjnych. Istotnie wzrosły także zakupy ropy naftowej, po mniejszych wartościach importu w poprzednich miesiącach.
• W handlu światowym jesteśmy w obecnie w fazie pewnego odreagowania po porozumieniu handlowym USA-UE, które zaczęło obowiązywać od sierpnia. Natomiast po szczycie Trump-Xi pod koniec października doszło do istotnej odwilży w relacjach handlowych USA-Chiny. USA obniżyły tzw. cła fentanylowe o 10pp, a Chiny wycofały się z kontroli eksportu metali ziem rzadkich na okres jednego roku. Jednakże w związku z napięciami w handlu z USA, Chiny przekierowały eksport swoich towarów. W ujęciu skumulowanym od początku roku do września, chiński eksport do USA spadł o 18%r/r, podczas gdy chiński eksport do UE wzrósł o 8%r/r, do krajów ASEAN o 14%r/r, a do Afryki o 26%r/r. Napływ tanich towarów z Chin generuje presję konkurencyjną dla firm europejskich oraz presję dezinflacyjną. Zwrócili na to uwagę analitycy NBP przy okazji publikacji listopadowego raportu o inflacji.
• Polska gospodarka pozostaje solidnie zewnętrznie zrównoważona, a dane o obrotach handlowych mają niewielki wpływ na krótkoterminowe notowania PLN, który od ponad pół roku jest handlowany w stosunkowo wąskim przedziale wokół 4,25/€. Dla rynku FX kluczowe znaczenie mają decyzje globalnych banków centralnych oraz polityka i komunikacja NBP, a także oczekiwania na dalsze obniżki stóp procentowych w Polsce.

MF: Obniżenie podatków to nie jest rozwiązanie systemowe wysokich cen energii – Andrzej Domański.

• Obniżenie podatku VAT, czy rezygnacja z niektórych opłat to nie jest rozwiązanie systemowe wysokich cen energii – powiedział minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. W jego ocenie obniżenie cen energii dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw wymaga inwestycji w tanie źródła energii oraz sieci energetyczne, aby poprawić efektywność transportu.
• Prezydencki projekt ustawy o cenach energii zakłada zniesienie opłat oraz obniżkę stawki VAT na energię elektryczną z 23% do 5%.

Demografia ciąży na rynku pracy. Kluczowe wykorzystanie potencjalnych zasobów.

• Aby ograniczyć negatywny wpływ tendencji demograficznych na polski rynek pracy konieczne są działania na rzecz lepszego wykorzystania potencjalnych zasobów pracy, zwłaszcza wśród osób najmłodszych i najstarszych oraz kobiet w wieku reprodukcyjnym – wynika z raportu Rządowej Rady Ludnościowej „Sytuacja demograficzna Polski”. Rada postuluje również wydłużenie aktywności zawodowej osób już pracujących oraz rozwój i popularyzację elastycznych form pracy. W ocenie ekspertów rady w dłuższej perspektywie napływ migrantów nie wystarczy by zniwelować powiększające się luki w zasobach pracy.

Dziś przetarg zamiany obligacji skarbowych. W poniedziałek aukcja obligacji FPC.

• Na dzisiejszym przetargu zamiany Ministerstwo Finansów (MF) zaoferuje do sprzedaży 6 serii obligacji w zamian za papiery zapadające w 2026.
• Na przetargu 17 listopada (poniedziałek) Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) zaoferuje do sprzedaży 4 serie obligacji na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 (PFC) na kwotę min. PLN1mld.

Komentarz rynkowy

Rynek FX: US$ kontynuuje straty, a  w centrum uwagi wypowiedzi przedstawicieli Fed i EBC. €/PLN stabilizuje się po ostatniej fali umocnienia.

• Zakończenie shutdownu w USA nie poprawiło sytuacji amerykańskiej waluty. Na dane makroekonomiczne ze Stanów Zjednoczonych przyjdzie nam jeszcze poczekać, ale inwestorzy są przekonani, że nie przyniosą one pozytywnych informacji o kondycji największej na świecie gospodarki. €/US$ wzrósł wczoraj przejściowo powyżej 1,1650, osiągając najwyższe poziomy od blisko trzech tygodni. Umocnieniu wspólnej europejskiej waluty nie przeszkodziły wczoraj wyraźnie gorsze od oczekiwań dane o produkcji przemysłowej we wrześniu. Kondycja europejskiego przemysłu pozostaje trudna od dłuższego czasu m.in. z uwagi na rosnącą presję konkurencyjną ze strony producentów z Azji. Sytuację na głównej parze walutowej mogą nieco zdynamizować zaplanowane na dziś wypowiedzi przedstawicieli Fed (Schmid, Logan, Bostic) oraz Europejskiego Banku Centralnego (EBC), w tym głównego ekonomisty Philipa Lane’a. Członkowie Fed są coraz bardziej powściągliwi w kwestii dalszego łagodzenia polityki pieniężnej, na co wskazywały m.in. wczorajsze wypowiedzi Mary Daly, Neela Kashkari, czy Susan Collins. W kontekście komunikacji Fed inwestorzy nie mają przekonania, że na grudniowym posiedzeniu FOMC amerykańskie władze monetarne zdecydują się na kolejną obniżkę stóp procentowych. Strefa bezpośrednio powyżej 1,1650 to istotny opór dla notowań €/US$. Jej ewentualne przełamanie może otworzyć przestrzeń do wzrostu kursu do 1,17 i powyżej. Nie można jednak również wykluczyć, że koniec tygodnia stanie się okazją do realizacji zysków z ostatniej fali wzrostowej głównej pary walutowej.
• Kurs €/PLN wydaje się szukać nowej równowagi krótkookresowej w strefie 4,2300-4,2350, a zejścia poniżej jej dolnej granicy są krótkotrwałe i sugerują brak wystarczającej siły kupujących PLN do trwałego umocnienia polskiej waluty. Wczorajsze dane o wzroście PKB w 3kw25 okazały się zgodne z oczekiwaniami rynkowymi, potwierdzając solidne tempo wzrostu polskiej gospodarki, zwłaszcza na tle innych krajów CEE i całej UE. Dziś poznamy ostateczne dane inflacji CPI w październiku. Powinny one rzucić nieco więcej światła na szacowany spadek inflacji bazowej w ubiegłym tygodniu. Korzystne tendencje inflacyjne oraz wypowiedzi prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) na ostatniej konferencji prasowej wskazują, że ewentualna kolejna obniżka stóp procentowych w grudniu pozostaje w grze. Koniec tygodnia może przynieść niewielki wzrost notowań €/PLN. Zamknięcie poniżej 4,23/€ byłoby z kolei sygnałem gotowości rynku do przetestowania nowych wielomiesięcznych minimów na parze €/PLN w przyszłym tygodniu, co nie jest jednak naszym scenariuszem bazowym na najbliższe dni.

Rynek FI: Rentowności na rynkach bazowych w górę w związku z ze wznowieniem pracy sektora federalnego po shutdownie, wypłatą zaległych wydatków i większymi podażami długu.

• Po lekkich spadkach rentowności obligacji na rynkach bazowych w środę, wczoraj doszło do ich istotnych wzrostów. Powodem było przegłosowanie w Izbie Reprezentantów ustaw kończących shutdown oraz zapowiedź uruchomienie zaległych wydatków, co oznacza większe podaże bonów skarbowych. Z kolei dłuższe obligacje przeceniły się po słabych wynikach aukcji 30-latek, gdzie rentowność na przetargu była wyższa niż na rynku wtórnym. Także jastrzębie wypowiedzi wielu członków FOMC spowodowały, że inwestorzy zaczęli wątpić w kolejną obniżkę stóp Fed na posiedzeniu 10 grudnia, choć wciąż instrumenty rynkowe wyceniają prawie 13pb obniżki.
• Wczoraj amerykańska krzywa dochodowości przesunęła się o 2pb na krótkim końcu (do 3,59% na koniec dnia) i wystromiła się po wzroście o 4pb na długim końcu (do 4,12% na koniec dnia). Pomimo zmienności notowania długiego końca Treasuries pozostają od początku listopada w przedziale 4,05-4,15%, inwestorzy wyczekują na publikacje danych makroekonomicznych, które nie były dostępne w czasie 43-dniowego shutdownu.
• Rentowności obligacji niemieckich także wzrosły wczoraj. Porównując kursy zamknięcia w czwartek i środę, wzrost o 3pb przesunął rentowność 2-letnich Schatz na 2,03%, a zmiana o 5pb na długim końcu przesunęła rentowność 10-letnich Bundów do 2,69%. Na dzisiejszym otwarciu widać presję na dalszy wzrost, co można wiązać z ruchem na Treasuries.
• Dochodowość polskiej 10-latki obniżyła się wczoraj w okolice 5,30%, zgodnie z oczekiwaniami wczorajsze dane z gospodarki wywołały nieco zmienności. Rentowności spadły również na krótkim końcu w okolice 4,20% z około 4,22% na zamknięciu w środę. Po odczycie flash PKB w 3kw25 i bilansie płatniczym za wrzesień, dziś poznamy szczegóły październikowej inflacji CPI za październik (flash zaskakująco nisko 2,8%r/r). Dziś Ministerstwo Finansów zorganizuje jedyny w tym miesiącu przetarg zamiany obligacji w celu prefinansowania przyszłorocznych potrzeb pożyczkowych.